ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ 2021 – WAD2021

By | Δράσεις | No Comments
O ρατσισμός δεν πέφτει από τον ουρανό, ριζώνει στη γη όταν αφήνουμε χώρο να εμφανιστεί.
Οι ρατσιστές δεν είναι κάποια περίεργα ανθρωπάκια που μοιάζουν με καλικαντζαράκια, είναι κανονικοί άνθρωποι που το φόβο και τα στερεότυπά τους τα μετατρέπουν σε μίσος και διακρίσεις απέναντι στον “άλλ﨔.
Ο ρατσισμός βρίσκει χώρο στην καθημερινότητα, στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην πολιτική, στα ΜΜΕ, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στις προσωπικές και κοινωνικές μας συμπεριφορές και σχέσεις….
Ο ρατσισμός δεν κάνει κακό μόνο στον “άλλο” που μπαίνει στο στόχαστρο, αλλά και στην κοινότητα γιατί δείχνει φόβο, έλλειψη αυτοπεποίθησης, αδυναμία σύνθεσης, άρνηση σεβασμού των δικαιωμάτων όλων, αποτυχία στο να δημιουργήσουμε μια κοινωνία που περιλαμβάνεις όλες και όλους.
Εξάλλου, ο “άλλος” μπορεί να είμαστε χθες ή αύριο “εμείς”.
Να μην αφήνουμε χώρο στο ρατσισμό να ριζώσει, ας μην λέμε αυτό δεν με αφορά….
O Άνεμος Ανανέωσης συμμετέχει στην εκδήλωση του “Περιπάτου κατά του #Ρατσισμού ” 2021 #WAD2021, από το σπίτι… / Participating in the Walk Against Discrimination 2021 …from home!
#NoHateNoFear #NoRacism #socialinclusion

ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ 2021 – WAD2021

(διαβάστε στο migrant.gr)

Κυριακή, 21 Μαρτίου 2021

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού στην εποχή του κορονοϊού.

~ Φέτος, στηρίζουμε & στέλνουμε μήνυμα κατά των διακρίσεων ~ Πρόσβαση στην Προστασία και την Ασφάλεια χωρίς Διακρίσεις

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού (Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης των Φυλετικών Διακρίσεων), στις 21 Μαρτίου 2021, το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, για 7η συνεχή χρονιά, καλεί όλες τις ομάδες που πλήττονται από τις διακρίσεις και το ρατσισμό να δηλώσουν την αποφασιστικότητά τους για την καταπολέμηση κάθε είδους ρατσισμού και εξευτελισμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Οι ζωές μας έχουν πλέον σημαδευτεί από την πανδημία του κορονοϊού COVID-19. Και σημαδεύονται, καθημερινά, από το μελανό χρώμα των ολοένα αυξανόμενων διακρίσεων σε βάρος όλων των ευπαθών κοινωνικών ομάδων. Η περίοδος της πανδημίας ανέδειξε τις ήδη υπάρχουσες διακρίσεις εις βάρος των ευπαθών ομάδων και ταυτόχρονα τις βάθυνε.

Αχτίδα φωτός σε αυτή τη σκοτεινή περίοδο αποτελεί η αδιάκριτη στήριξη, με αλληλέγγυα μέσα, σε οποιονδήποτε άνθρωπο που στερείται τα βασικά, που έχει ανάγκη από ένα πιάτο φαΐ, μια στέγη, μέχρι την πλέον πολύτιμη στις μέρες μας αλλά και αναγκαία ιατρική βοήθεια.

Φέτος, για ακόμη μία χρονιά δεν βαδίζουμε αλλά στηρίζουμε και στέλνουμε ένα δυνατό μήνυμα ότι σήμερα, όσο ποτέ, η χωρίς διακρίσεις πρόσβαση  στην προστασία και την ασφάλεια είναι αδιαπραγμάτευτες. Φέτος ενώνουμε τις φωνές μας σωματεία, ΜΚΟ και εκπρόσωποι από ευρύτερες κοινωνικές ομάδες που αντιμετωπίζουν διακρίσεις στην χώρα μας: ΑΜΕΑ, ΛΟΑΤΚΙ, Ρομά, Μετανάστες και Μετανάστριες, Πρόσφυγες και Προσφύγισσες, Οροθετικοί/-ες, Επιζώσες/Επιζώντες έμφυλης βίας, Ηλικιωμένοι/-νες, Χρήστες/-στριες Ψυχοδραστικών Ουσιών, άτομα με ψυχικές διαταραχές, Κρατούμενοι/-νες, Θρησκευτικές ομάδες, κ.ά.

Ενωμένοι, στέλνουμε μήνυμα στήριξης μέσω των κοινωνικών μέσων δικτύωσης και παροτρύνουμε όλους τους ανθρώπους να αναζητήσουν τα εγχειρήματα και τις δράσεις που  παρέχουν στήριξη χωρίς διακρίσεις στις ευπαθείς ομάδες, δίπλα τους, στην κοινότητα τους, στις γειτονιές τους και να στηρίξουμε με όποιον τρόπο δύναται ο κάθε άνθρωπος, τις πολύτιμες εστίες αλληλεγγύης στην Ελλάδα.

