Πώς μπορούμε να ενεργοποιήσουμε ξανά την Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Απασχόληση των Νέων /Youth Employment Policy μέσα από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία / European Green Deal μετά την κρίση της πανδημίας COVID-19? Μια αναλυτική πρόταση που κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το World Future Council, τους εταίρους του προγράμματος EUKI_YESclima project (μεταξύ άλλων και τον WindofRenewal/Άνεμο Ανανέωσης καθώς και του χρηματοδοτούμενο από BMBF προγράμματος GRÆDUCATION (μεταξύ άλλων και του F.I.A.P.)
Ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Απασχόληση των Νέων μέσω της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal)
Ο Άνεμος Ανανέωσης συμμετέχει στο Μνημόνιο που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το Παγκόσμιο Συμβούλιο για το Μέλλον1 ( World Future Council), το έργο YESclima της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για το Κλίμα «EUKI»2 και το έργο GRÆDUCATION3 που χρηματοδοτείται από το BMBF.
Η ακόλουθη πρόταση αναφέρεται στα καθήκοντα που έχουν τα κράτη μέλη να επεξεργαστούν προγράμματα σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της “Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τη Νεολαία” (European Youth Guarantee) και τις χρηματοδοτήσεις που προβλέπονται για αυτά στις χώρες τους. Στόχος της πρότασης είναι να συσχετίσει το πρόγραμμα με τις πολιτικές πράσινης ανάκαμψης και τις προκλήσεις προστασίας του κλίματος στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια.
I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Οι υπογράφοντες/ουσες χαιρετίζουν θερμά την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να «ενισχύσει εκ νέου την Εγγύηση για τη Νεολαία (the Youth Guarantee)» στο πλαίσιο του Προγράμματος Εργασίας της Επιτροπής για το 2020 και να αναδιαμορφώσει αυτό το μέσο ώστε να στηρίξει τους νέους στην απόκτηση εργασιακής εμπειρίας και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται ιδιαίτερα με μια πράσινη και μια ψηφιακή μετάβαση (transition), καθώς και για να ενισχύσει την απασχολησιμότητα στην πράσινη οικονομία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απρόβλεπτη κρίση της πανδημίας COVID-19, η οποία επηρέασε καθοριστικά τον κόσμο από τις αρχές του 2020, θα τον βυθίσει σε βαθιά ύφεση. Υπάρχει ο φόβος ότι η ανεργία θα αυξηθεί μαζικά σε όλες τις πληγείσες περιοχές της Ευρώπης. Δεδομένου του ήδη υψηλού ποσοστού ανεργίας μεταξύ νέων γυναικών και ανδρών στην Ευρώπη και ως συνέπεια της οικονομικής ύφεσης από και μετά την κρίση COVID-19, θα αυξηθεί ο αποκλεισμός των Ευρωπαίων νέων (και όχι μόνο αυτών) από τις οικονομικές δραστηριότητες.
Η αγορά εργασίας για τους νέους είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στους οικονομικούς κύκλους και σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, η απασχόληση των νέων πλήττεται περισσότερο από οικονομικά σοκ, σε σχέση με την απασχόληση των ενηλίκων. Οι νέοι εργαζόμενοι είναι συχνά «οι πρώτοι που αποκλείονται» (“first out”). Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ (OECD), «περίπου 1 στις 10 θέσεις εργασίας που κατείχαν εργαζόμενοι κάτω των 30 ετών καταστράφηκαν στην διάρκεια της κρίσης (του 2008). Στην Ισπανία, την Ελλάδα και την Ιρλανδία, ο αριθμός των απασχολούμενων νέων μειώθηκε στο μισό μεταξύ 2007 και 20144». Μια δεκαετία αργότερα, η απασχόληση των νέων δεν έχει ακόμη ανακάμψει στα προ κρίσης 2008 επίπεδα5. Οι χώρες της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης πλήττονται περισσότερο από την ανεργία των νέων6 και η κρίση COVID-19 πιθανότατα θα επιδεινώσει αυτήν την κατάσταση σε αυτές τις περιοχές. Θα θέλαμε επίσης να τονίσουμε ότι στις οικονομικές κρίσεις, ιδιαίτερα οι νέες γυναίκες αποκλείονται συχνότερα από την αγορά εργασίας και από τις οικονομικές δραστηριότητες.
Η παρούσα κατάσταση προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για όλες τις χώρες της ΕΕ να αναδιαμορφώσουν την οικονομική ανάκαμψη μετά την κρίση COVID-19 σε μια πράσινη ανάκαμψη, εφαρμόζοντας τους στόχους που καθορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal – EGD) και στα Εθνικά Σχέδια Ενέργειας και Κλίματος (National Energy and Climate Plans – NECPs) ), σύμφωνα με τον Κανονισμό της ΕΕ 1999/2018. Η ΕΕ έχει θέσει έναν φιλόδοξο στόχο για το 2050: την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Δυστυχώς, απέχουμε ακόμη πολύ από την επίτευξη αυτού του στόχου, κάτι που καθιστά πιο αναγκαίο από ποτέ το να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες των κρατών μελών να εργαστούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Η κοινωνία θα πρέπει να μειώσει σημαντικά τα τρέχοντα επίπεδα κατανάλωσης ενέργειας χωρίς να υποβαθμίσει το βιοτικό επίπεδο. Ταυτόχρονα, αυτή η ενέργεια πρέπει να παράγεται κυρίως από ανανεώσιμες πηγές. Η Ευρώπη, ως ήπειρος με μεγάλη ακτογραμμή, θα πρέπει να αρχίσει να εκμεταλλεύεται σε μεγαλύτερο βαθμό την καθαρή θαλάσσια ενέργεια. Αυτό θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για επιχειρήσεις και υπηρεσίες για τις οποίες οι σημερινοί νέοι θα πρέπει να προετοιμαστούν. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, απαιτείται ένα καλά εξοπλισμένο, δημιουργικό νέο εργατικό δυναμικό.
Κατά την άποψή μας, οι πολιτικές για την απασχόληση των νέων γενικά, και ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τη Νεολαία (European Youth Guarantee), θα πρέπει να προσανατολίζονται στην εντεινόμενη προετοιμασία των νέων ειδικότερα για καθήκοντα και επαγγέλματα που είναι σημαντικά, και πραγματικά απαραίτητα, για το βιώσιμο και περιβαλλοντικά συμβατό μέλλον των επιχειρήσεων και της κοινωνίας. Επομένως, η υποστήριξη δεν πρέπει να παρέχεται μόνο για να εντάξει τους νέους και τις νέες στα υπάρχοντα εργασιακά πλαίσια. Αντίθετα, η έμφαση πρέπει να δοθεί στην απασχόληση σε καινοτόμα, αναδυόμενα επαγγέλματα που είναι σημαντικά για μια βιώσιμη Ευρώπη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας με έμφαση στις «πράσινες δεξιότητες». Δραστηριότητες που συμβάλλουν στην απαλλαγή από τον άνθρακα και επιτυγχάνουν γρήγορα την κλιματική ουδετερότητα είναι κεντρικές σε αυτή την κατεύθυνση. Ωστόσο, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η υπάρχουσα κατάρτιση και άλλα μέτρα δεν καλύπτουν τη ζήτηση για «πράσινες δεξιότητες» (Green Skills) και τις ανάγκες των σύγχρονων αγορών εργασίας. Πρέπει να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και υπηρεσίες που σχετίζονται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυκλική οικονομία και αειφόρο ανάπτυξη και υπάρχοντα επαγγελματικά προφίλ πρέπει να επαναπροσδιοριστούν.
ΙΙ. Ενίσχυση της Εγγύησης για τη Νεολαία (Youth Guarantee)
Ως οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται στον τομέα της απασχόλησης των νέων, της βιωσιμότητας και των καλών πολιτικών, θα θέλαμε να δομήσουμε τις ιδέες μας σε 5 ενότητες που σχετίζονται με ζητήματα που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για συζήτηση με την κοινωνία των πολιτών για έναν επανασχεδιασμό της “Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τη Νεολαία” (European Youth Guarantee).
1. Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις για τους νέους ανθρώπους κατά τις πρώτες μεταβάσεις τους στην αγορά εργασίας και σε ποιους τομείς θα μπορούσε να ενισχυθεί η “Εγγύηση για τη Νεολαία “ (Youth Guarantee);
Γενικά, συμφωνούμε με την ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά τονίζουμε τη σημασία της σύνδεσης του προβλήματος της ανεργίας των νέων με την τρέχουσα κατάσταση αποδόμησης που προκαλείται από την πανδημία, ως συνέπεια της οποίας η ανεργία των νέων θα εκτιναχθεί στα ύψη. Δεδομένης της επερχόμενης ύφεσης, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις χώρες της ΕΕ να παροτρύνουν στην εφαρμογή των Εθνικών Σχεδίων Εφαρμογής της “Εγγύησης για τη Νεολαία” (National Youth Guarantee Implementation Plans) και να τα προσαρμόσουν στην τρέχουσα κατάσταση.
2. Πώς θα μπορούσε η “Εγγύηση για τη Νεολαία” να υποστηρίξει καλύτερα την απασχολησιμότητα των νέων σε ευάλωτες καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ζουν σε αγροτικές / απομακρυσμένες περιοχές;
Εκτός από τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας ώστε να παρέχει σε κάθε νεαρό άτομο πρόσβαση σε αξιοπρεπείς και πράσινες θέσεις εργασίας, ανεξάρτητα από το ιστορικό του κάθε νέου και της κάθε νέας, πιστεύουμε ακράδαντα, επίσης, ότι η επαγγελματική κατάρτιση παρέχει καλύτερη απασχολησιμότητα. Για τη βελτίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης απαιτούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις.
Α) Η επαγγελματική προετοιμασία θα πρέπει ήδη να έχει συνδεθεί στενά με την επαγγελματική πρακτική για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ανάγκες και τις ευκαιρίες των αγορών εργασίας.
Β) Η μεγάλη πλειονότητα των νέων με λιγότερα προσόντα είναι λιγότερο εξοπλισμένη στα μαθηματικά, τις ψηφιακές τεχνολογίες και την ικανότητά τους να χειρίζονται κείμενα. Έτσι, οι βασικές δεξιότητες σε αυτούς τους τομείς, πρέπει να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό υπόβαθρο, για να ενδυναμώσουν τους νέους και τις νέες στη χρήση καινοτόμων, πράσινων τεχνολογιών.
Γ) Η ενίσχυση των λεγόμενων “μαλακών δεξιοτήτων” (soft skills) θα πρέπει να αποτελεί κρίσιμο τμήμα της επαγγελματικής προετοιμασίας προκειμένου να δημιουργηθεί το θεμέλιο που απαιτείται για επαγγελματική κατάρτιση. Οι δεξιότητες που μπορούν να συνοψιστούν με τον όρο επιχειρηματικές δεξιότητες (entrepreneurial skills) πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη7.
Δ) Η επαγγελματική προετοιμασία είναι μια εξαιρετική μέθοδος για την ευαισθητοποίηση και την ανάπτυξη κινήτρων για την απόκτηση των απαραίτητων πράσινων δεξιοτήτων, που χρειάζεται η πράσινη αγορά εργασίας.
Ε) Η φάση της επαγγελματικής προετοιμασίας πρέπει να περιορίζεται σε ένα σαφές χρονικό πλαίσιο.
Δεδομένων αυτών των συνθηκών και λαμβάνοντας υπόψη την “Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία” (European Green Deal – EGD), πιστεύουμε ότι τα ακόλουθα πεδία δραστηριοτήτων θα έχουν όλο και περισσότερη ζήτηση τα επόμενα χρόνια. Η στοχευμένη επαγγελματική προετοιμασία στο πλαίσιο της “Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τη Νεολαία” (European Youth Guarantee) ή άλλων προγραμμάτων όπως το “Ατζέντα Νέων Δεξιοτήτων” (NEW Skills Agenda) υποστηρίζει αυτήν την εξέλιξη.
