Κείμενο συμμετοχής του Δικτύου ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Κεντρικής Μακεδονίας στη διαβούλευση
σχεδίου νόμου «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της»
Παρατηρήσεις επί της διαδικασίας
Το Δικτύο ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Κεντρικής Μακεδονίας, ανταποκρίνεται και καταθέτει κείμενο συμμετοχής του στη δημόσια διαβούλευση εκφράζοντας ταυτόχρονα τις επιφυλάξεις του για την μέθοδο της ηλεκτρονικής διαβούλευσης που έχει επιλεγεί καθώς:
- Η ίδια η μέθοδος αποκλείει τη σύνθεση, τη συνδιαμόρφωση, την ενσωμάτωση της συλλογικής εμπειρίας, τη διαβούλευση επί του συνολικού πλαισίου αρχών και στόχων.
- Η χρήση ενός κυρίαρχου μοντέλου διαβούλευσης, με σοβαρούς περιορισμούς, είναι αδύνατον να αποτυπώσει την πολυπλοκότητα, την πολυμορφία, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ΚΑΛΟ.
Εκφράζουμε επίσης σοβαρές ενστάσεις για την επιλογή ενός τόσο ασφυκτικού χρονοδιαγράμματος καθώς το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου:
- Αφορά σε φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας που διαμορφώνουν με εσωτερική διαβούλευση τη συλλογική τους έκφραση και η οποία πίεση αλλοιώνει τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά,
- Επιχειρεί αλλαγές σημαντικές για την ίδια την ύπαρξη των φορέων και τη λειτουργία τους.
Έχοντας τις παραπάνω ενστάσεις το ΔΙΚΚΕΜ κάλεσε σε ανοικτή διαβούλευση τα μέλη του, τα αποτελέσματα της οποίας καταγράφονται στο παρών κείμενο, στα κύρια και ουσιώδη σημεία της και παράλληλα αποστέλλονται ηλεκτρονικά οι κατά άρθρο παρατηρήσεις και προτάσεις της.
Γενικές παρατηρήσεις
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει αρκετές προσθήκες και αλλαγές που ήταν απολύτως απαραίτητες και βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση.
Οι στόχοι όμως και η γενικότερη αντίληψη του νομοθέτη για την ΚΑΛΟ, όπως αυτή προκύπτει από τη συνολική προσέγγισή του, είναι ασαφής και σε πολλά σημεία αντιφατική.
Η αναλυτική και εξαντλητική πρόβλεψη συγκεκριμένων άρθρων αμφισβητεί επί της ουσίας θεμελιώδεις αρχές της ΚΑΛΟ όπως αυτές της αυτοδιαχείρισης, της αυτενέργειας, της αυτοευθύνης. Επιχειρώντας ο νομοθέτης, με την αναλυτική και εξαντλητική αυτή προσέγγιση, να «προστατεύσει» τον χώρο από απόπειρες συγκαλυμμένης ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, δημιουργεί ασφυκτικές συνθήκες, ανασχετικές και αντιφατικές ως προς την πρόθεση ανάπτυξης της ΚΑΛΟ και μετουσίωσής της σε πυλώνα της οικονομίας, εναλλακτικό και ανατρεπτικό του κυρίαρχου μοντέλου οικονομικής λειτουργίας και ανάπτυξης. Και όλα αυτά σε ένα χώρο που νομοτελειακά και εξελικτικά δύναται να αυτοθεσμίσει μηχανισμούς αυτοελέγχου και αυτοκάθαρσης.
Είναι επίσης ασαφής ο ρόλος που επιφυλάσσει ο νομοθέτης για τις δομές της ΚΑΛΟ.
Η αντιμετώπιση τους ως μονάδες άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας αποτυπώνεται σε αρκετά άρθρα που περιγράφουν όλες τις απορρέουσες από την επιχειρηματική ιδιότητα, γραφειοκρατικές, φορολογικές, και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις, χωρίς καμία ελάφρυνση. Ταυτόχρονα όμως και σε άλλα άρθρα οι ίδιες δομές αποκλείονται από διαδικασίες που ισχύουν για το σύνολο των επιχειρηματικών μονάδων.
Μετά τις παραπάνω επιφυλάξεις, με αίσθημα ευθύνης του χώρου που υπηρετεί, το ΔΙΚΚΕΜ καταθέτει τις προτάσεις και παρατηρήσεις της διαβούλευσης του, υποχρεωμένο να ακολουθήσει τη συγκεκριμένη δομή και προσέγγιση που έχει επιλεγεί.
Παρατηρήσεις επί άρθρων
Άρθρο 7 παράγραφος 9
Η συγκεκριμένη παράγραφος είναι χαρακτηριστική εξαίρεση των δομών της ΚΑΛΟ από μορφές απασχόλησης νομοθετημένες και σε ισχύ στο σύνολο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.
Η πρόθεση προστασίας και αποκλεισμού περιπτώσεων υποκρίπτουσας εξαρτημένης εργασίας, δεν μπορεί κατά την άποψή μας να οδηγεί στην πλήρη απαγόρευση αλλά στην εφαρμογή της ειδικής νομοθεσίας, των ειδικών τεκμηρίων και διαδικασιών ελέγχου.
Πρότασή μας
Αν και εφόσον δεν παραληφθεί η παράγραφος να προβλέπονται οι εξαιρέσεις:
- Από την απαγόρευση εξαιρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες, ασφαλισμένοι σε φορέα κύριας ασφάλισης.
- το ποσό δεν ξεπερνάει τις 5.000 €/ έτος για κάθε πρόσωπο ή το συνολικό ποσό που δίνεται σε αναθέσεις σε κάθε περίπτωση δεν ξεπερνάει το μισό των αμοιβών που δίνονται σε μισθούς.
- γενικήεξαίρεση για το πρώτο χρόνο λειτουργίας ή έως το χρονικό σημείο που τα κέρδη του φορέα φτάσουν σε ύψος το ποσό που επιτρέπει πρόσληψη προσωπικού σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2.
Άρθρο 7 παράγραφος 10
Πρότασή μας
- η παροχή μη αμειβόμενων υπηρεσιών από τα μέλη είναι απεριόριστη μέχρι το χρονικό σημείο όπως αυτό περιγράφεται από το άρθρο 3 παράγραφος 2. Μετά το χρονικό αυτό σημείο να ισχύουν τα προβλεπόμενα της παραγράφου 10.
Άρθρο 8 παράγραφος 2
Δημιουργούνται κατά τη γνώμη μας συνθήκες ασφυξίας και μαρασμού όταν σε ένα χώρο πολυμορφικό όπως αυτό της ΚΑΛΟ επιχειρεί ο νομοθέτης να προβλέψει και να καθορίσει τις εργασιακές ανάγκες μιας δομής. Ανάγκες που εξαρτώνται από το αντικείμενο της δραστηριότητας (ενεργειακές, κατασκευαστικές έχουν αυξημένες ανάγκες), από εποχικούς παράγοντες (αγροτικοί, τουριστικοί κ.α.) και από τις απρόβλεπτες διακυμάνσεις κάθε οικονομικής δραστηριότητας.
Ακόμη και αν θεωρήσουμε εφικτό, στις παρούσες οικονομικές συνθήκες, έναν σφικτό σχεδιασμό και προγραμματισμό προκειμένου να ικανοποιείται το προβλεπόμενο ποσοστό, οποιοδήποτε απρόβλεπτο γεγονός και προκειμένου η δομή να είναι σύννομη, θα οδηγεί σε απολύσεις εργαζομένων. Η απόλυτα θεμιτή ένταξη ενός εργαζομένου ως μέλους μπορεί να προσκρούει είτε στην ίδια τη βούληση του εργαζομένου (το αρνητικό δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι είναι απόλυτο) είτε στην αδυναμία του να καταβάλει τη συνεταιριστική μερίδα.
Επιπροσθέτως και καθώς οι νομοθετικές παρεμβάσεις δε συμβαίνουν σε κενό τόπο, η ίδια η αύξηση των θέσεων εργασίας δεν μπορεί να μην είναι το μέγα ζητούμενο και ιδιαίτερα σε ένα χώρο που στηρίζεται και στηρίζει σχέσεις αλληλεγγύης και ισότητας.
Η πρότασή μας
Ο αριθμός των εργαζομένων μη μελών δε μπορεί να υπερβαίνει σε ποσοστό το 50% του συνόλου των εργαζομένων της Κοιν.Σ.Επ. συμπεριλαμβανομένων και των μη αμειβομένων, Εξαιρείται το εποχικό προσωπικό (αγροτικές εργασίες, περιοδική απασχόληση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, catering κλπ) που απασχολούν οι αντίστοιχες δομές.
Συνέχεια του παραπάνω και αντιλαμβανόμενοι την πρόθεση «προστασίας» του χώρου από συγκαλυμμένη ιδιωτική επιχειρηματικότητα, καταθέτουμε πρότασή μας ως συνέχεια του άρθρου 2 παράγραφος 2γ, η οποία κατά τη γνώμη μας θωρακίζει το χώρο απέναντι σε καιροσκόπους: «Προάγουν την αρχή «ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία», μεριμνούν για τη σύγκλιση στην αμοιβή της εργασίας, εφαρμόζοντας σύστημα αμοιβών που ρυθμίζει δίκαια την αναλογία ανώτατης προς κατώτατη αμοιβή για τους συμμετέχοντες. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και σε οποιασδήποτε μορφής σύμπραξη δύο ή περισσότερων νομικών προσώπων.»
Η πρότασή μας
Να συμπεριληφθούν πολλαπλάσια (έως τριπλάσια η πρότασή μας) για την περιγραφή της αναλογίας ανώτατης προς κατώτατη αμοιβή
Επί πλέον προτάσεις:
- Οι ΚΟΙΝΣΕΠ να εξαιρεθούν από την καταβολή του τέλους επιτηδεύματος για τα πέντε πρώτα χρόνια λειτουργίας τους (όπως ισχύει στους νέους επιχειρηματίες), αναδρομικά από της ίδρυσής τους. Το μέτρο να επεκταθεί και για όσα χρόνια τα έσοδά τους δεν υπερβαίνουν τα 24.000€ ετησίως.
- Να δημιουργηθεί ανεξάρτητη αρχή για την ΚΑΛΟ με τις αρμοδιότητες του ΓΕΜΗ
- Υποχρεωτική παρακολούθηση ειδικού σεμιναρίου εκπαίδευσης στον συνεργατισμό, την επιχειρηματικότητα και την ΚΑΛΟ για την ένταξη μέλους σε δομή. Το σεμινάριο αυτό (χρηματοδοτούμενο από το Μητρώο και με ελάχιστη συμμετοχή των εκπαιδευομένων που δεν θα υπερβαίνει τα 50€ συνολικά ανά άτομο) θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 80 ωρών και να υλοποιείται μόνο από τα κατά τόπους πανεπιστημιακά ιδρύματα (ΤΕΙ, ΑΕΙ) και τα αναγνωρισμένα περιφερειακά δίκτυα των δομών.
- Προθεσμία ενός έτους για τα μέλη των δομών να εκπαιδευτούν στον συνεργατισμό και την επιχειρηματικότητα.
- Ανάλογη εκπαίδευση των υπαλλήλων των διοικητικών φορέων (εφοριών, ΓΕΜΗ, Δήμων, Περιφερειών, όσων εμπλέκονται στην ΚΑΛΟ).
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Άρθρο 2, παρ.2 Να συμπεριληφθούν πολλαπλάσια (έως τριπλάσια η πρότασή μας) για την περιγραφή της αναλογίας ανώτατης προς κατώτατη αμοιβή
Άρθρο 2, παρ. 8 προτείνουμε την αντικατάσταση της έννοιας «μισθωτής εργασίας» με τη διεθνώς νομοθετημένη έννοια της «συνεταιρισμένης εργασίας».
Άρθρο 2 παρ. 10, προτείνουμε τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής με αρμοδιότητες όπως αυτές περιγράφονται στη σχετική παράγραφο.
.
Άρθρο 3, Παρ. 1 Προτείνουμε το σαφή διαχωρισμό πλεονασμάτων και κερδών και την κατανομή των πρώτων μεταξύ των μελών, εν μέρει, κατ’ αναλογία προς τις συναλλαγές τους με τον συνεταιρισμό κατά τη διάρκεια μιας καθορισμένης χρονικής περιόδου”.
Άρθρο 3, παρ. 2
Η έννοια «έσοδα» να αντικατασταθεί με την έννοια «κέρδη μετά φόρων». Δεν είναι δυνατόν η ύπαρξη απλώς εσόδων να συνιστά τεκμήριο ικανότητας στήριξης θέσεως πλήρους απασχόλησης.
Άρθρο 4 παρ. 2 αα αντικατάσταση της έννοιας «συμμετοχή» με την έννοια «εργασία»
‘Άρθρο 5 παρ 1, η ένταξη στο ΓΕΜΗ να μην συνεπάγεται καμιά επιπλέον καταβολή ποσού εκτός της εγγραφής, ιδίως την καταβολή ποσών για την έκδοση απαραίτητων πιστοποιητικών που εκδίδονται κάθε χρόνο
παρ 3, δ) η αναφορά στην παράγραφο 17 είναι εσφαλμένη
Άρθρο 6 παρ 1, η αναφορά σε ισολογισμό είναι εσφαλμένη πρέπει να αντικατασταθεί με οικονομικό απολογισμό όπως παρακάτω
παρ 2 προθεσμία κατάθεση του οικονομικού απολογισμού, ένας μήνας μετά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Ο οικονομικός προγραμματισμός και απολογισμός εγκρίνονται από την Ανεξάρτητη Αρχή (σύμφωνα με πρότασή μας στο άρθρο 2) και ως προς τις δεσμεύσεις που προβλέπει η σχετική νομοθεσία..
παρ 4 η μείωση των προαιρετικών μερίδων από 5 (νόμος 4019) σε 3 θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε ήδη υπάρχουσες ΚΟΙΝΣΕΠ. . Προτείνουμε να παραμείνουν 5
παρ 6, η ευθύνη σύμφωνα με την περιγραφή να μην αφορά μόνο τον νόμιμο εκπρόσωπο αλλά το συλλογικό όργανο που πήρε τη σχετική απόφαση (ΔΕ ή ΓΣ)
Άρθρο 7, παρ 4, η επιστροφή της συνεταιριστικής μερίδας στο αποχωρούν μέλος να γίνεται μέσα σε ένα έτος από την λήξη της διαχειριστικής περιόδου που αποχώρησε.
παρ 9
- Από την απαγόρευση εξαιρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες, ασφαλισμένοι σε φορέα κύριας ασφάλισης.
- το ποσό δεν ξεπερνάει τις 5.000 €/ έτος για κάθε πρόσωπο ή το συνολικό ποσό που δίνεται σε αναθέσεις σε κάθε περίπτωση δεν ξεπερνάει το μισό των αμοιβών που δίνονται σε μισθούς.
- γενικήεξαίρεση για το πρώτο χρόνο λειτουργίας ή έως το χρονικό σημείο που τα κέρδη της ΚοινΣΕπ φτάσουν σε ύψος το ποσό που επιτρέπει πρόσληψη προσωπικού σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2.
Παρ. 10
Η παροχή μη αμειβόμενων υπηρεσιών από τα μέλη να είναι απεριόριστη μέχρι το χρονικό σημείο όπως αυτό περιγράφεται από το άρθρο 3 παράγραφος 2. Μετά το χρονικό αυτό σημείο να ισχύουν τα προβλεπόμενα της παραγράφου 10.
Άρθρο 8 παρ 2. Ο αριθμός των εργαζομένων μη μελών δε μπορεί να υπερβαίνει σε ποσοστό το 50% του συνόλου των εργαζομένων της Κοιν.Σ.Επ. συμπεριλαμβανομένων και των μη αμειβομένων, Εξαιρείται το εποχικό προσωπικό (αγροτικές εργασίες, περιοδική απασχόληση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, catering κλπ) που απασχολούν οι αντίστοιχες δομές.
Επί πλέον προτάσεις:
- Οι ΚΟΙΝΣΕΠ να εξαιρεθούν από την καταβολή του τέλους επιτηδεύματος για τα πέντε πρώτα χρόνια λειτουργίας τους (όπως ισχύει στους νέους επιχειρηματίες), αναδρομικά από της ίδρυσής τους. Το μέτρο να επεκταθεί και για όσα χρόνια τα έσοδά τους δεν υπερβαίνουν τα 24.000€ ετησίως.
- Να δημιουργηθεί ανεξάρτητη αρχή για την ΚΑΛΟ με τις αρμοδιότητες του ΓΕΜΗ
- Υποχρεωτική παρακολούθηση ειδικού σεμιναρίου εκπαίδευσης στον συνεργατισμό, την επιχειρηματικότητα και την ΚΑΛΟ για την ένταξη μέλους σε δομή. Το σεμινάριο αυτό (χρηματοδοτούμενο από το Μητρώο και με ελάχιστη συμμετοχή των εκπαιδευομένων που δεν θα υπερβαίνει τα 50€ συνολικά ανά άτομο) θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 80 ωρών και να υλοποιείται μόνο από τα κατά τόπους πανεπιστημιακά ιδρύματα (ΤΕΙ, ΑΕΙ) και τα αναγνωρισμένα περιφερειακά δίκτυα των δομών.
- Προθεσμία ενός έτους για τα μέλη των δομών να εκπαιδευτούν στον συνεργατισμό και την επιχειρηματικότητα.
- Ανάλογη εκπαίδευση των υπαλλήλων των διοικητικών φορέων (εφοριών, ΓΕΜΗ, Δήμων, Περιφερειών, όσων εμπλέκονται στην ΚΑΛΟ).