Παρά την υψηλή θερμοκρασία και την πρωινή ώρα, το Σάββατο 9 Ιουνίου, το 93ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών στο Νέο Κόσμο ήταν γεμάτο ζωή. Αλλά τι συνέβαινε; Σε συνέχεια του επιμορφωτικού σεμιναρίου για την προστασία του κλίματος και πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας στο σχολείο που απευθύνονταν σε καθηγητές και καθηγήτριες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από την Αθήνα, επρόκειτο να πραγματοποιηθεί αντίστοιχου περιεχομένου σεμινάριο επιμόρφωσης για δασκάλους και δασκάλες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ακολουθώντας το πλαίσιο του προγράμματος “ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ (CLIMATE SCHOOL Be.At.)”, ένα σύνολο 200 εκπαιδευτικών από 65 δημοτικά σχολεία, γυμνάσια, λύκεια καθώς και επαγγελματικά λύκεια της Αθήνας και γειτονικών περιοχών θα επιμορφωθούν ώστε να είναι σε θέση να αναλάβουν δράση και να κάνουν έρευνα στα σχολεία τους για να ευαισθητοποιήσουν την εκπαιδευτική κοινότητα και να αλλάξουν συμπεριφορές για να επιτύχουν εξοικονόμηση ενέργειας.
Το κουδούνι χτύπησε στις 8.30 π.μ. και οι 10 εκπαιδευτές/τριες του σεμιναρίου υποδέχτηκαν τους/τις εκπαιδευόμενους/ες που είχαν χωριστεί σε ομάδες των 20-25 ατόμων στις αίθουσες διδασκαλίας. Συνολικά, εκπαιδεύτηκε μία ενθουσιώδης και δυναμική ομάδα 105 δασκάλων. Όλοι/ες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για το θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας και της προστασίας του κλίματος, δεδομένου ότι ήταν η πρώτη φορά που θα εργαστούν γι ‘αυτά με έναν τόσο πρακτικό, συνεκτικό και δομημένο τρόπο. Συγκρίνοντας για παράδειγμα με προγράμματα ανακύκλωσης ή άλλα περιβαλλοντικά προγράμματα που έχουν ήδη τρέξει στα σχολεία τους, εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για να υποστηρίξουν τους μαθητές και τις μαθήτριες των σχολείων τους στην εφαρμογή ενός τόσο πρακτικού και βασισμένου σε ερευνητικό υπόβαθρο πρόγραμμα το οποίο θα οδηγήσει σε μετρήσιμα αποτελέσματα.
Λίγο πριν τη λήξη του σεμιναρίου οι εκπαιδευτικοί εξέφρασαν θετικά σχόλια για την πρώτη εμπειρία και επαφή που είχαν με το πρόγραμμα μέσω της 6ωρης αυτής εκπαίδευσης, τη συνολική διάρθρωση του προγράμματος καθώς και για την ποιότητα και τον όγκο του εκπαιδευτικού υλικού που έχει συγκεντρωθεί και παραχθεί από την ομάδα έργου. Χαρακτήρισαν το έργο ως φιλόδοξο, προκλητικό, ενδιαφέρον, διαχειρίσιμο, οργανωμένο, καινοτόμο, μεθοδικό, πολύ καλά δομημένο, ελπιδοφόρο, καλοσχεδιασμένο. Οι προσδοκίες τους επικεντρώνονται περισσότερο στις πρακτικές εφαρμογές και τις τεχνικές γνώσεις που θα αποκτήσουν και εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για την ανάπτυξη συνεργειών με άλλους θεσμούς και συναφείς πρωτοβουλίες στην Ελλάδα, προκειμένου να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα και βιώσιμη εφαρμογή των στόχων του προγράμματος.
Η επιμόρφωση επικεντρώθηκε κυρίως στα ακόλουθα θέματα:
- Ενίσχυση γνωστικού υποβάθρου σε θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής.
- Εξοικείωση με μεθόδους δημιουργίας σχεδίου δράσης για το κάθε σχολείο που συμμετέχει στο πρόγραμμα, με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας και την ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας στην κλιματική αλλαγή.
- Εξοικείωση με μεθόδους συντονισμού δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας (δημιουργία ενεργειακής ομάδας, ενεργειακού συμβουλίου, αναγνωριστική ενεργειακή περιήγηση στο λεβητοστάσιο του σχολείου κ.ά.) στο κάθε σχολείο.
- Εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας.
- Εισαγωγική αναφορά σε τρόπους καταγραφής και επεξεργασίας δεδομένων.
training-on-climate-protection
training-on-climate-protection
Η εκπλήρωση των στόχων του προγράμματος όπως παρουσιάστηκε στους/στις εκπαιδευόμενους/ες έχει δομηθεί με βάση τα εξής 10 βήματα:
- Δημιουργία της Ενεργειακής Ομάδας
- Δημιουργία του Ενεργειακού Συμβουλίου
- Αναγνωριστική ενεργειακή περιήγηση του Ενεργειακού Συμβουλίου (πχ στο λεβητοστάσιο του σχολείου, σε χώρους με πολλές συσκευές κα)
- Μελέτη του ζητήματος της ενέργειας (γνωστικό υπόβαθρο και ευαισθητοποίηση σε θέματα κλιματικής αλλαγής
- Ενεργειακή περιήγηση Ενεργειακής Ομάδας (πχ στο λεβητοστάσιο του σχολείου, σε χώρους με πολλές συσκευές κα)
- Επεξεργασία δεδομένων – Σχέδιο δράσης εξοικονόμησης ενέργειας και ευαισθητοποίησης στην κλιματική αλλαγή
- Καμπάνια για την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης στη σχολική κοινότητα
- Εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης
- Προτάσεις για αλλαγές στις υποδομές του κτιρίου
- Αξιολόγηση της εφαρμογής του προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας και ευαισθητοποίησης στην κλιματική αλλαγή
Την εφαρμογή του προγράμματος θα ακολουθεί ειδικά σχεδιασμένη ερευνητική διαδικασία παρατήρησης και συλλογής στοιχείων. Στόχος είναι η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος σε συνδυασμό με τα ερευνητικά δεδομένα να συνθέσουν μια μελέτη, προκειμένου ο Δήμος Αθηναίων να ενεργήσει στην κατεύθυνση εξοικονόμησης ενέργειας και προώθησης πιο αειφόρων πρακτικών σε όλα τα σχολεία του.
Οι 19 εκπαιδευτές/τριες που υλοποίησαν τα δύο επιμορφωτικά σεμινάρια για 200 εκπαιδευτικούς είχαν προηγουμένως εκπαιδευτεί στις αρχές, τη μεθοδολογία και τους στόχους του προγράμματος «ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Be.At)» σε ένα 4ήμερο σεμινάριο (30 ωρών), το οποίο πραγματοποιήθηκε επίσης στην Αθήνα στις 12-15 Απριλίου 2018 (link “Εκπαίδευση των εκπαιδευτών”). Το σεμινάριο “Εκπαίδευση των εκπαιδευτών” υλοποιήθηκε από ομάδα Ελλήνων εμπειρογνωμόνων και εκπαιδευτικών μαζί με εκπαιδεύτριες του Γερμανικού Ανεξάρτητου Ινστιτούτου Περιβάλλοντος (UfU) και με το συντονισμό του κοινωνικού συνεταιρισμού “Άνεμος Ανανέωσης” και του Δήμου Αθηναίων.
Οι 200 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα συμμετάσχουν σε ένα σύνολο 24 ωρών επιμόρφωσης (6 ώρες την άνοιξη του 2018, ακολουθούμενες από 14 ώρες το Σεπτέμβριο και 4 ώρες το Μάιο του 2019). Οι εκπαιδευμένοι εκπαιδευτικοί θα εργαστούν για την εφαρμογή του προγράμματος στα σχολεία τους κατά το σχολικό έτος 2018-2019, αρχής γενομένης από το Σεπτέμβριο του 2018.
Το πρόγραμμα «Σχολεία και Κοινωνίες ανοικτές στην προστασία του κλίματος και στην εξοικονόμηση ενέργειας – Κλιματικά Σχολεία Αθήνα-Βερολίνο» (CLIMATE SCHOOL Be.At) υλοποιείται από τον Δήμο Αθηναίων, την ΚΟΙΝΣΕΠ «Άνεμος Ανανέωσης», την Γερμανική πρωτοβουλία πολιτών «Respect for Greece» («Σεβασμός για την Ελλάδα») και το Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά Θέματα (Independent Institute for Environmental Issues – UfU). Το πρόγραμμα αξιολογήθηκε κι επιλέχθηκε προς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα (European Climate Initiative), η οποία αποτελεί χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMUB). Υλοποιείται με την αιγίδα του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Το πρόγραμμα στοχεύει στην:
- ενίσχυση των γενικότερων προσπαθειών ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των μαθητών, εκπαιδευτικών και γονιών και συμμετοχή τους στην προστασία του κλίματος και στην μείωση της σπατάλης ενέργειας,
- μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος (της κατανάλωσης ρεύματος) των σχολικών κτιρίων (κατά 5%),
- γενικότερη προσπάθεια μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος.
Το πρόγραμμα έχει διάρκεια 28 μηνών (2017- 2019) και στοχεύει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης γύρω από την κλιματική αλλαγή και την κατανάλωση ενέργειας στις σχολικές κοινότητες του Δήμου Αθηναίων (ΔΑ).
Μάγια Ανδρέου, Εύα Γρηγοριάδου, Μίλτος Τσακίρης, βοηθοί ερευνήτριες/τές στο πρόγραμμα