1. European Green Deal / EGD 2.1.2: εστιάζει, μεταξύ άλλων, στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Για να στηριχθούν συγκεκριμένα τα νοικοκυριά που πάσχουν από ενεργειακή φτώχεια, προτείνουμε οι νέοι και οι νέες από το ίδιο κοινωνικό περιβάλλον να ειδικεύονται και να προσλαμβάνονται ως κοινοτικοί σύμβουλοι ενέργειας. Η δουλειά των θα μπορούσε να επικεντρώνει στην εξοικονόμηση ενέργειας και κόστους στην καθημερινή ζωή και να παρέχει επαφές με δημόσιες προσφορές (όπως μικρο-πιστώσεις και επιχορηγήσεις για συσκευές παραγωγής και χρήσης ενέργειας). Αυτό απαιτεί χρηματοδότηση από δημόσιους προϋπολογισμούς. Σε αυτόν τον τομέα θα υπάρξει αυξανόμενη ανάγκη νέων υπηρεσιών τα επόμενα χρόνια. Οι νέοι πρέπει να εκπαιδευτούν για να αναπτύξουν ιδέες για νέες υπηρεσίες που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας και την υποστήριξη των χρηστών σε επιδόσεις προσανατολισμένες στη βιωσιμότητα.
2. European Green Deal / EGD 2.1.4: Η κατασκευή και η ανακαίνιση, βασισμένες σε εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων, δημιουργούν επίσης ευκαιρίες απασχόλησης στον οικοδομικό τομέα σε περιοχές για τις οποίες απαιτείται επαγγελματική προετοιμασία από χαμηλό γνωστικό κατώφλι (low-threshold). Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι ελκυστικό για νέους και νέες από αγροτικές περιοχές, ειδικά εάν είχαν ήδη ασχοληθεί συχνά με πρακτικές κατασκευαστικές εργασίες, για παράδειγμα σε οικογενειακά και συνοικιακά περιβάλλοντα. Επιπλέον, υπάρχει μια αυξανόμενη σημασία των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων που βασίζονται σε και μεθόδους κατασκευής και υλικά που είναι τοπικά διαθέσιμα, εξοικονομούν πόρους, συμβάλλουν στην προσαρμογή στο κλίμα και προάγουν την υγεία. Παραδείγματα αυτού είναι η κατασκευή με άχυρο, ξύλο και πηλό, τα οποία, ιδίως σε αγροτικές περιοχές, μπορούν να βασιστούν σε πολιτιστικές παραδόσεις που έχουν χαθεί σε μεγάλο βαθμό. Η κατάλληλη επαγγελματική προετοιμασία με στενή πρακτική εφαρμογή φαίνεται ότι είναι πολλά υποσχόμενη. Οι εταιρείες πρέπει να συμμετέχουν στενά στα προγράμματα, ιδίως όσον αφορά την αειφόρο κατασκευή. Αυτό αποτελεί κίνητρο για τους νέους και τις νέες, και δίνει στις εταιρείες την ευκαιρία να αποκτήσουν πρόσβαση και να διατηρήσουν ειδικευμένους εργαζόμενους/ες.
3. European Green Deal – EGD 2.1.5: Η φιλική προς το κλίμα και βιώσιμη κινητικότητα θα γίνεται όλο και πιο σημαντική. Τα ποδήλατα και οι ηλεκτρικές λύσεις μικρο-κίνησης πρέπει να θεωρούνται τακτικά μέσα μετακίνησης και μεταφοράς, ειδικά σε αστικές περιοχές. Αυτό θα αυξήσει επίσης σημαντικά τη ζήτηση για εργαστήρια ποδηλάτων και ειδικούς για ηλεκτρικά σκούτερ και συσκευές μικρο-κινητικότητας. Η επισκευή και συντήρηση λύσεων κινητικότητας απαιτεί υψηλή πρακτική εκπαίδευση λόγω της χρήσης σύνθετης αλλά συγκριτικά διαφανούς τεχνολογίας.
4. European Green Deal – EGD 2.1.6: (“Farm to Fork“) προβλέπει αναδιάρθρωση της γεωργίας που υποστηρίζει τη βιοποικιλότητα και αποτρέπει την υποβάθμιση του εδάφους λόγω διάβρωσης και διαταραχής στο υδατικό ισοζύγιο. Αυτό απαιτεί ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που ξεπερνούν τη συμβατική γεωργία όπως γίνεται σήμερα. Η στοχευμένη επαγγελματική προετοιμασία μπορεί να παρακινήσει ιδιαίτερα τους νέους σε αγροτικές περιοχές να ασχοληθούν με διαφορετικούς τομείς, π.χ. στην αποκατάσταση ζωνών με πλούσια βιοποικιλότητα (πρβλ. EGD, σελ. 16), στην δημιουργία (οικολογικών) καταφυγίων στη γεωργική εργασία (στις άκρες των αγρών, φράκτες κ.λπ.), στη δημιουργία λιβαδιών με αγριολούλουδα ως ενδιαιτημάτων για έντομα και πουλιά ή στην αγροδασoκομία (EGD, σελ. 16). Αυτά τα καθήκοντα θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν από τα γεωργικά προγράμματα της ΕΕ, η αντίστοιχη αναδιάρθρωση των οποίων είναι επιτακτική για το «Farm to Fork» (“από το χωράφι στο πιρούνι”).