Κάθε χρόνο, η λήξη της δράσης σηματοδοτείται με την απονομή της σκυτάλης ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΜΟΣ – Τζανέτος Αντύπας* σε μία οργάνωση/φορέα ή άνθρωπο για την προσφορά στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Φέτος, η οργανωτική επιτροπή του Περιπάτου αποφάσισε να παραδοθεί νοερά η σκυτάλη-έπαθλο, από την Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας – ΕΦΕ που βραβεύτηκε την περσινή χρονιά, σε πάνω από μία δράσεις αλληλεγγύης από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Χανιά, κ.α., όπως είναι o Άλλος Άνθρωπος, Khora, Οικόπολις, Αναπούρνα, και πολλά άλλα.

Πρόκειται για μία κίνηση συμβολικού χαρακτήρα και υποστήριξης σε όλα εκείνα τα εγχειρήματα που αντέχουν, σε αντίξοες συνθήκες, προκειμένου να στηρίξουν με το έργο τους καθημερινά, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, οι οποίες πλήττονται και κινδυνεύουν περισσότερο από ποτέ εν μέσω πανδημίας.

Το μήνυμα μας ωστόσο αποσκοπεί στο να παροτρύνει στην ευρύτερη στήριξη κάθε ομάδας, φορέα, οργάνωσης και δράσης που προωθούν έμπρακτα την αλληλεγγύη προς τις τις πιο περιθωριοποιημένες και σε κίνδυνο ομάδες, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά ενάντια στις διακρίσεις και τη ρατσιστική βία, προς υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής τους.

* Η απονομή του επάθλου – σκυτάλης, καθιερώθηκε από το 2017 στη μνήμη του ακτιβιστή και ιδρυτή της οργάνωσης PRAKSIS, Τζανέτου Αντύπα. Κάθε χρόνο, παραλαμβάνει την σκυτάλη μία οργάνωση/φορέας για την προσφορά στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

H Οργανωτική Επιτροπή “Περίπατος κατά των Διακρίσεων” για το 2021 απαρτίζεται από τις οργανώσεις:

  • Δίκτυο Καταγραφής περιστατικών Ρατσιστικής Βίας (RVRN)

  • Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών (ΕΦΜ)

  • Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑΠ)

  • PRAKSIS

  • Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ)

  • HumanRights360o

 

→ Δείτε το μήνυμα βίντεο της Οργανωτικής Επιτροπής εδώ:

Ακολουθήστε το Facebook event εδώ, και στείλτε το δικό σας μήνυμα:

Μαζί μας συμπορεύονται και συμμετέχουν στην πρωτοβουλία, αντιρατσιστικά ευρωπαϊκά δίκτυα (UNITED for Intercultural Action, ENAR European Network Against Discrimination, Equinox Initiative for Racial Justice, EGPA European LGBT Police Association), Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου – ΕΕΔΑ, καθώς και το Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων (ΣΕΜΠ) Δήμου Αθηναίων.

Οι οργανώσεις & συλλογικότητες της Κοινωνίας των Πολιτών που στηρίζουν είναι:

  • 50 και ΕΛΛΑΣ – Fifty Plus Hellas
  • Άνεμος Ανανέωσης
  • ΑΝΤΙΓΟΝΗ – Information and Documentation Center on Racism, Ecology, Peace and Non Violence – ANTIGONE
  • ΑΡΣΙΣ, Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων – ARSIS
  • Αφρικανικό Δίκτυο Ελλάδος – ANG
  • Βαβέλ – Μονάδα ψυχικής υγείας για μετανάστες, ΒΑΒΕΛ DC
  • Γιατροί του Κόσμου – Medecins du Monde
  • Διεθνής Αμνηστία – Amnesty International
  • Δίκτυο για τα δικαιώματα του Παιδιού – DDP
  • Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας – RVRN
  • Δίκτυο Ομότιμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών
  • Δίκτυο Συνεργασίας για την Μετανάστρια “Δήμητρα”
  • Δίκτυο Χάρτα της Ειδομένης / Charter of Idomeni Network
  • Διοτίμα – Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών / CRWI Diotima\Δράση Αστυνομικών για τα δικαιώματα του ανθρώπου / Police Action
  • Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)
  • Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου – ΕλΕΔΑΠ
  • Ελληνικό Δίκτυο για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Κατοικία
  • Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας
  • Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες – Greek Council for Refugees
  • Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών (Σύλλογος Καμερουνέζων Ελλάδας, Κονγκολέζικη Κοινότητα της Ελλαδας, Αιθιοπικό Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο “Αιθίοψ”, Κοινότητα Γκάνας στην Ελλάδα, Κοινότητα Πολιτών Γουϊνέας, Κενυατική Κοινότητα Ελλάδας, Επιτροπή Μεταναστών από τη Μαδαγασκάρη, Σύλλογος Νιγηριανών Γυναικών Ελλάδας, Νιγηριανή Κοινότητα στην Ελλάδα, Ένωση Σενεγαλέζων Ελλάδας, Ένωση Σιέρα Λεόνε στην Ελλάδα, Τανζανική Κοινότητα Ελλάδας, Κοινότητα Ζανζιβάρης στην Ελλάδα, Aφρικανικό Δίκτυο Ελλάδος, Οργάνωση Ενωμένων Γυναικών της Αφρικής, Κοινότητα Αφγανών Μεταναστών και Προσφύγων στην Ελλάδα, Κοινότητα των εν Ελλάδι Μπανγκλαντεσιανών, Ελληνο-ινδική Πολιτιστική Εταιρεία, Ελληνοπακιστανικός Σύλλογος Ελλάδας, Ομοσπονδία Αλβανικών Συλλόγων Ελλάδος, Γεωργιανό Πολιτιστικό Κέντρο “Καύκασος”, Ελληνο γεωργιανή Ένωση “η Διοσκουρία”, Ελληνομολδαβικός Σύνδεσμος «ΟΡΦΕΥ», Σύλλογος Ρωσόφωνων και Ρωσόφιλων Νομού Τρικάλων, Κοινότητα των Ουκρανών στην Ελλάδα «Η γη του πελαργού», Ενωμένη Ουκρανική Διασπορά Ελλάδος, Ένωση Αιγυπτίων Εργαζομένων στην Ελλάδα El Rapta, Σύλλογος Μαροκινής Κοινότητας στην Ελλάδα, Ένωση Παλαιστινίων Εργαζομένων στην Ελλάδα, Κοινότητα Σομαλίας στην Ελλάδα, Ελληνο-Σουδανικός Σύνδεσμος Φιλίας, Σουδανική Κοινότητα, Σύλλογος Ελεύθερων Απόδημων Σύρων, Στέγη Σύρων Ελλάδας, Σύλλογος της Αραβικής Κοινότητας Αμπελοκήπων Αθηνών, Δίκτυο Συνεργασίας για την Μετανάστρια “Δήμητρα”, Zagel Ομάδα Προσφύγων, ΛΟΑΤΚΙ Ομάδα Προσφύγων)
  • Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων
  • Ένωση Αλβανίδων Γυναικών στην Ελλάδα
  • Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας – ΕΦΕ, Union of Press Photographers Greece
  • Θετική Φωνή Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος – Positive Voice
  • Ίριδα-Κέντρο Γυναικών
  • Κοσμο-πολιτισμός/Cosmos of Culture
  • Μέλισσα , Δίκτυο Μεταναστριών στην Ελλάδα
  • ΜΕΤΑδραση
  • Ομοφυλοφιλική Λεσβιακή κοινότητα Ελλάδας – ΟΛΚΕ
  • Ολυμπιακή Εκεχειρία
  • Ομοσπονδία Αλβανικών Συλλόγων Ελλάδος
  • Οργάνωση ΓΗ
  • Στέγη Σύρων Ελλάδος
  • Σύλλογος Βοήθειας Παιδιών Lalibela
  • Σύλλογος Νιγηριανών Γυναικών Ελλάδος
  • Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ
  • Συμβίωση-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα, Δίκτυο Συμβουλίου της Ευρώπης
  • Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος
  • Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών – ΣΥΔ
  • Τεχνοδρομώ
  • 4C Cooperate-Communicate-Create-Change
  • ActionAid Hellas
  • Athens Pride
  • Anasa-Πολιτιστικό Κέντρο Αφρικανικής Τέχνης και Πολιτισμών
  • Colour Youth – Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας
  • El sistema Greece
  • Equal Society-Κοινωνία Ίσων Ευκαιριών
  • Hestia FC
  • Higgs
  • HumanRights360o
  • HYP – Hellenic Youth Participation
  • Inter alia Project – Civic Society Meeting Point
  • INTERSOS HELLAS
  • Khora Social Center
  • KMOP Family and Childcare Centre
  • Mobile info team for Refugees in Greece
  • PRAKSIS
  • Proud Seniors Greece (ομάδα υποστήριξης ΛΟΑΤΚΙ ατόμων ηλικίας 50 & άνω)
  • Service Civil International Hellas SCI Hellas – Κίνηση Εθελοντών
  • Solidarity ΝΟW

 

#10 Green Deal: Εκπαίδευση – απασχόληση και νεολαία στη νέα εποχή

By | Δράσεις, ΝΕΑ-ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ | No Comments

Εκπαίδευση – απασχόληση και νεολαία στη νέα εποχή

του Μπάμπη Παπαϊωάννου

Υποψήφιου Διδάκτορα 

Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ

Ενεργού  πολίτη

Ο Άνεμος Ανανέωσης και το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ Ελλάδας έχουν ξεκινήσει έναν ουσιαστικό διάλογο με ερευνητές, εκπροσώπους επαγγελματικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών φορέων καθώς και ειδικούς για την Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) και τι θα σήμαινε αυτή για την Ελλάδα, ιδιαίτερα σε τέσσερεις θεματικούς τομείς:

  • Κλίμα και ενέργεια
  • Αγρο-διατροφικός τομέας
  • Κατοικία, πόλη, μετακινήσεις
  • Πράσινη χρηματοδότηση

και σε τέσσερεις οριζόντιες πολιτικές:

  • κοινωνική συνοχή, κοινωνική πολιτική, κοινωνικός πυλώνας
  • εκπαίδευση, νεολαία, απασχόληση
  • διάσταση φύλου, κοινωνικές ανισότητες και διακρίσεις
  • κοινωνική επιχειρηματικότητα, κοινωνική κι αλληλέγγυα οικονομία

Στόχος είναι να διαμορφωθεί μέσα από μια συστηματική διαβούλευση μια πρόταση για ένα Green Deal που δεν θα αφήνει κανένα/καμία πίσω αλλά και θα συμβάλλει στην δημιουργία ένα νέου παραγωγικού – καταναλωτικού μοντέλου. Στο πλαίσιο αυτό ξεκινήσαμε την δημοσίευση μιας σειράς άρθρων στα θέματα αυτά και θα ακολουθήσουν εργαστήρια και στρογγυλά τραπέζια. 

