Welcommon: Δουλεύοντας με /για τους πρόσφυγες με καινοτόμο τρόπο προς όφελος και των προσφύγων και της τοπικής κοινωνίας

Τι είναι το Welcomon

Το Welcommon είναι ένα πρότυπο κέντρο υποδοχής και κοινωνικής ένταξης προσφύγων και ευπαθών ομάδων. Υλοποιείται από την κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ, σε συνεργασία με την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών. Εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος “Προσωρινή Στέγαση Προσφύγων” του Δήμου Αθηναίων και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σκοπός: είναι η αντιμετώπιση των άμεσων και επειγουσών αναγκών που αντιμετωπίζει μεγάλη ομάδα προσφύγων, όπως η στέγαση σε αξιοπρεπείς συνθήκες και η κοινωνική ένταξη, προς όφελος τόσο των προσφύγων όσο και της τοπικής κοινωνίας.

Το κτίριο του Welcommon ανακαινίσθηκε τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο 2016 και τον Οκτώβριο 2016 υποδέχθηκε τους πρώτους φιλοξενούμενούς του, που στην πλειοψηφία τους είναι παιδιά, συνοδευόμενα από ένα γονέα. Αυτή τη στιγμή στο Welcommon φιλοξενούνται 160 άτομα, από τα οποία τα 91 είναι παιδιά ηλικίας από μερικών ημερών έως 18 ετών.

Το κτήριο στο οποίο στεγάζεται το Welcommon είναι μια πρώην κλινική (3200 τ.μ.) που βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της Αθήνας (Καποδιστρίου 4, κοντά στην πλ. Κάνιγγος) και είναι προσβάσιμο με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Έτσι αποφεύγεται η περιθωριοποίηση των ωφελουμένων και δίνεται η δυνατότητα συμμετοχής της γειτονιάς στις δραστηριότητες που υλοποιούνται στο Welcommon. Πληροί όλες τις προδιαγραφές που απαιτούνται για την ασφαλή διαμονή (σύστημα πυρασφάλειας, προστατευτικά μπαλκονιών, σκάλας, πρόσβαση σε ΑΜΕΑ, 24ωρη φύλαξη της εισόδου κ.α.), ενώ διαθέτει και επιπλέον χώρους δραστηριοτήτων των παιδιών και των ενηλίκων καθώς και ειδικούς χώρους αποθήκευσης.

Η επιλογή των φιλοξενουμένων γίνεται από την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες, στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης, δίνοντας προτεραιότητα σε ευάλωτες ομάδες, όπως γυναίκες έγκυες, οικογένειες με παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία κλπ.

Τι προσφέρει το Welcommon

Στους πρόσφυγες:

Στέγαση σε αξιοπρεπείς συνθήκες για 150-250 άτομα, σε 66 δωμάτια τα περισσότερα με ιδιωτικό μπάνιο και επιπλέον χώρους για συναντήσεις, μαθήματα, δημιουργική απασχόληση, καλλιτεχνικές δραστηριότητες κ.λπ.
Κάλυψη βασικών αναγκών: Σίτιση με σεβασμό στις διατροφικές ανάγκες και συνήθειες των φιλοξενούμενων (π.χ. ηλικία, κατάσταση υγείας, θρησκεία), ένδυση σε περίπτωση ανάγκης.
Ψυχοκοινωνική υποστήριξη από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγο.
Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, με σεβασμό στις πολιτισμικές και θρησκευτικές ευαισθησίες των προσφύγων, από νοσηλεύτρια, με την βοήθεια γιατρών της ΕΑΤΑ του Δήμου Αθηναίων καθώς και σε συνεργασία με ένα δίκτυο αραβόφωνων, κυρίως, γιατρών – εθελοντών διαφορετικών ειδικοτήτων
Κοινωνική ένταξη, μέσω συνεργασιών με οργανισμούς και υπηρεσίες της Ελλάδας και των χωρών μετεγκατάστασης.
Άτυπη εκπαίδευση / δημιουργική απασχόληση παιδιών και ενηλίκων: δημιουργικά παιχνίδια, ασκήσεις, μαθήματα γλώσσας, μουσικής, ζωγραφικής κ.λπ.

