Δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα από την Social Economy Europe το Policy Paper “The Future of EU policies for the Social Economy towards a European Action Plan” σχετικά με το μέλλον των πολιτικών της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία, που προετοίμασε η “Social Economy Europe”. To policy paper ορίζει μια σειρά αξόνων και δράσεων που μπορούν να χρησιμεύσουν ως α βάση για την εκπόνηση ενός Ευρωπαϊκού Σχεδίου Δράσης για την κοινωνική οικονομία. Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται σε αυτό το έγγραφο λαμβάνουν υπόψη το πολύ σημαντικό έργο που έχει γίνει αλλά και τις συζητήσεις που έχουν διεξήχθη σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και ιδιαίτερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τα τελευταία έτη για την υποστήριξη της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας. Επιπλέον, αυτές οι προτάσεις είναι αποτέλεσμα μια διαδικασίας ευρείας διαβούλευσης στην οποία συμμετείχαν ενεργά όλα τα μέλη της Social Economy Europe, ένα ευρύ δίκτυο από ομοσπονδίες και φορείς.
Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία αναπτύσσεται κόντρα στην κρίση, εμφανίζουν ανθεκτικότητα, προσφέρει εναλλακτικές λύσεις για σημαντικά σύγχρονα προβλήματα. Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη για την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στην κοινωνική οικονομίας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν 2.800.000 επιχειρήσεις και οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας, που προσφέρουν αξιοπρεπή εργασία 13.600.000 άτομα κι αντιπροσωπεύουν το 8% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) στην ΕΕ. Η κοινωνική οικονομία αναγνωρίζεται ως βασική κινητήρια δύναμη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Ευρώπη. Κατά συνέπεια η κοινωνική οικονομία αποτελεί σημαντικό στοιχείο του κοινωνικοοικονομικού τοπίου της ΕΕ.
Όπως επαναλαμβάνει η Social Economy Europe, “η κοινωνική οικονομία αναφέρεται σε μια ευρεία ποικιλία επιχειρήσεων και οργανώσεων – συνεταιρισμών, “φορείς αμοιβαίων συμφερόντων”, ενώσεις, ιδρύματα, κοινωνικές επιχειρήσεις, θεσμοί κοινωνικής προστασίας κ.λπ.- που μοιράζονται κοινές αξίες και χαρακτηριστικά όπως η υπεροχή του ατόμου και του κοινωνικού στόχου πάνω από το κεφάλαιο, η δημοκρατική διακυβέρνηση και η επανεπένδυση των περισσότερων κερδών / πλεονάσματος για την επίτευξη στόχων βιωσιμότητας, υπηρεσιών που ενδιαφέρουν τα μέλη ή γενικού ενδιαφέροντος”.
Ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία, με προτεινόμενη διάρκεια 5 ετών (2020-2025), αποτελεί βασικό εργαλείο για τη συστηματική ενσωμάτωση της κοινωνικής οικονομίας στις διάφορες κοινωνικοοικονομικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και στις δράσεις για την επίτευξη των στόχων της αειφορίας.
Οι στόχοι της πρότασης για Σχέδιο Δράσης είναι οι ακόλουθοι:
Στόχος 1 Αναγνώριση της κοινωνικής οικονομίας ως εγκάρσιου παράγοντα στις κύριες κοινωνικοοικονομικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Οι επιχειρήσεις και οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας λειτουργούν σε όλους τους οικονομικούς τομείς και αντιπροσωπεύουν σημαντικό μέρος του ευρωπαϊκού οικονομικού και εταιρικού τοπίου (περισσότερο από το 10% Επιχειρήσεων της ΕΕ), αποδεικνύοντας ότι η ποικιλομορφία των επιχειρηματικών μοντέλων ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών μας. Ως εκ τούτου, η κοινωνική οικονομία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, τα κράτη μέλη και όλες τις δημόσιες αρχές στο σχεδιασμό των κοινωνικοοικονομικών πολιτικών τους.
Στόχος 2 Προώθηση της σύγκλισης και του συντονισμού των διαφόρων δημόσιων αρχών που εμπλέκονται στην προώθηση της κοινωνικής οικονομίας με τον καθορισμό στρατηγικών στόχων και σημείων αναφοράς σε επίπεδο ΕΕ: Διάφορες διοικήσεις σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και κοινοτικό επίπεδο συμμετέχουν άμεσα στη ρύθμιση και προώθηση την κοινωνική οικονομία. Ως εκ τούτου, θα ήταν σημαντικό να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής για την κοινωνική οικονομία για την ενίσχυση της συνοχής, της συμπληρωματικότητας και του συντονισμού των διαφόρων πολιτικών και κανονισμών, σεβόμενο παράλληλα την “αρχή της επικουρικότητας”.
Στόχος 3: Προώθηση ενός ευνοϊκού οικοσυστήματος για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στην Ευρώπη, βελτίωση της συμβολής της σε βασικούς στόχους της ΕΕ και παροχή δυνατότητας στις επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας να επωφεληθούν πλήρως από την ενιαία αγορά και τα κεφάλαια και τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ: Η κοινωνική οικονομία έχει υπάρξει ένας από τους κινητήριους μοχλούς της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις για την αντιμετώπιση των εξελισσόμενων κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα πρέπει να δρομολογήσουν τις κατάλληλες δράσεις για να προωθήσουν την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας ώστε να αναπτύξει όλες τις δυνατότητές της για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, στην υπηρεσία των Ευρωπαίων πολιτών.
Σύμφωνα με τους τρεις προτεινόμενους στόχους, αυτή η πρόταση πολιτικής πρέπει να περιλαμβάνει 20 μέτρα πολιτικής και 64 δράσεις διαρθρωμένες σε 7 πυλώνες:
1. Καθιέρωση κοινής αντίληψης για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς της κοινωνικής οικονομίας στην Ευρώπη
2. Βελτίωση της προβολής των επιχειρήσεων και των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας καθώς και των αξιών και των χαρακτηριστικών τους
3. Μετρά και αποσαφηνίσεις για το βάρος της κοινωνικής οικονομίας και την αποτελεσματική συμβολή της στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης
4. Διαμόρφωση στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς ευνοϊκού οικοσυστήματος για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας, στήριξή τους για πρόσβαση στη χρηματοδότηση και επέκτασή τους, με την δημιουργία του απαραίτητου νομικού πλαισίου, που θα επιτρέπει να λειτουργούν πλήρως σε διακρατικό επίπεδο στην ενιαία αγορά.
5. Περαιτέρω ενσωμάτωση της κοινωνικής οικονομίας στα κεφάλαια και τα προγράμματα της ΕΕ, όπως το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ Plus και τα Ταμεία Συνοχής
6. Ενίσχυση του ρόλου της κοινωνικής οικονομίας στην εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
7. Εδραίωση και ενίσχυση ενός μόνιμου και διαρθρωμένου διάλογου μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και της κοινωνικής οικονομίας