Δημοσιεύουμε το δέκατο (10) άρθρο στη σειρά αυτή, του Μπάμπη Παπαϊωάννου, Υποψήφιου Διδάκτορα, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, Ενεργού  πολίτη, που αφορά στα θέματα νεολαίας και εκπαίδευσης.

Εκπαίδευση – απασχόληση και νεολαία στη νέα εποχή

Μετά από 10 χρόνια οικονομικής κρίσης και την πανδημία παρούσα για δεύτερη χρονιά η προσπάθεια να μιλήσουμε για τους νέους στην Ελλάδα γίνεται όλο και πιο σύνθετη. Για να δούμε δε την επόμενη ημέρα απαιτούνται δύσκολες αποφάσεις από πολλούς σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και δεσμεύσεις στην κατεύθυνση να ξεπεράσουμε τόσο τα στερεότυπα όσο και προβλήματα που μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση. 

Εικόνα πρώτη: Η σημερινή Ελλάδα για τους νέους. 35% νεανική ανεργία, η δεύτερη υψηλότερη ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ. Μισό εκατομμύριο νέοι να έχουν φύγει από τη χώρα την τελευταία δεκαετία, κύρια πτυχιούχοι και εξειδικευμένοι σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Η διαλυμένη από την πανδημία οικονομία αδυνατεί πλέον να προσφέρει ακόμα και την παραμικρή παραγωγική πρόταση προς τους νέους, ενώ όλα τα δίκτυα κοινωνικής προστασίας έχουν σχεδόν διαλυθεί.

Εικόνα δεύτερη: Νέοι στην ελληνική περιφέρεια, στα νησιά, στις ακριτικές και ορεινές περιοχές. Η τεράστια διαφορά ανάμεσα στα αστικά κέντρα και την ελληνική ύπαιθρο. Οι ευκαιρίες, η πληροφόρηση, η υποστήριξη που έχουν οι νέοι αυτών των περιοχών σχεδόν μηδενική. Αποτέλεσμα η εσωτερική μετανάστευση. Τόποι που δεν μπορούν να κρατήσουν τους νέους τους και ιδιαίτερα τους νέους πτυχιούχους. Από τη Θράκη μέχρι την Ήπειρο ή την Πελοπόννησο και την νησιωτική χώρα, το σκηνικό σχεδόν ίδιο. Κλείσιμο και συγχώνευση σχολείων κάθε χρόνο λόγω έλλειψης παιδιών, μεγάλη μείωση γεννήσεων, αδυναμία συγκράτησης των νέων ειδικά μετά την αποφοίτησή τους και την επιστροφή τους στις τοπικές κοινωνίες. 

Εικόνα τρίτη: Η γενιά του διαδικτύου, οι Millennials ή Γενιά Υ, τα παιδιά που γεννήθηκαν  λίγο πριν την είσοδο στον 21ου αιώνα. Έχουν άμεση πρόσβαση στην τεχνολογία και τις φορητές συσκευές, αμφισβητούν ανοικτά πλέον την προσφερόμενη εκπαιδευτική διαδικασία και τα παρωχημένα προγράμματα σπουδών από το δημοτικό μέχρι και το πανεπιστήμιο. Ζητάνε ριζικές αλλαγές στην ελληνική κοινωνία, δεν είναι πολιτικά οργανωμένοι και όταν βλέπουν ότι δεν τους σηκώνει το κλίμα απλά παίρνουν τη βαλίτσα τους και φεύγουν. Η άποψή τους όμως είναι καθαρή και η κριτική τους ισχυρή και επίπονη. Σε έρευνα του ΣΕΒ του 2020 για τα προβλήματα που εντοπίζουν οι νέοι στη χώρα, θέτουν όλους προ των ευθυνών τους. Η έλλειψη αξιοκρατίας, η διαφθορά, οι χαμηλής ποιότητας κοινωνικές παροχές και το κακό εργασιακό περιβάλλον στις ελληνικές επιχειρήσεις είναι οι λόγοι που ωθούν τους νέους να φύγουν προς αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης και εργασίας. Σημεία κριτικής που σχεδόν κανένα πολιτικό κόμμα και κοινωνικός σχηματισμός δε θέτει συνολικά και ξεκάθαρα όσο οι νέοι.

Εικόνα τέταρτη: Τίς ἡμέρες ἐκεῖνες ἔκαναν σύναξη μυστική τά παιδιά καί λάβανε τήν ἀπόφαση, ἐπειδή τά κακά μαντάτα πλήθαιναν στήν πρωτεύουσα, νά βγοῦν ἔξω σέ δρόμους καί σέ πλατείες, μέ τό μόνο πρᾶγμα πού τους εἶχε ἀπομείνει: μιά παλάμη τόπο κάτω ἀπό τ’ ἀνοιχτό πουκάμισο, μέ τίς μαῦρες τρίχες καί το σταυρουδάκι τοῦ ἥλιου. Ὅπου εἶχε κράτος κι ἐξουσία ἡ Ἄνοιξη (Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον Εστί, Η Μεγάλη Έξοδος, 1959)

