Μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την ομάδα Investigate Europe διαπιστώνει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιδοτούν φανερά, άμεσα ή έμμεσα τη χρήση ορυκτών καυσίμων με το αστρονομικό ποσό των 137 δις ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό – αν συνεχίσουν οι κυβερνήσεις να το παρέχουν τα επόμενα 5,5 χρόνια – θα φτάσει στο ποσό που θα διαθέσει με τη μορφή δανείων και ενισχύσεων το Ταμείο Ανάκαμψης που δημιουργεί η ΕΕ για την διάσωση και ανάκαμψη της οικονομίας συνολικά.
Η έκθεση που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα διαπιστώνει ότι “οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες σαμποτάρουν στην πράξη την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα αφού συνεχίζουν να τα επιδοτούν με περισσότερα από 137.000.000.000 ευρώ το χρόνο“, παρά τις φιλόδοξες ανακοινώσεις ότι το 2020 θα είναι το έτος κατά το οποίο θα ανακοινωθεί ο ευρωπαϊκός Νόμος για το Κλίμα καθώς και οι επικαιροποιημένοι στόχοι!
Η έρευνα έχει συνυπολογίσει στα ποσά τις απευθείας επιδοτήσεις, τις μειώσεις φόρων και έμμεσες επιδοτήσεις. Στον πιο κάτω διαδραστικό πίνακα αναλύονται οι συνολικές επιδοτήσεις από κάθε χώρα προς τα ορυκτά καύσιμα αλλά και ο επιμερισμός των ποσών με βάση επίσημα στοιχεία των κυβερνήσεων ή του OΟΣΑ ή άλλων επίσημων πηγών.
Πατήστε Click στον διαδραστικό πίνακα για να δείτε αναλυτικά στοιχεία ανά χώρα:
Οι “κρυφές επιδοτήσεις” των ορυκτών καυσίμων στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έρευνα φτάνουν τα 4,9 δις ευρώ ετησίως και αντιστοιχούν σε 457 ευρώ κατά κεφαλή, από τον πιο υψηλό μέσο όρο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αναλυτικά η έρευνα παρουσιάζει τις επιδοτήσεις ή κρυφές ενισχύσεις σε διάφορους τομείς (μείωση φόρων):
– τα πρωτεία κατέχει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ορυκτά καύσιμα (κυρίως στα νησιά αλλά και στις λιγνιτικές περιοχές) με 1.122.700.000, από τα οποία 590.000.000 εκατομμύρια αφορούν την μεταφορά 12 χωριών σε άλλες περιοχές για την εξόρυξη λιγνίτη, και 533.000.000 άλλες ενισχύσεις για ευάλωτα νοικοκυριά, διαφορικό κόστος σε σχέση με τα νησιά, κοινωνικό τιμολόγιο κ.ά. (πηγές ΔΕΗ, ΡΑΕ, WWF)
– Επιδότηση του πετρελαίου κίνησης με 781.380.000 ευρώ (πηγή ELSTAT/EAA)
– Επιδότηση πετρελαίου θέρμανσης με 244.350.000 ευρώ (πηγή ΟΟΣΑ)
– Επιδότηση πετρελαίου για τη γεωργία και αλιεία με 173.22ο.000 (πηγή ΟΟΣΑ)
– Μείωση κόστους για τη βαριά βιομηχανία με 166.200.000 (πηγή ΟΟΣΑ)
– Κόστη για την βιομηχανία παραγωγής ενέργειας και τη νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαϊδα 5 επιμερισμένα σε 7 χρόνια με 200.000.000 ευρώ ετησίως (πηγή ΔΕΗ)
Σε αυτά τα ποσά, σύμφωνα με την έρευνα, πρέπει να προστεθούν άλλα 1.611.700.000 ευρώ που αφορούν ενισχύσεις για διάφορες άλλες χρήσεις ή έργα μεταφοράς ορυκτών καυσίμων (πχ αγωγοί μεταφοράς, διασυνδέσεις, έργα LPG κ.ά.) κ.ά. (πηγή ΟΟΑΣΑ, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων)
Για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου καταβάλλονται ετησίως 341.580.000 ευρώ (πηγή Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2019).
Η ενίσχυση άμεση ή έμμεση της χρήσης ορυκτών καυσίμων εμποδίζει ή καθυστερεί την μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό μοντέλο. Μιλώντας για παράδειγμα για την Ελλάδα το “επίδομα πετρελαίου θέρμανσης” ευνοεί σκανδαλωδώς τη χρήση πετρελαίου από τα νοικοκυριά που υποφέρουν από ενεργειακή και εισοδηματική φτώχεια, ενώ θα μπορούσε να έχει την μορφή ενίσχυσης της ενεργειακής και πράσινης αποτελεσματικότητας των κτιρίων με κοινωνικά κριτήρια. Το ίδιο ισχύει για την ενίσχυση της χρήσης πετρελαίου στις μεταφορές, στην ενεργοβόρα βιομηχανία ή στη γεωργία και αλιεία αντί για στήριξη μέτρων ενεργειακής αποτελεσματικότητας.
Εξάλλου σε μια χώρα με απεριόριστες δυνατότητες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι υπερβολική σπατάλη των περιορισμένων οικονομικών πόρων να ξοδεύει ετησίως πάνω από 300.000.000 ευρώ (που μπορεί σύντομα να φτάσουν και το 1 δις ευρώ ετησίως) για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών αερίων που αλλάζουν το κλίμα (EU Emissions Trading System)
Η άμεση άρση της επιδότησης των ορυκτών καυσίμων θα συμβάλλει όχι μόνο στην επίτευξη των κλιματικών στόχων αλλά και στην προώθηση με πιο γρήγορους ρυθμούς των αναγκαίων αλλαγών στο παραγωγικό μοντέλο. Ειδικά για τη χώρα μας που έχει πληγεί δραματικά από τη νέα οικονομική κρίση η σπατάλη σε επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων με αυτά τα τεράστια ποσά, αφαιρούν πόρους από την ενίσχυση της οικονομίας και της εργασίας αλλά και της αναγκαίας πράσινης ανάκαμψης που φαντάζει ως η μόνη ρεαλιστική προοπτική για να σταθεί η κοινωνία και η οικονομία στα πόδια της σε μια πιο υγιή και ανθεκτική βάση. Διαβάστε εδώ και το άρθρο Μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο οικονομίας μέσα από μία Νέα Πράσινη Κοινωνική Συμφωνία
