IUCN: Οδηγίες για επενδυτές ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις ΑΠΕ στη βιοποικιλότητα
Αντί για άσπρο μαύρο, η συνεργασία και η τήρηση κανόνων μπορεί να συμβάλλει στην επίτευξη και των δύο στόχων: προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και διατήρηση – αποκατάσταση της βιοποικιλότητας.
Μια έκθεση 260 σελίδων της Διεθνούς Ένωσης Διατήρησης της Φύσης (International Union for Conservation of Nature, IUCN) επιβεβαιώνει ότι η προώθηση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας και προστασία της βιοποικιλότητας είναι εφικτό να συνυπάρχουν. Η έκθεση δεν μένει σε ευχές αλλά προτείνει τρόπους για αυτή την συνύπαρξη. Η έκθεση με τίτλο «Μετριασμός των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας – Mitigating biodiversity impacts associated with solar and wind energy development» περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και συμβουλές που απευθύνονται κυρίως στους επενδυτές, μελετητές και όσους λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τις επενδύσεις σε χερσαία και θαλάσσια αιολικά πάρκα και σε ηλιακά συστήματα.
Η έκθεση εκπονήθηκε από την IUCN και τις οργανώσεις μέλη της σε συνεργασία με The Biodiversity Consultancy, ενώ υπήρξε συνεργασία και με εταιρείες ενέργειας όπως η Électricité de France (EDF), η Energias de Portugal (EDP) και η Shell, η Ευρωπαϊκή Ένωση Αιολικής Ενέργειας (WindEurope) και το Δίκτυο για τις Α.Π.Ε. REN21.
“Η επίτευξη ενός βιώσιμου μέλλοντος με επανασταθεροποιημένο κλίμα απαιτεί γρήγορους, συνεχείς και εκτεταμένους μετασχηματισμούς σε ενέργεια, χρήση γης, υποδομές και βιομηχανικά συστήματα. Η μεγάλης κλίμακας επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ικανοποίηση των αυξανόμενων ενεργειακών απαιτήσεων στον κόσμο και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, ακόμη και «καθαρές» πηγές ενέργειας μπορεί να έχουν σημαντικές ακούσιες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Οι κατευθυντήριες γραμμές στοχεύουν στην παροχή πρακτικής υποστήριξης για την ανάπτυξη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας μέσω της αποτελεσματικής διαχείρισης των κινδύνων και της βελτίωσης των συνολικών αποτελεσμάτων που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος. Είναι επικεντρωμένες στη βιομηχανία και μπορούν να εφαρμοστούν σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής της ανάπτυξης του έργου, από τον πρώιμο σχεδιασμό έως τον παροπλισμό και την αποσυναρμολόγηση, χρησιμοποιώντας την ιεραρχία μετριασμού ως ένα σαφές πλαίσιο σχεδιασμού και υλοποίησης. Η ιεραρχία μετριασμού εφαρμόζεται σε άμεσες, έμμεσες και σωρευτικές επιπτώσεις. Ο κατάλογος των πόρων που σχετίζονται με τον μετριασμό των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας (Παράρτημα 1 της έκδοσης) διατίθεται ως ξεχωριστό υπολογιστικό φύλλο με δυνατότητα λήψης“.
Σύμφωνα με την έκθεση:
– Οι σχεδιαστές, επενδυτές και όσοι λαμβάνουν αποφάσεις πρέπει να προσέχουν ώστε τα έργα Α.Π.Ε. που αναπτύσσουν, να μην δημιουργούν άθελά τους κινδύνους για τη φύση και τα οικοσυστήματα.
- Ο ορθός σχεδιασμός και ο έγκαιρος προσδιορισμός των επιπτώσεων είναι αποτελεσματικά εργαλεία για την επίτευξη της κατάλληλης χωροθέτησης των έργων. Για αυτό οι επενδυτές θα πρέπει να αποφεύγουν περιοχές υψηλής οικολογικής αξίας.
- Προσωρινή παύση λειτουργίας επιλεγμένων ανεμογεννητριών για την προστασία των πτηνών και άλλων ειδών όταν διαπιστώνεται κίνδυνος από παρατηρητές πεδίου, ή βάσει εικόνας ή ραντάρ.
Οι οδηγίες προσφέρουν επίσης προτάσεις για τους επενδυτές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για το πώς μπορούν να διαδραματίσουν και άλλους θετικούς ρόλους, π.χ. μέσω της αποκατάστασης υποβαθμισμένων οικότοπων καθώς κι ένα πλαίσιο για την εφαρμογή μιας ιεραρχίας μέτρων μετριασμού (αποφυγή, ελαχιστοποίηση, αποκατάσταση και αντιστάθμιση) των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα.
Η IUCN είναι διεθνής ένωση μελών για την προστασία της φύσης και αποτελείται τόσο από κυβερνητικές οργανώσεις όσο και από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Αξιοποιεί την εμπειρία, τους πόρους και την εμβέλεια των περισσότερων από 1.400 οργανώσεων μελών της και τη συμβολή περισσότερων από 17.000 εμπειρογνωμόνων. Αυτή η ποικιλομορφία και η τεράστια τεχνογνωσία καθιστούν την IUCN μια “παγκόσμια αρχή” για την κατάσταση του φυσικού κόσμου και τα μέτρα που απαιτούνται για την προστασία του. Η IUCN είναι ενεργή σε 160 χώρες.
