Χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες από 72 σχολεία, το 1/5 των σχολείων, του Δήμου Αθηναίων, 200 εκπαιδευτικοί τους, μαζί με χιλιάδες γονείς εξέφρασαν την δέσμευσή τους για προστασία του κλίματος μέσα από μια ολοκληρωμένη δραστηριότητα ενημέρωσης, εκπαίδευσης, επιμόρφωσης, ευαισθητοποίησης, έρευνας και παροχής εκπαιδευτικών μεθοδολογιών και εργαλείων που αποτελεί ένα πρώτο βήμα για επόμενες δράσεις.
Ο Δήμος Αθηναίων συμμετέχει σε δίκτυα πόλεων και σε πρωτοβουλίες τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο με αντικείμενο την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα προστασίας του κλίματος και αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής
Μια τέτοια πρωτοβουλία είναι και η European Climate initiative, μέσω της οποίας ο Δήμος Αθηναίων βρήκε την αναγκαία υποστήριξη για την υλοποίηση του προγράμματος «ΣΧΟΛΕΙΑ ΑΝΟΙΧΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Αθήνα-Βερολίνο ».
Το πρόγραμμα διήρκεσε από τον Οκτώβριο 2017-μέχρι τον Ιανουάριο 2020) και στόχευε στη συμμετοχή της σχολικής κοινότητας στη προστασία του κλίματος με ένα καινοτόμο κι ολοκληρωμένο τρόπο, στη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος των σχολικών κτηρίων καθώς και στην ενίσχυση των γενικότερων προσπαθειών ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των μαθητών, εκπαιδευτικών και οικογένειας σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος.
Το πρόγραμμα αξιοποίησε την υπάρχουσα μέχρι σήμερα εμπειρία από προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στη Γερμανία αλλά προώθησε και μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση που αποτελεί βάση για μελλοντική συνέχιση κι επέκταση του προγράμματος στα σχολεία:
– Συνεργάστηκαν στο πρόγραμμα φορείς με διαφορετική εμπειρία και ιδιαίτερο ρόλο, από τις δύο χώρες, προσθέτοντας στο πρόγραμμα την δική τους τεχνογνωσία και συνεισφορά: Ο Δήμος Αθηναίων ως συντονιστής του προγράμματος, η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ, το Γερμανικό Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά θέματα/Unabhangiges Institut fur Umweltfragen και η Γερμανική Πρωτοβουλία Πολιτών Σεβασμός στην Ελλάδα/ Respect for Greece
– Επιμορφώθηκαν σε θέματα κλίματος και ενέργειας – από Έλληνες και Γερμανούς επιμορφωτές – 20 εκπαιδευτές μέσα από την εκπαιδευτική κοινότητα, στελέχη που διέθεταν ήδη σημαντική εμπειρία από ανάλογα προγράμματα
-Οι 20 επιμορφωτές κατήρτισαν στη συνέχεια 200 εκπαιδευτικούς, από τους οποίους οι 197 ανέλαβαν ενεργό ρόλο στο σχολείο τους – σε συνολικά 72 Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια – ενεργοποιώντας και στηρίζοντας τους μαθητές στο πρόγραμμα αλλά και αναρτώντας τις απαραίτητες «μαρτυρίες» σε μια ψηφιακή πλατφόρμα moodle που θα είναι προσβάσιμη και σε όσα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας θέλουν να υλοποιήσουν παρόμοιες δράσεις στο μέλλον.
– Η εκπαιδευτική κοινότητα υποστηρίχτηκε για ολόκληρη τη σχολική χρονιά 2018-2019 με μεθοδολογικά και εκπαιδευτικά εργαλεία, πληροφοριακό υλικό καθώς και με «βαλίτσες» που περιλάμβαναν εργαλεία μέτρησης, παρατήρησης και πειραματισμού, συνδυάζοντας έτσι διαφορετικά εργαλεία της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
– Οι μαθητές ενημερώθηκαν, ευαισθητοποιήθηκαν και μετατράπηκαν σε ερευνητές, εκπλήσσοντας όλους τους συμμετέχοντες για την δέσμευση και το ενδιαφέρον τους. Το έργο τους αποτυπώθηκε τόσο σε posters όσο και στο πλούσιο υλικό που αναρτήθηκε στην ψηφιακή πλατφόρμα moodle
– Oι εκπαιδευτικοί και η σχολική μονάδα συμμετείχαν σε σχετική έρευνα που αξιολόγησε την εφαρμογή και τροφοδότησε το τελικό Σχέδιο Δράσης (Action Plan) του προγράμματος με καλές πρακτικές και προτάσεις για παρεμβάσεις στο χώρο του σχολείου.