Οι νέοι, ενεργοί και συμμετέχοντες σήμερα στα κινήματα, αντιδρούν στη συντηρητικοποίηση, στον αυταρχισμό και την αστυνομοκρατία που προσπαθούν να επιβληθούν στην ελληνική κοινωνία. Δείχνουν ανοικτά την αλληλεγγύη τους σε πρόσφυγες- μετανάστες, συμμετέχουν δυναμικά στο κίνημα για την κλιματική αλλαγή, ενισχύουν τα σχήματα της κοινωνίας των πολιτών, δημιουργούν νέα δίκτυα επικοινωνίας απαιτούν τη συμμετοχή τους στις δομές λήψης αποφάσεων, αποκτούν σταδιακά την υβριδική ταυτότητα του Έλληνα και ευρωπαίου πολίτη.   

Εικόνα πέμπτη (και τελευταία): Η νέα εποχή. Μετά την οικονομική κρίση, μετά την πανδημία σε μια Ελλάδα στην περιφέρεια του ευρωπαϊκού καπιταλισμού. 

Το μεγάλο και βασικό ερώτημα που έχουμε μπροστά μας είναι το νέο μοντέλο, που σταδιακά εγκαθίσταται στην Ευρώπη. Η 4η βιομηχανική επανάσταση (Big Data, ΑΙ, Machine Learning), οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Κίνα για τη νέα ψηφιακή κυριαρχία, αλλά και τα θέματα του περιβάλλοντος, της ποιότητας ζωής, της βιοποικιλότητας και των κοινωνικών δικαιωμάτων που είναι ιδιαίτερα ψηλά στην Ευρωπαϊκή ατζέντα όπως βλέπουμε και από τις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Είναι κοινή η διαπίστωση των αναγκών για επείγουσες και ριζικές αλλαγές στο εθνικό σύστημα εκπαίδευσης. Όχι απλά διαχειριστικές αλλά στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός νέου μοντέλου που δε θα είναι (για άλλη μια φορά) μια ελληνική πατέντα αλλά θα ακολουθεί τις τάσεις, τις καινοτομίες αλλά και τα πειράματα που έχουν γίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και έχουν σε γενικές γραμμές τέσσερεις προτεραιότητες:

  • Να περάσει η υποχρεωτική εκπαίδευση από το μοντέλο του μαθαίνω μαθηματικά, ιστορία και γλώσσα στο «να παρέχει σε όλους τους μαθητές/τριες γνώσεις και δεξιότητες, για να δημιουργηθούν ολοκληρωμένες προσωπικότητες, ευτυχισμένα, ικανά και υπεύθυνα άτομα για την κοινωνία» (Ορισμός από το ρόλο της εκπαίδευσης στη Σουηδία)
  • Να συνδέσει την εκπαίδευση με τις τοπικές ανάγκες της κοινωνίας, της οικονομίας και τους στόχους που θέτουν οι ίδιοι οι πολίτες και οι συλλογικότητές τους.
  • Να δοθεί σαφή κατεύθυνση για ενίσχυση της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και της «αποποινικοποίησης» των τεχνικών κατευθύνσεων ως λύση για μαθητές τρίτης κατηγορίας (οι έχοντες πηγαίνουν στα ιδιωτικά σχολεία, οι υπόλοιποι στα γενικά και οι «κακοί μαθητές» στα τεχνικά και επαγγελματικά) καθώς και η οργανωμένη εισαγωγή του συστήματος της διττής εκπαίδευσης με μια εξειδίκευση στην προσαρμογή του πετυχημένου γερμανικού μοντέλου
  • Τον ψηφιακό επανασχεδιασμό της παιδείας που θα περιλαμβάνει εργαλεία, δομές, υπηρεσίες, βάσεις δεδομένων αλλά και καταρτισμένο και επαρκές προσωπικό.

«Η Παιδεία καλείται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός ταχέως εξελισσόμενου και τεχνολογικά μεταβαλλόμενου παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος. Η ανάπτυξη ψηφιακής κουλτούρας, η ένταξη νέων μαθησιακών αντικειμένων, η διαδραστική μάθηση και η εξατομικευμένη εκπαίδευση είναι οι σύγχρονες τάσεις που η εκπαιδευτική πολιτική πρέπει να λάβει υπόψη της» (Σύμφωνα με τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού που παρουσίασε το Δεκέμβριο του 2020 το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης).  

Η γενική εκτίμηση που υπάρχει για την κατάσταση της εκπαίδευσης στην Ελλάδα συγκλίνει πως μια ριζική αλλαγή στο εν υπνώσει σημερινό σύστημα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης θα συμπαρασύρει θετικά και την πανεπιστημιακή εκπαίδευση που χρίζει επίσης σοβαρών παρεμβάσεων. Δέχεται πιέσεις τόσο από το διεθνή ανταγωνισμό, τις δημόσιες αξιολογήσεις και κατατάξεις τμημάτων, σχολών, εργαστηρίων και πανεπιστημίων όσο και από τις εσωτερικές αντιφάσεις και κύρια την υποστελέχωση, υποχρηματοδότηση και σχεδόν πλήρη αποσύνδεση των πανεπιστημίων με τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας. Ενδεικτικό της κατάστασης αυτής είναι το γεγονός πως 23,9%  των πτυχιούχων πανεπιστημίων μετά τη λήψη του πτυχίου τους αναγκάζονται να παρακολουθήσουν κύκλο εκπαίδευσης σε ΙΕΚ (κατηγορία 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων σε αντίθεση με τις κατηγορίες 6, 7 και 8 των πανεπιστημίων) για να μπορέσουν να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας (Έρευνα του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ του Ιανουαρίου 2021 για την επαγγελματική κατάρτιση και απασχόληση, το 2020 δείχνει ότι το 23,9% των σπουδαστών των ΙΕΚ ήταν απόφοιτοι πανεπιστημίου (9,9%) ή ΤΕΙ (9,2%), ενώ το 4,8% ήταν κάτοχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου. Στατιστικά ακολουθούν οι απόφοιτοι λυκείου (46,4%), ΤΕΕ (11,5%) και ΙΕΚ (18%).

Η σημερινή δε κατάσταση στην ελληνική αγορά εργασίας είναι τόσο ασαφής που για τους περισσότερους αναλυτές η λήξη της πανδημίας (στο καλό σενάριο μέσα στο 2021) που θα σημάνει την επανέναρξη του συνόλου των διαδικασιών της οικονομίας και την ουσιαστική διαπίστωση τόσο της ύφεσης, όσο και της ανεργίας, της ανάπτυξης νέων κλάδων και του επανακαθορισμού των εργασιακών σχέσεων θα ισοδυναμεί με τον ουσιαστικό επανακαθορισμό του συνόλου των παραμέτρων που διέπουν την Ελληνική οικονομία σε όλη της την πορεία και όλους τους κλάδους. Η έκθεση δε της ελληνικής οικονομίας σε εισαγόμενα προϊόντα και πρώτες ύλες, η υποχώρηση από ξένες αγορές με τη μείωση των εξαγωγών και η ουσιαστική διάλυση των εργασιακών σχέσεων θα κάνει την επανέναρξη αυτή ιδιαίτερα δύσκολη και επώδυνη για όλους τους κοινωνικούς εταίρους και ιδιαίτερα τους νέους.

Σε αυτό το σύνθετο, ιδιαίτερα παράξενο αλλά ταυτόχρονα και μεταβατικό σημείο που βρισκόμαστε, όπως και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης, που αρχίζουν να παίρνουν θέση για το νέο τοπίο το οποίο ακόμα δεν έχει πλήρως διαμορφωθεί είναι απαραίτητο να δούμε τα θετικά μας σημεία ή τα ισχυρά στοιχεία της Ελλάδας και ειδικά των νέων που θα κληθούν να συμμετάσχουν, να διαμορφώσουν αλλά και να επηρεάσουν τις νέες συνθήκες.

Η πανδημία μας αφήνει με πολλά διδάγματα. Τα φυσικά δίκτυα κατέρρευσαν και οι κοινωνίες μας κατάφεραν να επιβιώσουν χάρη στα ψηφιακά. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας επιταχύνθηκε και αποφάσεις που βρίσκονταν στα συρτάρια των κυβερνώντων για χρόνια υλοποιήθηκαν μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα με επιτυχία και κοινωνική αποδοχή. Έγγραφα, αιτήσεις, πιστοποιητικά, τραπεζικές πράξεις, μισθοδοσίες αλλά κύρια επικοινωνία ανάμεσα σε φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις και συλλογικότητες κατέστησαν δυνατές χάρη στην τεχνολογία την περίοδο αυτή της πανδημίας. Η τηλεργασία ήρθε για να μείνει καθώς και σειρά ψηφιακών εφαρμογών που τις μάθαμε τα τελευταία δύο χρόνια. 

Η τόνωση της υπαίθρου είναι μια νέα ενδιαφέρουσα τάση που παρατηρούμε σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στην Ελλάδα. Πολλοί είναι οι πολίτες που αποφάσισαν να αλλάξουν τρόπο ζωής και να φύγουν από τα αστικά κέντρα για μόνιμη εγκατάσταση σε μικρούς οικισμούς της περιφέρειας στην ανάγκη μιας στοιχειώδους επαφής με το περιβάλλον έξω από το μπετόν και την απομόνωση της πόλης. Η κίνηση αυτή δημιουργεί μια θετική δυναμική για την ελληνική ύπαιθρο και περιφέρεια μια και χιλιάδες σπίτια που ήταν κλειστά και άνοιγαν μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες  (παραθεριστικά ή πατρικά) κατοικούνται πλέον και δημιουργούν μια θετική προοπτική για τις τοπικές κοινωνίες. Πολλές είναι οι πόλεις στην Ευρώπη (δυστυχώς λίγες στην Ελλάδα) που με αφορμή την κοινωνική αυτή αλλαγή διαφημίζουν τη δυνατότητα για εγκατάσταση κατοίκων των αστικών κέντρων και κερδίζουν την «ρεβάνς της υπαίθρου». Το όνειρο έτσι του μέσου Ευρωπαίου πολίτη για ένα σπίτι με λίγη γη μακριά από τις απρόσωπες και πλέον βουβές πόλεις μπορεί να γίνει η αφορμή για την «αντιστροφή της αστυφιλίας» η οποία «θα συμβάλει στη γεωγραφική επανεξισορρόπηση της χώρας μας, που στις μέρες μας υποφέρει από την ερήμωση της υπαίθρου». Ελληνικές πόλεις της περιφέρειας θα μπορούσαν εύκολα να μπουν στο σχεδιασμό αυτό και έτσι να τονώσουν όχι μόνο τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά αλλά κύρια να υποστηρίξουν την τοπική τους κοινωνία και οικονομία και να κρατήσουν τους νέους τους αν όχι να γίνουν ελκυστικές για τη μετακίνηση νέων και από άλλες περιοχές

Οι κατευθύνσεις της ΕΕ για τη νέα έξυπνη εξειδίκευση αλλά και οι προτεραιότητες από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που θέτει τα θέματα περιβάλλοντος, ενέργειας και κλιματικής αλλαγής σε απόλυτη πρώτη θέση θα μπορούσαν και πάλι να είναι η αφορμή για ευκαιρίες. Ας δούμε το παράδειγμα της Ιταλίας. Απαντάει στην πρόσκληση αλλά και τα μηνύματα των καιρών για περιορισμό των ορυκτών καυσίμων και σταδιακή μετάβαση σε πλήρως ηλεκτρικά οχήματα όχι μόνο με τη διευκόλυνση της αγοράς κύρια εισαγόμενων ηλεκτρικών αυτοκινήτων από άλλες χώρες αλλά με την ανάπτυξη μιας εθνικής στρατηγικής και βιομηχανίας έρευνας και καινοτομίας για την μετατροπή συμβατικών αυτοκινήτων σε ηλεκτρικά. Με τον τρόπο αυτό δημιουργεί φιλικές τεχνολογίες, συμμετέχει ως πρωταγωνιστής στην επόμενη φάση, δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας με τη συνεργασία πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και επιχειρήσεων και φυσικά εξάγει τεχνογνωσία και τεχνολογία σε άλλες χώρες. Αντίθετα, η Ελλάδα είναι στην 19η θέση στην έρευνα και στην 20η στην καινοτομία ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ με μόλις 1.3% του ΑΕΠ της για την έρευνα και την καινοτομία όταν ο στόχος – οδηγία από την ΕΕ αλλά και τα κονδύλια – προγράμματα καλούσαν τα κράτη μέλη να δώσουν το 3%. 

Τέλος, ένας σημαντικός τομέας που θα μπορούσε, επίσης, να προετοιμάσει, να υποστηρίξει και να ενισχύσει τη νέα γενιά για το νέο αυτό σύνθετο περιβάλλον είναι τα προγράμματα έρευνας, κινητικότητας, εθελοντισμού και πρακτικής άσκησης που και για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027 ανακοίνωσε η ΕΕ. Προγράμματα που με κύριο εργαλείο τη μη τυπική εκπαίδευση προετοιμάζουν τους νέους, τους δικτυώνουν, τους μεταφέρουν πληροφορίες και καλές πρακτικές, τους κάνουν υπεύθυνους πολίτες και τους εισαγάγουν στην ευρωπαϊκή μεγάλη εικόνα.

Είναι σαφές πως το παραπάνω πλαίσιο δεν είναι εύκολο και δεν μπορεί να αποδώσει άμεσα. Όπως οι περισσότερες πολιτικές έτσι και αυτή για την υποστήριξη των νέων θέλει χρόνο και στρατηγικό σχεδιασμό δεκαετίας. Θέλει συνέπεια, συνέχεια και αντοχή στις πολιτικές αλλαγές ειδικά της αλλαγής των κυβερνήσεων. Ανά την Ευρώπη μπορούμε να βρούμε εφαρμοσμένες πολιτικές υπέρ των νέων που έχουν τις ίδιες δομές εδώ και δεκαετίες με μικρές αλλαγές που προκύπτουν από την χρονική συγκυρία ή την κυβερνητική αλλαγή. Η ύπαρξη εργαλείων όπως η Εθνική Στρατηγική για τη Νεολαία, η διυπουργική συνεργία και κοινοβουλευτική εθνική συνεννόηση και δικτύωση δομών, υπηρεσιών και δράσεων υποστήριξης για τους νέους θεωρούνται αυτονόητες πρακτικές.

Τέλος, η ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών φιλικών προς τους νέους και ειδικά τις μικρές ηλικίες και τις ευπαθείς ομάδες θα στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Πως δεν είναι μόνοι τους και πως η πολιτεία συντεταγμένα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μπορεί να υποστηρίξει τα σχέδια, τα όνειρα αλλά και τις προσδοκίες τους. Είναι το ελάχιστο από μια χώρα που απλά επιβεβαιώνει πως οι νέοι είναι το μέλλον και πρέπει να καταβάλει  πολύ μεγάλη προσπάθεια για να γίνουν και το παρόν.  