5. Ο τομέας της προσαρμογής στα νέα κλιματικά δεδομένα (climate adaptation), ο οποίος θα γίνεται ολοένα και πιο σημαντικός στο μέλλον, ιδίως σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, δεν έχει εξεταστεί μέχρι τώρα στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal). Κάτι τέτοιο απαιτεί ένα ευρύ πεδίο επαγγελματικής προετοιμασίας και μετέπειτα πεδία δραστηριότητας, όπως πρασίνισμα και συντήρηση αστικών περιοχών, πρασίνισμα (greening) κτιρίων, συλλογή και διαχείριση του νερού της βροχής καθώς και φυσικές τεχνικές για τη θέρμανση και την ψύξη των κτιρίων γενικά.
6. European Green Deal– EGD 2.1.7 (διατήρηση κι αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας): Εκτός από τις προτάσεις μας για το “Farm to Fork” (σημείο 4 παραπάνω), κάτι τέτοιο ανοίγει τις προοπτικές εργασίας και σταδιοδρομίας στην αποκατάσταση πολύτιμων φυσικών περιοχών γενικά, αλλά και σε ολοκληρωμένα και μεγάλης κλίμακας προγράμματα αναδάσωσης σε μεγάλα τμήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην προστασία και βελτίωση των δασικών οικοσυστημάτων, σε προληπτικά μέτρα κατά του αυξανόμενου κινδύνου δασικών πυρκαγιών και στην επαναφορά των φυσικών χαρακτηριστικών των υδάτινων σωμάτων, των ποταμών και των υγροτόπων.
7. Η προαναφερθείσα κατάσταση κατά τη διάρκεια και μετά το COVID-19 θα ενθαρρύνει την τηλεργασία. Εδώ, έχουμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές. Οι νέες τεχνολογίες (π.χ. εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας) παρέχουν την ευκαιρία πειραματισμών με καινοτόμες τεχνολογίες ακόμη και αν η υποδομή λείπει σε τοπικά περιβάλλοντα.
3. Πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω η ποιότητα των παρεμβάσεων της “Εγγύησης για τη Νεολαία” (Youth Guarantee) – τόσο άμεσα όσο και έμμεσα;
Για να μην αφεθεί κανένας και καμία πίσω και να προσεγγιστούν νέοι και νέες που είναι σε ευάλωτες καταστάσεις, απαιτείται εκτός από παρεμβάσεις όπως η “Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τη Νεολαία“ (European Youth Guarantee), ένα βελτιωμένο εκπαιδευτικό σύστημα με προοδευτικές παιδαγωγικές, και τεχνική και επαγγελματική κατάρτιση που παρέχουν δεξιότητες του 21ου αιώνα. Η ποιοτική εκπαίδευση και η εκπαίδευση για την αειφορία αποτελούν βασικά συστατικά της καινοτομίας για να βοηθήσουν τους εκπαιδευόμενους να αναπτύξουν θεμελιώδεις δεξιότητες, γνώσεις και ικανότητες, όπως η κριτική σκέψη, το STEM,8 ο σχεδιασμός σεναρίων και η συλλογική λήψη αποφάσεων και η επίλυση προβλημάτων. Επομένως, η βελτίωση της ποιότητας των παρεμβάσεων της “Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τη Νεολαία“ (Youth Guarantee) απαιτεί επίσης τη μετατροπή (μεταρρύθμιση) των εκπαιδευτικών συστημάτων.