– Το πρόγραμμα ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο για διαπολιτισμική εκπαίδευση και ενσωμάτωση όλων των μαθητών ανεξαρτήτως γνωστικού επιπέδου ή καταγωγής (έλληνες αλλά και μαθητές με προσφυγικό ή μεταναστευτικό υπόβαθρο), αξιοποιώντας τις δυνατότητες, γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες κάθε μαθητή, προσφέροντας ρόλους και καθήκοντα ώστε να ενδυναμώσει η ομάδα και να δημιουργεί πνεύμα ομάδας / κοινότητας για ένα κοινό σκοπό.
Το αποτύπωμα του προγράμματος στην εκπαιδευτική και την ευρύτερη κοινότητα που αποτελεί και παρακαταθήκη για μελλοντικές δράσεις και προγράμματα
-ένας ιστότοπος με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και τα εκπαιδευτικά υλικά που είναι χρήσιμα για την γενίκευση του προγράμματος http://athensecoschools.gr
-ένας εκπαιδευτικός οδηγός για εκπαίδευση των μαθητών στην εξοικονόμηση ενέργειας και την κλιματική αλλαγή,
-ένα Σχέδιο Δράσης/Action Plan για το Δήμο Αθηναίων αξιοποιήσιμο για τη γενίκευση του προγράμματος με οργανωμένο και συνεκτικό τρόπο σε όλα τα σχολεία του,
-μια έρευνα για την εφαρμογή του προγράμματος στα σχολεία,
–200 επιμορφωμένοι εκπαιδευτικοί σχολείων της Αθήνας σε θέματα κλιματικής αλλαγής και εξοικονόμησης ενέργειας, με επιμόρφωση διάρκειας 24 ωρών,
–72 πιλοτικά σχολεία που εφάρμοσαν το πρόγραμμα και επιθυμούν να συνεχίσουν καθώς και τα posters που αποτυπώνουν τη δουλειά τους,
–e–book των posters των σχολείων (https://cutt.ly/XrlgDxY)
-15 κινητές εκπαιδευτικές βαλίτσες με σχετικό εξοπλισμό που δανείζονται στα σχολεία για μετρήσεις σε θέματα ενέργειας, φωτεινότητας κ.ά.
–μια ψηφιακή πλατφόρμα moodle στην οποία όλα τα συμμετέχοντα σχολεία αναρτούσαν τη δουλειά τους και η οποία θα διατηρηθεί και εμπλουτιστεί με την δουλειά κι άλλων σχολείων στο μέλλον http://athensecoschools.gr/moodle/
-συστήματα τηλεματικής σε πέντε (5) πιλοτικά σχολεία που επιτρέπουν την απομακρυσμένη ή τοπική διαχείριση της ενέργειας, πράγμα που μεταφράζεται σε εξοικονόμησης ενέργειας, χρήματος και γενικότερα θέματα ασφάλειας.
Τα πέντε (5) έξυπνα πιλοτικά σχολεία του Δήμο Αθηναίων αποτελούν τα πρώτα σχολεία στην Ελλάδα με τεχνητή νοημοσύνη, παρέχοντας δυνατότητα να:
- Καταγράφουν την κατανάλωση ηλεκτρικών συσκευών και των φωτιστικών σωμάτων
- Ασφαλίζουν και προστατεύουν τις ευπαθείς ηλεκτρικές συσκευές
- Διαχειρίζονται την ενέργεια με γνώμονα την οικολογία και την εξοικονόμηση
- Παρέχουν ασφάλεια και άνεση στους καθηγητές και μαθητές
Το πρόγραμμα «Σχολεία Ανοιχτά στην Προστασία του κλίματος και την Εξοικονόμηση της Ενέργειας , Αθήνα –Βερολίνο», αξιολογήθηκε κι επιλέχθηκε προς χρηματοδότηση από την «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα» / European Climate Initiative-EUKI), η οποία αποτελεί χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMUB), ενώ τελεί και υπό την αιγίδα του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Τα στοιχεία των φορέων υλοποίησης του έργου
- Δήμος Αθηναίων http://athensecoschools.gr/
- ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Άνεμος Ανανέωσης/Wind of Renewal www.anemosananeosis.gr
- Γερμανική πρωτοβουλία πολιτών/Respect fur Griechenland e.V. http://xn--respekt-fr-griechenland-kpc.de/
- Ανεξάρτητο Ινστιτούτο για Περιβαλλοντικά θέματα/Unabhangiges Institut fur Umweltfragen http://www.ufu.de/
Τι είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα / European Climate Initiative–EUKI
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα EUKI ενισχύει τη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στοχεύει στην ενίσχυση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα αίτια της κλιματικής αλλαγής καθώς και των οικολογικών, κοινωνικών και οικονομικών ευκαιριών που συνδέονται με τη δράση για το κλίμα. Είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Περιβάλλοντος και Πυρηνικής Ασφάλειας αλλά και μια πλατφόρμα επικοινωνίας και ενίσχυσης του διαλόγου και της συνεργασίας για τα θέματα του κλίματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