Στην τοπική κοινωνία:

νέες θέσεις εργασίας
ένα νέο μοντέλο κοινωνικής καινοτομίας
επαγγελματική εκπαίδευση για να δημιουργηθούν από κοινού με πρόσφυγες και μετανάστες νέες θέσεις εργασίας
εξειδίκευση επαγγελματιών σε ένα σύνολο τομέων
τόνωση της τοπικής αγοράς
δημιουργία γεφυρών επικοινωνίας κι ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ ακαδημαϊκών/επιστημονικών, αυτοδιοικητικών και κοινωνικών φορέων που ασχολούνται τόσο με το προσφυγικό όσο με σχετικούς επιστημονικούς τομείς (κοινωνικές και παιδαγωγικές επιστήμες, διοίκηση/management, διαπολιτισμική εκπαίδευση, κα)

Η σημερινή σύνθεση των φιλοξενούμενων

Το Welcommon καλωσόρισε τους πρώτους φιλοξενούμενους του στις 12 Οκτωβρίου 2016. Πρόσφυγες που επιλέγονται με βάση ένα σύνολο κριτηρίων από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και την Υπηρεσία Ασύλου, με προτεραιότητα σε ευάλωτες ομάδες, όπως γυναίκες σε εγκυμοσύνη, οικογένειες με (πολλά) παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία κα φιλοξενούνται σήμερα σε χωριστά δωμάτια – σε οικογενειακή βάση – και σε αξιοπρεπείς συνθήκες. Η πλειοψηφία είναι οικογένειες από Συρία, με την μεγάλη πλειοψηφία να είναι παιδιά (από 65-80% κατά διαστήματα), που συνοδεύονται συχνά από έναν από τους δύο γονείς μόνο, συνήθως την μητέρα.

Σε ένα σύνολο 162 φιλοξενούμενων στο Welcommon προσφύγων (στις 11/12/2016), τα παιδιά ηλικίας μέχρι 18 ετών είναι 91:

10 μωρά μέχρι 1 χρόνου

11 παιδιά από 1,5 έως 3 χρόνων

17 παιδιά από 3,5 έως 6 χρόνων

33 παιδιά από 6,5 έως 12 χρόνων

20 παιδιά και νέοι/ες από 12,5 έως 18 χρόνων

Φιλοξενούμε, επίσης, 6 εγκύους, από τις οποίες κάποιες είναι ηλικίας 16-18 χρόνων

(Μη τυπική) εκπαίδευση και δημιουργική απασχόληση

Με δεδομένο το μεγάλο αριθμό παιδιών που φιλοξενούνται, των τεράστιων δυσκολιών να συμμετάσχουν στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας και του γεγονότος ότι δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση για πολλά χρόνια είναι σημαντικό για εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς και λόγους προστασίας των ίδιων των παιδιών να αναπτύξουμε εμείς ένα πρότυπο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα καλύψει όλα τα παιδιά αλλά και τους ενηλίκους.

Επιδιώκουμε όλα τα παιδιά και για όσο μένουν στο Welcommon να συμμετέχουν σε ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανάλογα με την ηλικία τους που θα παρέχει αφενός βασικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες ανάλογες με αυτές που παρέχει ένα τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα καθώς και επιπλέον ικανότητες και κοινωνικές δεξιότητες στο πλαίσιο δημιουργικών δραστηριοτήτων, επισκέψεων, παιχνιδιού κα.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:

(α) εκπαίδευση εκπαιδευτών (τόσο των επαγγελματιών όσο και των εθελοντών) σε συστηματική βάση εφόσον εμπλέκονται στο πρόγραμμα

(β) δραστηριότητες μη τυπικής και δημιουργικής εκπαίδευσης για παιδιά με χωρισμό τους ανά ηλικιακή κατηγορία (βρεφονηπιακός σταθμός, νηπιαγωγείο, τάξεις δημοτικού (σαν να είναι 3θέσιο), τάξεις γυμνασίου / λυκείου.

Κοινωνική ένταξη – κατάρτιση – ένταξη στην εργασία

Στόχος είναι στο άμεσο μέλλον το Welcommon:

Να προσφέρει ευκαιρίες απασχόλησης, ιδιαίτερα σε όσους/ες παραμένουν περισσότερο καιρό στην Ελλάδα ή τους παρέχεται άσυλο στη χώρα μας: Ανάδειξη των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των φιλοξενούμενων, μέσα από τη συμμετοχή στη λειτουργία της δομής και σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς και δομές.

Μεταξύ άλλων επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε και μια βάση δεδομένων με επαγγελματικά βιογραφικά προσφύγων εντός και εκτός δομής ώστε να εργαστούν σε επιχειρήσεις που αναζητούν εργαζόμενους με συγκεκριμένα προσόντα και δεξιότητες.

Βασικός μας στόχος είναι να συμβάλλουμε και στην δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων με τη συμμετοχή Ελλήνων και προσφύγων/ μεταναστών, για παράδειγμα σε τομείς:

Μεταποίησης και επαναχρησιμοποίησης ρούχων και παπουτσιών, που θα προσφέρει θέσεις εργασίας τόσο σε πρόσφυγες όσο και στον ντόπιο πληθυσμό, καθώς και είδη ένδυσης σε προσιτές τιμές.
Ενοικίασης προϊόντων, όπως βρεφικά είδη (κούνιες, μάρσιπποι κλπ.), είδη για ΑΜΕΑ, ειδικός εξοπλισμός για χρόνια πάσχοντες (συσκευές οξυγόνου, ειδικά κρεβάτια, αμαξίδια κλπ) σε προσιτές τιμές.
Ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, ιδιαίτερα ατόμων που βιώνουν ενεργειακή φτώχεια
Πολυεθνικό εστιατόριο ή/και παντοπωλείο.

Η απασχόληση

Αυτή τη στιγμή, στο Welcommon απασχολούνται επαγγελματικά 28 άτομα στους εξής τομείς:

-Υποδοχή

-Διερμηνεία / πολιτισμική διαμεσολάβηση

-Ασφάλεια – φύλαξη κτιρίου σε 24ωρη βάση

-Κοινωνική και ψυχολογική υποστήριξη

-Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

-Συντήρηση κτηρίου

– Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού κι εθελοντών

– Management/Διοίκηση

– Γραμματειακή υποστήριξη /προμήθειες-συμβάσεις

Επιδιώκουμε να διασφαλίσουμε περισσότερους πόρους για να αυξήσουμε με βιώσιμο τρόπο την απασχόληση σε κοινωνικά χρήσιμες και αναγκαίες υπηρεσίες και δραστηριότητες.

Οι εθελοντές μας:

Τη λειτουργία του Welcommon στηρίζουν σε καθημερινή βάση περίπου 20 εθελοντές/ριες από την Ελλάδα και διάφορες άλλες χώρες (Γερμανία, Ισπανία κα) που κατατάσσονται σε 2 κατηγορίες:

Ασκούμενοι ή εκπαιδευόμενοι (πρακτική άσκηση σε αρμοδιότητες που σχετίζονται με το αντικείμενο, ερευνητές πανεπιστημιακού επιπέδου κα)
Εθελοντές αλληλεγγύης με διάφορες ειδικότητες (γλώσσες, απασχόληση παιδιών, κατασκευές, μουσική, χορός, ζωγραφική, φωτογραφία, κεραμική).

Οικονομικοί πόροι

Τα βασικά κόστη λειτουργίας του Welcommon καλύπτονται σε ποσοστό 80% από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της συνεργασίας του «Ανέμου Ανανέωσης» με την «Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών ΑΕ» (ΕΑΤΑ) και στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Για την επιδιόρθωση και τον εξοπλισμό του κτιρίου βοήθησαν με δωρεές υλικών (χρώματα, υλικά, έπιπλα, συσκευές, λαμπτήρες, χαλιά κα) ένα σύνολο φορέων, επιχειρήσεων και πολιτών, ενώ σημαντικός αριθμός εθελοντές συμμετείχε σε πολλές εργασίες με αποτέλεσμα το κόστος επιδιόρθωσης να παραμείνει πολύ χαμηλό και οι εργασίες να ολοκληρωθούν μέσα σε λιγότερο από 1,5 μήνα, παρά το τεράστιο έργο που έπρεπε να γίνει.

Όμως, οι δωρεές και χορηγίες είναι απαραίτητες προκειμένου να καλυφθούν τα υπόλοιπα κόστη αλλά και να ενταθούν κι επεκταθούν οι δράσεις κοινωνικής ένταξης, μη-τυπικής /άτυπης εκπαίδευσης, οι υπηρεσίες υγείας, η συντήρηση και η περιβαλλοντική διαχείριση του κτιρίου.