ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡIΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Το πρόγραμμα «ΑΝΟΙXΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ»είναι τριετούς διάρκειας, από τον Οκτώβρη του 2017 έως το Δεκέμβρη του 2019 και στοχεύει στην:
συμμετοχή της σχολικής κοινότητας στην προστασία του κλίματος,
μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος (της κατανάλωσης του ρεύματος) των σχολικών κτιρίων (κατά 5%),
ενίσχυση των προσπαθειών ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των μαθητών, εκπαιδευτικών και γονιών σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος των σχολείων αλλά και των κατοικιών.
Οι μαθητές που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι οι πολίτες που βιώνουν ήδη, και θα βιώσουν περισσότερο στη ζωή τους, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όμως, μπορούν και να συμβάλλουν στην προστασία του κλίματος, στη μείωση της σπατάλης ενέργειας, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και γενικότερα στην προστασία του περιβάλλοντος.
Δευτέρα 20/11/2017
Aίθουσα Τελετών δημαρχιακού μεγάρου, Αθηνάς 63, Πλατεία Εθνικής Αντίστασης (Κοτζιά)
18:00 Δημόσια παρουσίαση του προγράμματος ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Xαιρετισμοί
Σύντομη παρουσίαση του προγράμματος από την Αντιδήμαρχο για το Παιδί, Μαρία Ηλιοπούλου
Δήμος Αθηναίων: Στρατηγική Ανθεκτικότητας και Σχέδιο Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή:
Ειρήνη Σκουλά, Programme Manager, C40 Cities Climate Leadership Group
ΑΝΟΙXΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ
ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (Βερολίνο-Αθήνα)
Κλιματικά σχολεία (Βe.At)
Το πρόγραμμα και οι στόχοι του
Το πρόγραμμα «ΑΝΟΙXΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» είναι τριετούς διάρκειας, από Οκτώβρη 2017 έως Δεκέμβρη 2019 και στοχεύει στην:
ενίσχυση των γενικότερων προσπαθειών ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των μαθητών, εκπαιδευτικών και γονιών και συμμετοχή τους στην προστασία του κλίματος και στην μείωση της σπατάλης ενέργειας,
μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος (της κατανάλωσης ρεύματος) των σχολικών κτιρίων (κατά 5%)
γενικότερη προσπάθεια μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος.
Οι μαθητές που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι οι πολίτες που βιώνουν ήδη και θα βιώσουν περισσότερο στη ζωή τους τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όμως, μπορούν και να συμβάλλουν στην προστασία του κλίματος, στη μείωση της σπατάλης ενέργειας, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και γενικότερα στην προστασία του περιβάλλοντος.
Φορείς που το υλοποιούν
Το πρόγραμμα υλοποιείται από τον Δήμο Αθηναίων σε συνεργασία με την ΚΟΙΝΣΕΠ «Άνεμος Ανανέωσης», την Γερμανική πρωτοβουλία πολιτών «Respect for Greece” (Σεβασμός για την Ελλάδα» και το Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά Θέματα (Independent Institute for Environmental Issues-UFU). Συμμετέχουν 80 σχολεία και 200 εκπαιδευτικοί από τον Δήμο της Αθήνας. Το πρόγραμμα αξιολογήθηκε κι επιλέχθηκε προς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα(European Climate Initiative), η οποία αποτελεί ένα χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMUB). Υλοποιείται με την αιγίδα του ΕλληνικούΥπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Φιλοσοφία του προγράμματος:
Τα σχολικά κτίρια συγκαταλέγονται στα δημόσια κτίρια με τη μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας στη χώρα. Οι λόγοι για αυτήν την κατάσταση είναι:
• Υπερβολική χρήση τεχνητού φωτός
• Μη αποδοτική κεντρική θέρμανση
• Ανεπαρκής θερμομόνωση των κτιρίων
• Χαμηλή ευαισθητοποίηση των χρηστών του κτιρίου που προκαλεί τεράστια απώλεια ενέργειας: Τα φώτα και οι συσκευές παραμένουν συχνά σε λειτουργία ακόμα και όταν δεν υπάρχουν άτομα στο δωμάτιο, τα συστήματα θέρμανσης μπορεί να παραμένουν σε λειτουργία όλη την ημέρα, ακόμη και αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος δεν το απαιτεί. Η κρίση έχει επηρεάσει την κατάσταση αυτή αλλά όχι με συνειδητό κι αποδοτικό τρόπο, ενώ ταυτοχρόνως πολλά σχολεία δεν διαθέτουν πλέον «θερμική άνεση» στις τάξεις, δηλαδή συνθήκες που να διασφαλίζουν σωστές συνθήκες θερμοκρασίας και αερισμού στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς την ώρα του μαθήματος.
Με πολύ απλές ενέργειες και αλλαγές στην καθημερινή συμπεριφορά, μπορούμε να επιτύχουμε σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των σχολικών κτιρίων και βελτίωση της «θερμικής άνεσης», με όλα τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη που θα προκύψουν από αυτό.
Τα σχολεία στην Αθήνα, συμπεριλαμβανομένων των νηπιαγωγείων, αντιπροσωπεύουν το 60% της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου (ίσο με 7194MWh), το 60% του συνολικού ντίζελ που χρησιμοποιείται για θέρμανση (ίσο με 1611MWh) και το 30% (ίσο με 5946MWh) της κατανάλωσης ρεύματος των δημοσίων κτιρίων. Συνεπώς, η εξοικονόμηση ενέργειας σε αυτά θα δώσει την δυνατότητα να αξιοποιηθούν αυτοί οι πόροι για άλλες δράσεις προς όφελος της σχολικής κοινότητας, ενώ ταυτόχρονα η ευαισθητοποίηση των μαθητών θα συμβάλλει στη διαμόρφωση συνειδητοποιημένων πολιτών για το μέλλον.
Οι δραστηριότητες του προγράμματος
– Διαμόρφωση εκπαιδευτικών εργαλείων προσαρμοσμένων στην Ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα για τα θέματα της ενέργειας και του κλίματος, μέσα από την συνεργασία των ελληνικών και των γερμανικών φορέων κι εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Θα αξιοποιηθεί η υπάρχουσα εμπειρία και καλές πρακτικές από προγράμματα σε σχολεία της Αθήνας και του Βερολίνου με στόχο να αναπτυχθεί περαιτέρω η συνεργασία καθώς και η ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών.
– Επιμόρφωση 200 εκπαιδευτικών από σχολεία της Αθήνας (2-4 από κάθε σχολείο που συμμετέχει) συνολικής διάρκειας 24 ωρών, που θα υλοποιηθεί σε 3 φάσεις, σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του κλίματος, Για τον σκοπό αυτό, 20 εκπαιδευτές εκπαιδευτών θα συμμετάσχουν προηγουμένως σε σχετικό πρόγραμμα προετοιμασίας στην Αθήνα και στο Βερολίνο. Προβλέπεται να υπάρχει διαρκής υποστήριξη των εκπαιδευτικών σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος τόσο από ομάδα επιμορφωτών όσο και με κατάλληλο εξοπλισμό.
– Πιλοτική εφαρμογή σε 80 σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (20% των σχολείων του Δήμου Αθηναίων)κατάλληλων εκπαιδευτικών δράσεων, οι οποίες εκτός από την ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση των μαθητών, θα αποφέρουν και σημαντικά μετρήσιμα αποτελέσματα στην πραγματική μείωση του οικολογικού αποτυπώματος των σχολείων που θα συμμετάσχουν. Οι δράσεις θα υλοποιηθούν με την συμμετοχή και καθοδήγηση των εκπαιδευτικών οι οποίοι θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα (2-4 εκπαιδευτικοί από κάθε σχολείο) και οι οποίοι θα επιμορφωθούν κατάλληλα από ομάδα επιμορφωτών.
– Δημιουργία 5 εργαστηρίων επίδειξης και 10 κινητών μονάδων με σχετικό εξοπλισμό που θα στηρίζει τα προγράμματα στα σχολεία που θα συμμετάσχουν στις δράσεις καθώς και σχετικός εξοπλισμός του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που δημιουργείται μέσα από την συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας και του Δήμου Αθηναίων. Τα σχολεία τα οποία θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα θα έχουν, έτσι, στην διάθεσή τους κατάλληλο εξοπλισμό προκειμένου να υλοποιηθούν οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που θα σχεδιάσουν οι εκπαιδευτικοί.
– Εκπαιδευτική έρευνα δράσης. Οι εκπαιδευτικοί που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, παράλληλα με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που θα αναπτύξουν στο σχολείο τους, θα συμμετάσχουν σε μια εκπαιδευτική έρευνα δράσης και θα συλλέγουν στοιχεία για τις καταναλώσεις του σχολείου (λογαριασμοί ΔΕΗ, πετρελαίου/ φυσικού αερίου) και τις ενεργειακές απώλειες του σχολικού κτιρίου. Για τον σκοπό αυτό, οι εκπαιδευτικοί θα ενισχυθούν με ένα συμβολικό ποσό. Τα στοιχεία και η επεξεργασίας τους θα επιτρέψουν στον Δήμο της Αθήνας να σχεδιάσει συνολικά την πολιτική του σε ζητήματα διαχείρισης της ενέργειας στα σχολικά κτίρια αλλά και, γενικότερα, στην εκπαιδευτική κοινότητα και στην ελληνική κοινωνία να συμμετάσχουν ενεργά στην προστασία του κλίματος και στην εξοικονόμηση ενέργειας.
–Διοργάνωση 2 σχολικών φεστιβάλ. Τα σχολεία που θα συμμετάσχουν θα “εκθέσουν” τις δράσεις και προτάσεις για ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος, προστασίας κλίματος και εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και θα μοιραστούν σκέψεις και ιδέες για επόμενες δράσεις.
Παράλληλα με την ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των γονιών, το πρόγραμμα στοχεύει και στην μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος (της κατανάλωσης ρεύματος ) του σχολείου τους (κατά 5%).
Προκήρυξη πρόσκλησης για συνεργάτες στο πρόγραμμα
Για την υλοποίηση του προγράμματος ο Άνεμος Ανανέωσης προσκαλεί ενδιαφερόμενους/ες να υποβάλλουν αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τις εξής θέσεις/ρόλους, με βάση την περιγραφή του προγράμματος όπως εγκρίθηκε:
Experts for designing the training curriculum and developing the educational material
Experts to design the field research methodology and tools
Trainers to implement training of teachers
Researchers that will implement educational activities and data collection for field research
Expert to compose the action plan to the Municipality of Athens for the raise of awareness in the school communities, about energy consumption and climate change
Αν ενδιαφέρεστε για κάποια ή περισσότερες από τις δραστηριότητες, στείλτε το βιογραφικό σας καθώς κι επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος είτε ηλεκτρονικά windofrenewal@gmail.com είτε με ταχυδρομείο είτε παραδίδοντας τον σχετικό φάκελο επιτόπου (Άνεμος Ανανέωσης, Καποδιστρίου 4, Αθήνα 10682) μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Δράσεις κι εμπειρία των φορέων του προγράμματος
Δραστηριότητες του Δήμου Αθηναίων για το κλίμα και την ενέργεια
O Δήμος Αθηναίων ανταποκρινόμενος στην απαίτηση των καιρών για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, έχει πάρει μια σειρά πρωτοβουλίες. Με επίγνωση ότι το ζήτημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο στο επίπεδο ενός Δήμου, ούτε καν μίας χώρας, ο Δήμος της Αθήνας αποτελεί ενεργό μέλος σχετικών διεθνών πρωτοβουλιών. Συμμετέχει στο Δίκτυο C40 (www.c40.org) και στο δίκτυο των 100 Ανθεκτικών Πόλεων, (100 ResilientCities, www.100resilientcities.org), ενώ αποτελεί είναι ενεργό μέλος της διεθνούς πρωτοβουλίας του Συμφώνου των Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια. Διαμόρφωσε με συμμετοχικό τρόπο και παρουσίασε τον Ιούλιο 2017, το “Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης της Αθήνας για την Κλιματική Αλλαγή”, με ορίζοντα υλοποίησης μέχρι το 2035 και ποικίλες δράσεις όπως ανάπτυξη χώρων πρασίνου, ριζική αναδιοργάνωση του συστήματος διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων, ηλεκτρονική διαχείριση των δημόσιων συγκοινωνιών, ανάπτυξη συστήματος ήπιων μεταφορών, σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις σε όλο τον ιστό της πόλης, μετατροπή των δημόσιων κτιρίων σε smart buildings, σταδιακή αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως ή αερίου με λάμπες LED, ανάπτυξη στρατηγικής για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού κλπ.
Ήδη, πολλές δράσεις και διεθνείς συνεργασίες έχουν αρχίσει να υλοποιούνται. Πολύ σημαντικό ρόλο στο Σχέδιο Δράσης της Αθήνας για την Κλιματική Αλλαγή έχει η βελτιστοποίηση της διαχείρισης της ενέργειας στα δημόσια κτίρια και στο πλαίσιο αυτής της δράσης ο Δήμος Αθηναίων σχεδίασε και συμμετέχει στο πρόγραμμα.
Άνεμος Ανανέωσης:
Ο «Άνεμος Ανανέωσης» είναι Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση που δημιουργήθηκε το 2014 από κοινωνικά ενεργούς πολίτες με στόχο την προώθηση της κοινωνικής, συνεργατικής και αλληλέγγυας οικονομίας, της μεταστροφής προς μια πράσινη – κυκλική οικονομία προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, της κοινωνικής και οικολογικής καινοτομίας, της απασχόλησης σε πράσινους, κοινωνικούς και πολιτισμικούς τομείς.
Οι δραστηριότητες του Ανέμου Ανανέωσης για το κλίμα και την ενέργεια:
1. Προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και της ανανεώσιμης ενέργειας με την συμμετοχή των πολιτών (κοινότητες ενέργειας, ενεργειακοί συνεταιρισμοί κα), ιδιαίτερα μέσα στις πόλεις, στις γειτονιές και σε περιοχές όπου υπάρχει σημαντική κατανάλωση ενέργειας.
2. Οργάνωση “εργαστηρίων” στα σχολεία για ευαισθητοποίηση, πληροφόρηση και δραστηριοποίηση των μαθητών σε θέματα περιβάλλοντος, ενέργειας, προστασίας κλίματος.
3. Δράσεις για ενεργειακή αναβάθμιση των σχολείων, δημιουργία βιώσιμων γειτονιών, δημιουργία σχολικών ενεργειακών συνεταιρισμών, προώθηση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής καινοτομίας, εκπαίδευση στελεχών αυτοδιοίκησης σε θέματα πράσινης περιφερειακής και τοπικής πολιτικής και μετάβασης σε ένα μοντέλο που δεν θα στηρίζεται σε ορυκτά καύσιμα.
3. Προώθηση πολιτικών και πρακτικών αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας μέσω κοινωνικής και πράσινης καινοτομίας. Μεταξύ άλλων, έχει εκπονήσει μαζί με άλλους φορείς (HBS, INZEB) το σχέδιο πολιτικής και προτάσεων: “Η ενεργειακή φτώχεια στην Ελλάδα και ο ρόλος της πράσινης και κοινωνικής καινοτομίας στην αντιμετώπισή της“. Προετοιμάζει – σε συνεργασία με ένα σύνολο ευρωπαϊκών φορέων – την εκπαίδευση ανέργων που θα είναι σε θέση να εφαρμόσουν μέτρα ενεργειακής απόδοσης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.
Γερμανική πρωτοβουλία πολιτών «Respect for Greece» (Σεβασμός για την Ελλάδα):
Η Γερμανική πρωτοβουλία πολιτών «Respect for Greece», διαθέτει στην ομάδα της ειδικούς συμβούλους με μεγάλη εμπειρία στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην προστασία του κλίματος καθώς, επίσης, εκτεταμένη εκπαιδευτική εμπειρία στην κατάρτιση εκπαιδευτικών και στην εκπαίδευση για τη βιωσιμότητα (αειφορία).
Η BNE-Zentrum, συμβουλευτική λειτουργία της RfG, είναι υπεύθυνη για το Περιβαλλοντικό κέντρο του Βοτανικού κήπου του Βερολίνου και διατηρεί δίκτυο στο Βερολίνο με επιστήμονες ειδικευμένους/ες στον τομέα της προστασίας του κλίματος και της εξοικονόμησης ενέργειας.
Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά Θέματα (Independent Institute for Environmental Issues-UFU):
Από το 1992, το Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά Θέματα και το τμήμα του “Κλιματική Αλλαγή & Εκπαίδευση” είναι ο κύριος φορέας επικοινωνίας μεταξύ των σχολείων του Βερολίνου και της σχολικής διοίκησης, για την υποστήριξη και υλοποίηση έργων στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα σχολεία. Συντονίζει και υποστηρίζει έργα εξοικονόμησης ενέργειας σε 150 σχολεία στο Βερολίνο.
Από το 1996, είναι επίσημα διαπιστευμένο για την περαιτέρω εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και προσφέρει τακτικά μαθήματα πάνω στην κλιματική αλλαγή, στη μέθοδο 50/50 (μια μέθοδος κατά την οποία τα κέρδη από την εξοικονόμηση ενέργειας στα σχολικά κτίρια μοιράζονται μισά-μισά μεταξύ της σχολικής κοινότητας και του τοπικού φορέα- Δήμου που πληρώνει τους λογαριασμούς του σχολικού κτιρίου) και σε άλλες μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας, τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κ.α.
Το Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά Θέματα ξεκίνησε ένα σχολικό δίκτυο για την εξοικονόμηση ενέργειας στο Βερολίνο με 300 συμμετέχοντα σχολεία και υποστηρίζει τη συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών μέσω αυτού του δικτύου. Στο πλαίσιο διαφόρων εγχώριων και διεθνών προγραμμάτων έχει αναπτύξει διδακτικό υλικό και έχει εμπειρία στην εφαρμογή νέων μεθόδων εξοικονόμησης ενέργειας. Επίσης, είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Εθνικής Ένωσης Ενεργειακής Εκπαίδευσης στα σχολεία, που συνεργάζεται με 3500 σχολεία στον τομέα της ενέργειας και της κλιματικής εκπαίδευσης.
Ποιος είναι ο χρηματοδοτικός μηχανισμός:
Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα (EuropeanClimateInitiative) – EUKI
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα (EuropeanClimateInitiative), που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα, αποτελεί χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMUB) και στοχεύει σε:
Ενίσχυση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα αίτια της κλιματικής αλλαγής, καθώς και των οικολογικών, κοινωνικών και οικονομικών ευκαιριών που συνδέονται με τη δράση για το κλίμα.
Ενθάρρυνση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών, μεταφοράς γνώσεων και εμπειριών καθώς και δημιουργίας δικτύων για την υποστήριξη διαδικασιών μετάβασης για τη μείωση των εκπομπών “αερίων του θερμοκηπίου”.
Δημιουργία γέφυρας με τα προγράμματα στήριξης της ΕΕ μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων καθώς και της ανάπτυξης ιδεών και έργων με στόχο τη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για καινοτόμες και προοδευτικές δράσεις για την προστασία του κλίματος.
Ένα αναλυτικό αφιέρωμα από το Co-operative News για τον ρόλο των συνεταιρισμών στη φιλοξενία κι ένταξη προσφύγων με δύο σημαντικές αναφορές: στο δικό μας μας κέντρο #WELCOMMON καθώς και στον ιταλικό συνεταιρισμό Cooperativa sociale Camelot – Officine Cooperative. Επίσης, αναφορά στον ιταλικό συνεταιρισμό Cooperativa Ruah
Ευχαριστούμε πολύ.
Είναι μια τιμή για όλους, προσωπικό, εθελοντές και φιλοξενούμενους πρόσφυγες στο WELCOMMON @windofrenewal EATA UNHCR GREECE
The article was published by the e-newsletter “Cooperative.news”
Taking steps to meet the long-term needs of refugees
Europe is facing its biggest displacement of people since the Second World War and attention is now turning to their integration into communities
Upon entering Europe, asylum seekers face significant barriers when looking for a job, according to the European Commission.
Countries need to take swift action to integrate refugees into communities, says the Commission, by providing education and training to ensure they have a chance in the job market. Research suggests that early and active labour market participation is a key aspect of the integration process.
One of the answers to this call for action has come from a group of socially responsible businesses. In particular, co-operative businesses in Italy and Greece have been responsible for helping refugees to be self-sustaining.
With the continent facing the biggest displacement of people since the Second World War, around 165,000 refugees seeking asylum have reached Europe from non-EU countries in the first three months of the year.
The integration process falls upon individual member states with the EU providing support and incentives. But, as social businesses, co-operatives have found a role in helping refugees.
One of them is Camelot, a social co-operative in Bologna, Ferrara and Ravenna, which offers mentoring, Italian language classes, training courses and internships. Since 2001 the co-op has been working with the public administration to provide information, advice and assistance services concerning migration to Italian and foreign citizens.
Camelot runs a series of projects including Vesta, which offers Bologna residents the chance to host young refugees. Those who want to help must apply via an online platform, with suitable candidates selected for an interview. Those who pass this stage are given training and asked to sign an agreement to respect Vesta’s rules.
Camelot’s delegation joined by EU officials in Strasbourg
On 12 September, Camelot presented its successful integration initiatives during an event at the European Parliament in Strasbourg, themed: A story of experiences for a European vision.
The co-op’s delegation included president Patrizia Bertelli, delegate administrator Carlo De Los Rios and the head of the society and rights department, Elisa Bratti. Joining them were Laura Di Salvo and Francesco Malossi, a couple from Bologna who hosted Becaye, a young refugee who went on to secure employment.
“Becaye relates to the neighbourhood much more than we do and is now part of our group of friends,” the couple said.
Moussa Molla Salih, a refugee who has been hosted for nine months by another couple, is now completing a degree while working part-time.
Speaking at the event, he said: “I’ve been welcomed by Antonella and Fabrizio as if I were part of the family. Now, with my work as an operator in a hospitality facility, I hope I can help other kids to become autonomous and start a new life path as happened to me.”
So far, 28 families from Bologna have taken on refugees as part of Camelot’s initiative. The co-op is looking to extend the project to other Italian regions as part of the Ministry of the Interior’s Protection System for Asylum Seekers and Refugees (SPRAR) system.
The co-op has also been providing more than 8,700 hours of tutoring and 3,400 hours of Italian language classes across the Ferrara and Bologna provinces.
Under SPRAR, local authorities and voluntary sector organisations can go beyond the simple distribution of food and housing by providing complementary services such as legal and social guidance and support and developing programmes to promote socioeconomic inclusion and integration.
Drama workshop organised by Camelot involving six younger and newer migrants who arrived in Italy without family members and local teachers or volunteers
SPRAR projects exist across the country and Camelot is also involved in these, helping unaccompanied minors and adults. Through the co-op, children arriving in Italy without adult reference figures receive support from a technical coordinator, a legal advisor, a psychologist, an anthropologist, a counsellor and a case manager. The case manager plays a key role in planning and monitoring the integration activities, educational projects, vocational training and job placements.
For adults, a tutor is assigned to guide them regarding vocational training, CV drafting, skills analysis, active job search and securing job placements. Camelot employs five trainers who help refugees gain the skills and confidence they need to enter the labour market. Internships are a first step in securing long-term employment and in 2016 Camelot has secured 51 internships for asylum seekers or refugees. Four beneficiaries are currently involved in civil service organisations.
Camelot was set up in 1992 by 12 young people and three associations with a background in social work. The co-op has grown to employ 200 people, 20% of whom are migrants.
In addition to these initiatives, Camelot has been implementing a project to help vulnerable refugees, such as victims of torture or disabled people, set up a co-op. Twelve enterprises have been created, 10 of which are co-operatives. The project included the provision of training courses on co-operative principles and how to manage them. In Ferrara, three refugees set up a security service co-operative.
Similarly, in Greece, the social co-operative Wind of Renewal has partnered with the Greek Forum of Refugees, the Greek Forum of Migrants, and ANASA Cultural Centre to develop a co-operative hostel that provides temporary accommodation refugees and promotes their social inclusion.
Named WELCOMMON, the shelter brings together two concepts – “welcome” and “in common”. On a daily basis, the hostel has between 160 and 180 people. Since being set up in 2016, it has been accommodating around 500 refugees. More than 50% were under 18, who stay at WELCOMMON for a few weeks up to a few months. They receive accommodation and food as well as psychological and medical support and help in building their employment skills.
Refugees attending a Welcommon class
With guests coming from over 15 countries and speaking 11 different languages, WELCOMMON also provides interpreters. Refugees are selected and sent to the hostel by the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) and are often among the most vulnerable of people. They include pregnant women or women with babies, single-parent families, victims of torture, rape and trafficking, refugees left disabled by war or torture or people with medical and pharmaceutical support needs, such as cancer patients.
On a daily basis, the hostel has between 160 and 180 people
WELCOMMON currently employs 32 people, many of whom are long-term unemployed Greeks and refugees or migrants who have been living in Greece for many years.
They focus on enrolling refugee children in public schools, involving them in non-formal education and empowering parents to be able to take full care of their children, providing them with the support needed to integrate.
The co-op hostel offers Arabic, English, maths and science courses with Arabic-speaking volunteer refugees, as well as German and Greek courses with native speakers or computer training workshops and painting and photography lessons.
One of the volunteers running the classes, 21-year old Ahmed, is himself a refugee. He found WELCOMMON while looking for help in Athens, shortly after arriving in Greece.
“I decided to do something good for other people,” he said. “I wanted to talk about the hope through education. So, I initiated a children’s school at the centre. Now I am sharing the value of hope with around 15 children, every day, through the maths, English and Arabic language classes.
“I will be relocated to Belgium very soon. I dream about my future as a doctor even more now. I witnessed and experienced how much the world needs doctors who can take care of the poor and the weak.
“I want to be a doctor, and I want to be ‘there’ where I needed them, such as in refugee camps. I will try my best first to learn the language and try to study in Belgium. Deep inside my heart, I dream to establish a volunteers’ community for Syrian people some day.”
Welcommon volunteers who teach children refugees
WELCOMMON is also looking to create a database of the refugees’ CVs – both for those living within the structure and outside to help them gain employment with businesses looking for particular skills. They are also exploring ways to support the creation of social enterprises with the participation of Greeks, refugees and migrants.
Asked how they helped refugees to find a job, Nikos Chrysogelos, president of the social co-operative Wind of Renewal (ANEMOS ANANEOSIS) and project manager of WELCOMMON centre, said: “It is not an easy process. For the teenagers and adults, with the help of the social workers, we try to build a professional profile based on their skills or past profession that will be used to promote their capacity for job seeking. We aim to provide many activities according to people’s preferences and needs.
“We try to connect demand and offer based on the needs of the Greek market and the skills of our guests. But, even when they have the skills required, the refugees don’t know the language or sometimes they need to understand the environment of an enterprise in Europe. For example, enterprises selling food in Africa and Europe are two different kinds of businesses. Many refugees need a job, but they don’t know what social security means. We want to protect them but also protect the Greek society from the black economy, trafficking or exploitation.”
Wind of Renewal is now looking to launch a workshop for refugee women as well as Greek women who have been unemployed for a long time, to help them get training in designing and sewing clothes out of recycled materials.
“The governing principle is ‘learning by doing’ – it is meant to be a stepping stone to enable the participants to work towards achieving self-sufficiency,” said Mr Chrysogelos. They are aiming to start the workshop in December, provided they obtain the funding needed.
For November, Wind of Renewal is planning a food festival to connect restaurants with refugees who can cook. The long-term aim is to set up a multiethnic restaurant as a social enterprise, but the project is at an incipient stage and likely to face many administrative and capital-related hurdles, said Mr Chrysogelos.
Another initiative led by the co-op focuses on combating energy poverty. Wind of Renewal has applied for funding via the European Economic Area (EEA) grants for energy efficiency.
“A team consisting of Greeks, migrants and refugees will help households suffering from energy poverty to improve the energy efficiency of their house and reduce the cost they pay for the bills and heating/cooling,” said Mr Chrysogelos.
“In parallel, we will empower the households by enabling them to participate in renewable energy co-operatives, self-production and self-consumption schemes, or local grid networks. We have applied to EEA programmes, and we hope our project will be selected for a grant to create a green hub and train 200 youngsters – Greeks, migrants and refugees – to work for the energy efficiency and the empowerment of 5,000 households in Athens.”
Other co-ops like Camelot and WELCOMMON are also making a difference to the lives of the refugees, preparing them for entering the labour market.
A 2016 study by the ILO examined the potential of the co-op model in responding to the refugee crisis. The research concludes that, as people-centred businesses, co-ops provide services and goods, such as social care and housing, which are important for refugees but not as readily available through other enterprises.
Moreover, adds the study, co-operatives have developed integrated practices suited to the refugees’ needs. According to the research, co-operative projects can help eliminate resistance to refugees by involving host communities and bringing them benefits. The ILO study highlights examples of 27 co-ops that participate in responding to refugee needs in different contexts.
RUAH, another social co-operative in Bergamo, Italy, works with refugees, providing and working on housing, labour, literacy, education, training and integration issues. In Germany, housing co-ops such as Gelsenkirchen in the north-west have started reserving larger apartments for refugee families and consciously renting them to Syrian refugees.
Another project in Lebanon has seen the UNDP and the ILO working together to establish the Green House Nursery Cooperative, which treats, grows and sells seeds at an affordable price in the region, benefiting 200 Lebanese farmers and Syrian refugees.
In the West Bank, the Kalandia Refugee Camp Women’s Handicraft Cooperative enables Palestinian women to secure their income by selling handicrafts, dried fruits, tailoring and quilting. They also receive vocational training and can benefit from access to a kindergarten and a nursery via the co-op.
The ILO paper suggests the co-operative enterprise model should be better integrated into refugee response strategies. It adds that co-operative organisations need to be sought out for their knowledge and experience in responding to refugee crises.
Named 
Πρόσφατα σχόλια