Υπάρχουν εμπνευσμένες πολιτικές σε ολόκληρη την ΕΕ, όπως η στρατηγική για τη απασχόληση των νέων στη Σκωτία «Ανάπτυξη του Εργατικού Δυναμικού Νέων» (Developing the Young Workforce)9. Αυτή η στρατηγική φέρνει μαζί το εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται στη μάθηση για τη βιωσιμότητα, τους εργοδότες, την κοινωνία των πολιτών, τις οργανώσεις νέων και τις τοπικές αρχές, προκειμένου να μειωθεί η ανεργία των νέων και να προωθηθούν διαδικασίες για τη συμμετοχή των νέων στις τρέχουσες και μελλοντικές ευκαιρίες εργασίας.
Όσον αφορά το θέμα της επιχειρηματικότητας, η Ουαλική Στρατηγική Επιχειρηματικότητας Νέων (YES Strategy) είναι μια άλλη εμπνευσμένη πολιτική που ενισχύει την επιχειρηματικότητα των νέων.10 Αναπτύχθηκε μέσω ευρείας διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους, και η ‘’YES strategy’’ βασίζεται στο όραμα να αναπτυχθούν και να καλλιεργηθούν αυτάρκεις,με επιχειρηματικό μυαλό νέοι και νέες σε όλες τις κοινότητες σε όλη την Ουαλία. Το σχήμα απευθύνεται σε νέους και νέες μέχρι την ηλικία των 25 ετών, χρηματοδοτείται από την Ουαλική κυβέρνηση και περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα τοπικών ενδιαφερομένων, από οργανώσεις νεολαίας, έως επιχειρήσεις και σχολεία ή Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Όσον αφορά τον αντίκτυπο, η ‘’Yes Strategy’’πέτυχε μια σημαντική αλλαγή στις στάσεις των νέων και στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα από το αρχικό στάδιο.
Η διερεύνηση του πραγματικού αντίκτυπου προηγούμενων παρεμβάσεων “Εγγυήσεων για τη Νεολαία” είναι ζωτικής σημασίας για να εντοπιστούν μέτρα που ήταν επιτυχημένα. Οι μελλοντικές παρεμβάσεις θα πρέπει να επικεντρώνονται κυρίως σε τέτοιες αποδεδειγμένα αποτελεσματικές παρεμβάσεις και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να παρακολουθούνται αναλυτικά τα αποτελέσματα.
Μια προσέγγιση για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεμβάσεων θα μπορούσε να είναι η εκπαίδευση των παρόχων εκπαίδευσης σε αυτο-αξιολόγηση και βελτιστοποίηση. Θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούν για τη λειτουργία της αυτο-αξιολόγησης και πρέπει να είναι εξοπλισμένοι με εργαλεία αξιολόγησης. Οι βασικές δεξιότητες για αυτοαξιολόγηση μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα των μέτρων.
4. Με ποιους τρόπους θα συμβάλει η κοινωνία των πολιτών και θα υποστηρίξει την αποτελεσματική εφαρμογή της ενισχυμένης “Εγγύησης για τη Νεολαία”;
Είναι σημαντικό η κοινωνία των πολιτών καθώς και τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να αναγνωρίσουν την αξία του προγράμματος «Εγγύηση για τη Νεολαία / Youth Guarantee». Ειδικότερα, είναι επιθυμητό οι νέοι και οι νέες να μπορούν να διαδραματίσουν πολύτιμο ρόλο δημιουργώντας μια βιώσιμη οικονομία και κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσουν τις ικανότητές τους, αποκτούν ανεξαρτησία και βρίσκουν απασχόληση. Η πρότασή μας έχει ως στόχο να βοηθήσει στην προετοιμασία των νέων για θέσεις εργασίας που σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal), συμπεριλαμβανομένης ιδίως της προώθησης της εξοικονόμησης ενέργειας (στη βιομηχανία, τις μεταφορές και τις κατασκευές) και κατά συνέπεια της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή.
Η εστίαση στην προστασία του κλίματος και τη βιωσιμότητα σε έναν επανασχεδιασμό της “Εγγύησης για τη Νεολαία” (European Youth Guarantee) συμβάλλει στη βελτίωση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της μείωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων μέσω της αλλαγής στην κατανάλωση ενέργειας και στις συνήθειες μετακίνησης και μεταφοράς. Αυτή η συνειδητοποίηση θα οδηγήσει σε μια νέα βιώσιμη και κοινωνική νοοτροπία στην κοινωνία των πολιτών και στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που συμβάλλει στην επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος.
Ο βιώσιμος επανασχεδιασμός της “Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τη Νεολαία” (European Youth Guarantee) απαιτεί νέες “πράσινες” ευκαιρίες κατάρτισης για τους νέους και τις νέες καθώς και την ανάπτυξη καινοτόμων προφίλ εργασίας. Η επιτυχία αυτού του μέτρου θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση της κοινωνίας των πολιτών για αυτές τις νέες προσφορές. Ένα από τα πολλά παραδείγματα είναι τα έργα ενεργειακής αποκατάστασης κτιρίων που πρέπει να ενθαρρυνθούν και που χρειάζονται νέες μορφές υπηρεσιών. Αυτές οι παρεμβάσεις πρέπει να προωθούνται από τις δημόσιες διοικήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί:
– η κατάλληλη εκπαίδευση των νέων που θα μπορούσαν να διενεργούν ενεργειακούς ελέγχους ·
– η λεπτομερής μελέτη των ενεργειακών ελέγχων, οι οποίοι πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ·
– η σωστή εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων.
Για όλα τα παραπάνω, είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας τις οποίες πρέπει να προωθήσουν οι δημόσιες διοικήσεις. Η Εγγύηση για τη Νεολαία είναι ένα κατάλληλο πρόγραμμα για την επίτευξη αυτού του στόχου.
5. Ποιοι είναι ή θα ήταν οι πιο χρήσιμοι τρόποι για να υποστηρίξει η Επιτροπή την εφαρμογή της ενισχυμένης “Εγγύηση για τη Νεολαία”;
Η άποψή μας είναι ότι η καλύτερη επένδυση που μπορεί να πραγματοποιήσει η ΕΕ μέσω του προγράμματος “Εγγύηση για τη Νεολαία” είναι η κατάλληλη κατάρτιση των νέων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal). Όσον αφορά τις τεχνικές ικανότητες, υπάρχει έλλειψη προσπαθειών για την ενσωμάτωση των πράσινων δεξιοτήτων και των ψηφιακών δεξιοτήτων στα υπάρχοντα προσόντα (πρασίνισμα των εκπαιδεύσεων). Δυστυχώς, τα παραδοσιακά επαγγελματικά προσόντα δεν απαιτούν απαραίτητα την ανάπτυξη ικανοτήτων για την υποστήριξη της απασχολησιμότητας του ατόμου, για να ενεργεί ανεξάρτητα και δημιουργικά, για την επίλυση δύσκολων καταστάσεων και συνεργασία με τα άτομα σε επαγγελματικές δραστηριότητες. Σε χώρες με υψηλή ανεργία των νέων, θα πρέπει να διαμορφωθούν προτάσεις για τη βελτίωση των προ-επαγγελματικών και των επαγγελματικών προσόντων και για το σχεδιασμό αντίστοιχων μέτρων. Αυτά πρέπει να αποτελούν μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος. Επιπλέον, σε πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης και ιδίως στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων πρέπει να επανασχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει και να προσαρμοστεί στις μελλοντικές προκλήσεις. Για παράδειγμα, τα τρέχοντα μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων σχετίζονται συχνά με επαγγελματικούς τομείς που δεν θα ισχύουν πλέον σε λίγα χρόνια. Επομένως, είναι απαραίτητο να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με το οικονομικό δυναμικό μιας πράσινης ανάκαμψης (green recovery). Οι συν-δημιουργικές ιδέες και στρατηγικές πρέπει να αναπτυχθούν και να δοκιμαστούν σε διεπιστημονικά, διεθνή πιλοτικά έργα. Μαζί με τους τοπικούς πολιτικούς και θεσμικούς εταίρους, αυτές οι δραστηριότητες και τα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν. Θα πρέπει να υπόκεινται σε συμμετοχική παρακολούθηση και αξιολόγηση και να βελτιστοποιούνται συνεχώς.
World Future Council
https://www.worldfuturecouncil.org
Samia Kassid, Senior Programme Manager, Rights of Children and Youth
samia.kassid@worldfuturecouncil.org
YESclima
https://www.euki.de/euki-projects/yesclima/
Francisco José Sánchez de la Flor, Profesor Titular de Universidad de Cádiz
(responsible for YESclima on behalf of University of Cádiz)
Pablo Quero García, Agencia Provincial de la Energía de Cádiz
pablo.quero.garcia@dipucadiz.es
Άνεμος Ανανέωσης / Wind of Renewal, Greece
Νίκος Χρυσόγελος / Nikos Chrysogelos
Sekretariat für Zukunftsforschung Berlin
Hartwig Berger
Forschungsinstitut für innovative Arbeitsgestaltung und Prävention e.V. im Wissenschaftspark Gelsenkirchen
Silke Steinberg, Head of Institute
s.steinberg@fiap-ev.org
1 Το Παγκόσμιο Συμβούλιο για το Μέλλον εργάζεται για λύσεις σε μερικές από τις πιο πιεστικές προκλήσεις, βρίσκοντας και διαδίδοντας παραδειγματικούς νόμους και πολιτικές που έχουν αποδεδειγμένο ρεκόρ παραγωγής θετικών επιπτώσεων τόσο για τις τρέχουσες όσο και για τις μελλοντικές γενιές, συνεργαζόμενοι με βουλευτές, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και σχετικούς ενδιαφερόμενους, καθώς και τα Ηνωμένα Έθνη φορείς σε διεθνές επίπεδο. www.worldfuturecouncil.org
2 Στο έργο YESclima («Νέοι Ενεργειακοί Εμπειρογνώμονες που εργάζονται για σχολεία φιλικά στο κλίμα», 2018-2020), 22 νέες γυναίκες και άνδρες από την Ελλάδα και την ισπανική επαρχία Cadiz, διεξάγουν ενεργειακούς ελέγχους και επεξεργάζονται προτάσεις για να κάνουν το σχολικό κτίριο ενεργειακά αποδοτικό, κυρίως με «έξυπνες» φυσικές τεχνικές και χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια. Το έργο συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο του Cadiz (ηγέτης), και συμμετέχουν η ελληνική ΚΟΙΝΣΕΠ «Άνεμος Ανανέωσης / Wind of Renewal» (Αθήνα), η Γραμματεία Μελλοντικής Έρευνας του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου (Sekretariat für Zukunftsforschung) (Βερολίνο) και το Ενεργειακό Γραφείο της επαρχίας του Cadiz. Το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο της «Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για το Κλίμα» (EUKI), που είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Φυσικής Προστασίας και Πυρηνικής Ασφάλειας.
3 Το χρηματοδοτούμενο από το BMBF έργο GRÆDUCATION παρέχει σημαντικές λύσεις σε αυτό το πρόβλημα στην Ελλάδα. Μαζί με τον Ελληνικό Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (O.A.E.Δ) και το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας, τη FIAP e.V. και το Ελληνογερμανικό Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο έχουν ξεκινήσει συνεργασίες μεταξύ Γερμανών και Ελλήνων σε θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης σε «πράσινη» τεχνική εκπαίδευση και πράσινα προσόντα. Επιπλέον, το πρόγραμμα εστιάζει σε διεπιστημονικές, πτυχές που οδηγούν σε μετασχηματισμό και που στοχεύουν στην «πράσινη» ενδυνάμωση των νέων.
6 Για παράδειγμα, στην Ανδαλουσία, περιοχή της νότιας Ισπανίας, το 44,7% του συνολικού πληθυσμού ηλικίας 16 έως 25 ετών ήταν άνεργοι το πρώτο τρίμηνο του 2020. https://datosmacro.expansion.com/paro-epa/espana-comunidades-autonomas / andalucia (τελευταία πρόσβαση στις 29 Μαΐου 2020).
7 Αυτά περιλαμβάνουν: υπευθυνότητα, ανεξάρτητη μάθηση, ικανότητα εργασίας σε ομάδα, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, ευελιξία, δημιουργικότητα, δεξιότητες επικοινωνίας. Αυτές οι δεξιότητες επιτρέπουν στους νέους και στις νέες να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους ανεξάρτητα και αυτοπροσδιορισμένα.
8 Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά
9 https://www.futurepolicy.org/global/united-kingdom-scotland-developing-the-young-workforce/ (τελευταία πρόσβαση στις 29 Μαΐου 2020).
10 https://www.futurepolicy.org/tags-sdg/8-decent-work-and-economic-growth/ (τελευταία πρόσβαση στις 29 Μαΐου 2020).