Photo by Adam Birkett on Unsplash

  

 

 

 

 

  

Κοινή διακήρυξη, ευρείας συμμαχίας φορέων για τον Κοινωνικό Πυλώνα στην ΕΕ

By | Δράσεις, ΝΕΑ-ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ | No Comments
Λίγες μέρες πριν από την δημοσιοποίηση του Σχεδίου Δράσης για τον Κοινωνικό Πυλώνα από την Επιτροπή, και παράλληλα με την άτυπη συνάντηση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (EPSCO), το “Stand Up for the Social Pillar Alliance”, μια ευρεία συμμαχία φορέων για την προώθηση του κοινωνικού πυλώνα, δημοσίευσε τις θέσεις της.
Στη συμμαχία συμμετέχουν η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Βιομηχανικών Συνεταιρισμών και Υπηρεσιών (European Confederation of Industrial and Service Cooperatives), η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC), η Κοινωνική Οικονομία Ευρώπη (Social Economy Europe) και η Κοινωνική Πλατφόρμα (Social Platform).
Τα μέλη της Συμμαχίας “Stand Up για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων”, δηλώνουν από κοινού:

Η Συμμαχία ζητά ένα φιλόδοξο Σχέδιο Δράσης για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων (EPSR). Πιστεύουμε ότι η ανάκαμψη της ΕΕ πρέπει να στηρίζεται σε ισχυρές, βιώσιμες και ανθεκτικές οικονομίες που συνοδεύονται από κοινωνικές πολιτικές και υπηρεσίες για τον μετριασμό του αντίκτυπου του COVID-19 στην υγεία, την απασχόληση, την οικονομία μας, και στην ισότητα και τη δημοκρατία στις κοινωνίες μας. Δεσμευόμαστε για τις αρχές που κατοχυρώνονται στο EPSR και καλούμε τα ευρωπαϊκά και εθνικά μας όργανα να εκπονήσουν ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την πλήρη εφαρμογή τους. Αυτό το Σχέδιο πρέπει να βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες, αρχές και ακρογωνιαίους λίθους:

  • Καινοτομία και πληρότητα: Το Σχέδιο Δράσης για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων (EPSR) πρέπει να οδηγήσει σε καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους και όλες, με νέες πολιτικές για την επίτευξη κοινωνικής προόδου καθώς και ένα πιο πράσινο και πιο ψηφιακό μέλλον.
  • Αμεσότητα: Το Σχέδιο Δράσης πρέπει να προστατεύει τους/τις εργαζόμενους/ες και τις επιχειρήσεις που υποφέρουν από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημικής κρίσης με κύριο στόχο τη διατήρηση θέσεων εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του εισοδήματος των εργαζομένων, των αυτοαπασχολούμενων και των κοινωνικών επιχειρηματιών.
  • Κοινωνική φιλοδοξία: Το Σχέδιο Δράσης πρέπει να αποκαταστήσει την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή, να καταπολεμήσει τις ανισότητες, τη φτώχεια και τον αποκλεισμό, να οδηγήσει σε πιο δίκαιη ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, να θεσπίσει την ισότητα των φύλων, να απαγορεύσει τις διακρίσεις και να εξασφαλίσει ίσες ευκαιρίες για όλους και όλες. Μετά την πανδημία, θα πρέπει να στηριχθεί μια ανάκαμψη πλούσια σε θέσεις εργασίας, η οποία οδηγεί σε ενισχυμένα συστήματα κοινωνικής προστασίας, που εγγυώνται την αξιοπρέπεια στα άτομα όλων των ηλικιών.
  • Κοινωνική και οικονομική ευημερία: Το Σχέδιο Δράσης θα πρέπει να καθοδηγεί τη χρήση της “Διευκόλυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας” (Recovery and Resilience Facility – (RRF), το λεγόμενο Ταμείο Ανάκαμψης) και να διαμορφώνει μια πιο δίκαιη και πιο ισότιμη αντίδραση μετά την πανδημία Covid. Το “Ταμείο Ανάκαμψης” (RRF) πρέπει να χρηματοδοτήσει δράσεις που εφαρμόζουν τον “Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων” (EPSR) και οι οποίες αναζωογονούν το Ευρωπαϊκό Σχέδιο, με βάση ακμάζουσες οικονομίες, προηγμένα κοινωνικά μοντέλα και ευρεία ευημερία.
  • Επενδύσεις και κοινό καλό: Περιμένουμε από το Σχέδιο Δράσης να προωθήσει τις δημόσιες επενδύσεις και να υποστηρίξει καθολικές, αποτελεσματικές, υψηλής ποιότητας και προσβάσιμες δημόσιες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της υγείας και της περίθαλψης. Πρέπει να ενθαρρύνει τη δέσμευση των ιδιωτών επενδυτών να επιδιώξουν το κοινό (δημόσιο) καλό, καθώς και απτή περιβαλλοντική, κοινωνική και χρηστή διακυβέρνηση. Οι επιχειρήσεις όλων των μεγεθών που μπορούν να προσφέρουν υψηλή κοινωνική απόδοση πρέπει να υποστηρίζονται και να ανταμείβονται – συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής οικονομίας και των μη κερδοσκοπικών παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις συλλογικές και κοινοτικές διαστάσεις και σε κοινωνικά συναφείς αποδόσεις.
  • Συγκεκριμένα και απτά: Οι δράσεις που αποσκοπούν στην ανάκαμψη και την κοινωνική πρόοδο πρέπει να είναι συγκεκριμένες και, ως εκ τούτου, πρέπει να είναι μετρήσιμες και να συνοδεύονται από πλαίσια παρακολούθησης, τα οποία συμφωνούνται από κοινού μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών εταίρων (stakeholders), που περιλαμβάνουν και τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια.

Εδώ το κείμενο της πλήρους ανακοίνωσης της Συμμαχίας που στάλθηκε στους 27 Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ.