Παρουσίαση του προγράμματος “Σχολεία στο Πανεπιστήμιο” του Κέντρου Ερευνών Περιβαλλοντικής Πολιτικής (ffu) του Freie Universität Berlin
Το Κέντρο Ερευνών Περιβαλλοντικής Πολιτικής (ffu) του Freie Universität Berlin ιδρύθηκε το 1986 και από τότε ασχολείται με την επεξεργασία συγκριτικών και διεθνών περιβαλλοντικών και βιώσιμων ενεργειακών πολιτικών και πρακτικών, ακαδημαϊκών και πολιτικών, ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ενέργεια και το περιβάλλον. Στα προγράμματα αυτά συμμετέχουν προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές του Πανεπιστημίου όπως και υποψήφιοι διδάκτορες.
Η Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Εducation for Sustainable Development – ESD) είναι ένα νέο πεδίο για το ffu, στο οποίο δραστηριοποιείται από το 2005. Η Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ESD) επιτρέπει στους ανθρώπους να αναπτύξουν τις γνώσεις, τις αξίες και τις δεξιότητες που θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής μας σήμερα χωρίς να καταστρέψουμε τον πλανήτη.
Το πρόγραμμα “Σχολεία στο Πανεπιστήμιο” επιδιώκει να δημιουργήσει μία “εκπαιδευτική γέφυρα” μεταξύ σχολείων και Πανεπιστημίου. Επικεντρώνεται σε θέματα αειφορίας και κλιματικής προστασίας και προσφέρει εκδηλώσεις πρακτικής εκμάθησης για εκπαιδευτικούς και εβδομαδιαία εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές 5ης και 6ης Δημοτικού. Το πρόγραμμα οργανώνεται ως εξής:
- 2 εβδομαδιαία προγράμματα ετησίως
- 75 – 80 διαδραστικά εργαστήρια το καθένα
- εκπαίδευση ESD για εκπαιδευτικούς
- οι εκπαιδευτές είτε με ακαδημαϊκό υπόβαθρο είτε όχι
- απευθύνεται σε ένα σύνολο 2.500 μαθητών και 400 καθηγητών ετησίως
Στόχοι του προγράμματος είναι η αύξηση της ευαισθητοποίησης των μαθητών και των εκπαιδευτικών σε θέματα βιωσιμότητας στην καθημερινή τους ζωή, η ενδυνάμωση των μαθητών και των εκπαιδευτικών να κάνουν αλλαγές στη συμπεριφορά τους προς μία πιο βιώσιμη κατεύθυνση, να βοηθηθούν οι μαθητές να αποκτήσουν βαθιά γνώση σε θέματα βιωσιμότητας και να μάθουν δεξιότητες κριτικής σκέψης και τέλος να ενθαρρυνθούν οι εκπαιδευτικοί να εφαρμόσουν διεπιστημονικές μεθόδους στο πρόγραμμά τους στην τάξη.
Βασικές θεματικές των εργαστηρίων που παρέχει το πρόγραμμα είναι οι εξής:
- κλιματική αλλαγή, ενεργειακή μετάβαση, εξοικονόμηση ενέργειας
- παραγωγή τροφίμων & γεωργία
- κατανάλωση, τρόπος ζωής και σχεδιασμός προϊόντων
- κινητικότητα, πολεοδομία και αρχιτεκτονική
- διατήρηση της βιοποικιλότητας
Η εύρεση των κατάλληλων μέσων διδασκαλίας για την κάθε ηλικία είναι καίριας σημασίας καιχρειάζεται να πηγάζει απόεμπειρίες της καθημερινής όπως π.χ. το φαγητό, την κατανάλωση, τη μετακίνηση κ.ά.
Πιο συγκεκριμένα μέσα τα οποία χρησιμοποιούνται είναι:
- πειράματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
- εκμάθηση στον κήπο του Freie Universität
- εκδηλώσεις για φαγητό και μαγείρεμα
- εκδρομές
- τέχνες και δραστηριότητες θεάτρου
- δημιουργική γραφή, κουίζ
- κινηματογράφος, παιχνίδια,
- παιχνίδια ρόλων, μελλοντικά εργαστήρια που ασχολούνται με την ενέργεια, την ανακύκλωση, την διατήρηση των πόρων, τη βιώσιμη ζωή και γεωργία
Υπεύθυνοι των εργαστηρίων είναι ερευνητές και φοιτητές, περιβαλλοντολόγοι, εμπειρογνώμονες της ενέργειας, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, καλλιτέχνες του θεάτρου, εικαστικοί, φωτογράφοι, συγγραφείς αλλά και συμμαθητές.
Η κατάρτιση των εκπαιδευτικών σε θέματα Εκπαίδευσης για την Αειφορία στοχεύει στην ουσιαστική προώθηση σχετικών προγραμμάτων στα σχολεία, την υποστήριξη των εκπαιδευτικών σε τέτοιου είδους πεδία και την ανάπτυξη δικτύου υποστήριξης μεταξύ των ίδιων των δασκάλων (οι ίδιοι οι δάσκαλοι καλούνται να εκπαιδεύσουν άλλους δασκάλους). Το πρόγραμμα έως τώρα έχει αξιολογηθεί θετικά από την εκπαιδευτική κοινότητα. Με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του προγράμματος, το 85% των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών αναφέρει ότι εμπνεύστηκε να συνεχίσει και να εμβαθύνει σε θέματα ESD στα σχολεία τους, ενώ αυτό που τους άρεσε περισσότερο στο πρόγραμμα ήταν η ποικιλία των θεμάτων που το απαρτίζουν.
Από το 2009 το πρόγραμμα έχει βραβευτεί, γεγονός το οποίο έχει αυξήσει την προβολή του αλλά και την εμπιστοσύνη των χορηγών στη δράση του.
Στοιχεία του προγράμματος “Σχολεία στο Πανεπιστήμιο” έως σήμερα :
- 16 εβδομαδιαία προγράμματα
- 16 εκπαιδεύσεις εκπαιδευτικών
- 000 νέοι μαθητές
- 900 εκπαιδευτικοί
- 000 εκπαιδευτικοί με κατάρτιση
Η παρουσίαση του προγράμματος “Σχολεία στο Πανεπιστήμιο”έγινε στο πλαίσιο της 1ης εκπαιδευτικής επίσκεψης στο Βερολίνο από την ομάδα των 3 βοηθών ερευνητών του “Ανέμου Ανανέωσης”, από την υπεύθυνη του προγράμματος κα Karola Braun-Wanke (www.fu-berlin.de/schueleruni).
Το πρόγραμμα «Κλιματικά Σχολεία Αθήνα –Βερολίνο» (CLIMATESCHOOLBe.At) υλοποιείται από τον Δήμο Αθηναίων, την ΚΟΙΝΣΕΠ «Άνεμος Ανανέωσης», την Γερμανική πρωτοβουλία πολιτών «RespectforGreece» («Σεβασμός για την Ελλάδα») και το Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά Θέματα (IndependentInstituteforEnvironmentalIssues – UfU). Το πρόγραμμα αξιολογήθηκε κι επιλέχθηκε προς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα (EuropeanClimateInitiative), η οποία αποτελεί χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMUB). Υλοποιείται με την αιγίδα του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Το πρόγραμμα στοχεύει στην:
- ενίσχυση των γενικότερων προσπαθειών ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των μαθητών, εκπαιδευτικών και γονιών και συμμετοχή τους στην προστασία του κλίματος και στην μείωση της σπατάλης ενέργειας,
- μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος (της κατανάλωσης ρεύματος) των σχολικών κτιρίων (κατά 5%)
- γενικότερη προσπάθεια μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος.
Το πρόγραμμα έχει διάρκεια 28 μηνών (2017- 2019) και στοχεύει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης γύρω από την κλιματική αλλαγή και την κατανάλωση ενέργειας στις σχολικές κοινότητες του Δήμου Αθηναίων (ΔΑ).
Μάγια Ανδρέου
Μίλτος Τσακίρης
Εύα Γρηγοριάδου
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα “Σχολεία στο Πανεπιστήμιο”:
