Μείωση της ανεργίας των νέων μέσω της προστασίας του κλίματος- μια μελέτη σε Ελλάδα και Ισπανία

By | Βιβλιοθήκη, Δράσεις | No Comments

Η προστασία του κλίματος μπορεί να συμβάλλει – αν υπάρχει κατάλληλη πολιτική – στην δημιουργία θέσεων εργασίας για νέους/ες

Η μελέτη ZEWKlima_Final Report_HTW Berlin Jan 2019 είναι το αποτέλεσμα μιας συνεργασίας φορέων από τη Γερμανία, την Ελλάδα και την Ισπανία  “Zukunftschancen Energiewende und Klimaschutz – Ευκαιρίες για εργασία των νέων σε τομείς ενεργειακής μετάβασης και προστασίας του κλίματος” (ZEWKlima), που υλοποιήθηκε το χειμώνα 2017/2018. 

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από τους φορείς:

  • Ανώτατη Σχολή για την Τεχνική και την Οικονομία – Hochschule für Technik und Wirtschaft, Berlin
  • Πανεπιστήμιο Cádiz, Ισπανία
  • ΚΟΙΝΣΕΠ Άνεμος Ανανέωσης, Αθήνα 
  • Γραμματεία Μελλοντικών Ερευνών Βερολίνου, Sekretariat für Zukunftsforschung – Berlin

Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από την European Climate Initiative (EUKI) που είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο του Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety (BMU) της Γερμανίας.

Πληροφορίες για τις δράσεις του προγράμματος:

ZEW-Klima: With new energy against youth unemployment  https://anemosananeosis.gr/en/zew-klima34/

ZEWKlima: με την ανανεώσιμη ενέργεια εναντίον της ανεργίας των νέων https://anemosananeosis.gr/el/zewklima-1/

Θέλεις να συμμετάσχεις στην έρευνα: ZEWKlima-Με την ανανεώσιμη ενέργεια εναντίον της ανεργίας των νέων; https://anemosananeosis.gr/el/zew-klima2/

Η ενεργειακή μετάβαση ως ευκαιρία για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για νέους https://anemosananeosis.gr/el/%CE%B7-%CE%B5%CE%BD%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%AC%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CF%89%CF%82-%CE%B5%CF%85%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1/

Εκδήλωση – συζήτηση με φορείς και νέους: η ανανεώσιμη ενέργεια εναντίον της ανεργίας των νέων https://anemosananeosis.gr/el/zewklima567/

Εκδήλωση συζήτηση: «Με την ανανεώσιμη ενέργεια εναντίον της ανεργίας των νέων» https://anemosananeosis.gr/el/zewklima-event/

Χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις ΑΠΕ, αλλά χρειάζεται εκπαίδευση https://anemosananeosis.gr/el/zewklima-event05/

Μετάβαση από ενεργοβόρα σε παθητικά κτήρια, (σχεδόν) μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας

By | Δράσεις, ΝΕΑ-ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ | No Comments

Μετάβαση από ενεργοβόρα σε παθητικά κτήρια, (σχεδόν) μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας

Εκπαιδευτική επίσκεψη του Ανέμου Ανανέωσης στο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ στο πλαίσιο του προγράμματος YESClima

Μπορούμε να «περάσουμε» από τα κτίρια που καταναλώνουν πολύ ενέργεια σε κτίρια που χρειάζονται ελάχιστη εξωτερική ενέργεια κι έχουν έτσι μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές εκπομπές αερίων που συμβάλλουν στην αλλαγή του κλίματος. Αυτό απαιτεί όμως ενίσχυση της έρευνας, εφαρμογές σε μεγαλύτερη κλίμακα, εκπαίδευση προσωπικού που εμπλέκεται σε ενεργειακά θέματα, αναβαθμίσεις κτιρίων, τεχνικά θέματα.

Σε αυτή την κατεύθυνση η ΚΟΙΝΣΕΠ “ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ”, το πανεπιστήμιο του Cadiz Ισπανίας, η Γραμματεία Μελλοντικών Σπουδών του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου και το Ενεργειακό Γραφείο της Ανδαλουσίας συνεργάζονται στο πλαίσιο του προγράμματος “YESClima: Νέοι και νέες εργάζονται για την προστασία του κλίματος και την εξοικονόμηση ενέργειας”, για την εκπαίδευση νέων από Ελλάδα και Ισπανία ώστε να μπορούν να εργαστούν επαγγελματικά στον τομέα αυτό.

Μία από τις δράσεις του προγράμματος είναι η εξοικείωση με ενδιαφέροντα παραδείγματα κτηρίων που ήδη υπάρχουν και λειτουργούν με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας ή πρότυπα παθητικά κτήρια. Την Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2019 η ομάδα των νέων που εκπαιδεύονται στο πρόγραμμα επισκέφθηκε  το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτηρίου (ΕΙΠΑΚ).

Την ομάδα αποτελούσαν οι Νίκος Χρυσόγελο, Πρόεδρος Δ.Ε. ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ, Ιωάννης Κότσαλο, Τεχνικό Υγρών & Αερίων Καυσίμων, Δήμητρα Αποστολοπούλου, Μηχανικό Μορφολογίας & Αναστήλωσης, Αγάπη – Ευαγγελία Τσαμπάζη, Πολιτικό Μηχανικό Msc και Σοφία Παπαδοπούλου, Μηχανικό Διαχείρισης Ενεργειακών Πόρων Msc.

Στο πλαίσιο της επίσκεψης, έγινε παρουσίαση των βασικών αρχών που διέπουν την έννοια του “παθητικού κτηρίου”, καθώς και ξενάγηση στο ίδιο το παθητικό κτήριο και τα συστήματα από τα οποία αποτελείται. Και είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε ότι ενώ έξω είχε χιόνι και πολύ χαμηλή θερμοκρασία, μέσα η θερμοκρασία ήταν σταθερή, γύρω στους 20 βαθμούς πάνω από το μηδέν, με ελάχιστη κατανάλωση εξωτερικής ενέργειας.

Την ξενάγηση στο παθητικό κτήριο και στις αρχές του ανέλαβε ο κ. Στέφανος Παλλαντζάς, Πολιτικός Μηχανικός και Πρόεδρος Δ.Σ. του ΕΙΠΑΚ, ο οποίος παρουσίασε και όλο το εγχείρημα της δημιουργίας, τόσο του ίδιου του παθητικού κτηρίου, όσο και του Ινστιτούτου που έχει σκοπό την ενημέρωση και την εκπαίδευση τόσο των πολιτών, όσο και των μηχανικών – τεχνικών (διοργάνωση ημερίδων, σεμιναρίων, workshops κλπ).

Το παθητικό κτήριο

Το παθητικό κτήριο και το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτηρίου (ΕΙΠΑΚ), βρίσκονται επί της οδού Αναστάσεως 112, στην περιοχή Παπάγου Αττικής. Το κτίσμα στο οποίο εφαρμόστηκαν οι αρχές του παθητικού κτηρίου είναι μια μονοκατοικία του 1965 η οποία ανακαινίστηκε πλήρως και αναβαθμίστηκε ενεργειακά, ώστε να αποτελέσει ένα κατάλληλο για επίδειξη πρότυπο. Η μονοκατοικία αποτελείται από ισόγειο 97,5 τ.μ. και ανεξάρτητο ημιυπόγειο 36 τ.μ. Τοποθετήθηκε σε όλο το κέλυφος εξωτερικά του κτηρίου θερμομόνωση 15 cm (γραφιτούχος διογκωμένη πολυστερίνη), ενώ σε περιοχές του κελύφους του κτηρίου όπου δεν μπορούσε να γίνει εξωτερική θερμομόνωση ή όπου χρειαζόταν επιπλέον μέριμνα και προστασία από τις θερμογέφυρες, τοποθετήθηκε εσωτερική θερμομόνωση.

Τα παλαιά ξύλινα κουφώματα με μονό υαλοπίνακα, αντικαταστάθηκαν  από ενεργειακά κουφώματα PVC και αλουμινίου που φέρουν τριπλή υάλωση με διπλή ενεργειακή επίστρωση, αέριο Argon και θερμομονωτικούς αποστάτες.

Επιπλέον, για τον επαρκή αερισμό του ανακαινισθέντος κτηρίου, έχει τοποθετηθεί μονάδα μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας και προθέρμανση ή πρόψυξη του αέρα, η οποία εισάγει αέρα στον εσωτερικό χώρο, αφού πρώτα τον έχει προθερμάνει ή προψύξει, ώστε να διατηρούνται οι συνθήκες θερμικής άνεσης εντός των εσωτερικών χώρων. Έτσι, η εσωτερική θερμοκρασία και υγρασία του κτηρίου διατηρούνται στα επιθυμητά επίπεδα για όλο σχεδόν το έτος. Επιπλέον, εξασφαλίζεται η κορυφαία ποιότητα εσωτερικού αέρα στο κτήριο.

Η παροχή θέρμανσης και ψύξης όταν αυτή απαιτείται, γίνεται με δύο κλιματιστικά των 9000 BTU περίπου (ένα σε κάθε όροφο), τα οποία λειτουργούν ελάχιστες ημέρες τον χρόνο. Επίσης, στην οροφή του κτηρίου έχει τοποθετηθεί φωτο-βολταϊκό πάνελ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το ζεστό νερό χρήσης εξασφαλίζεται από την τοποθέτηση ηλιο-θερμικού συστήματος.

Αυτό που είναι σημαντικό να σημειωθεί, είναι ότι όλα τα συστήματα και οι καταναλώσεις του κτηρίου παρακολουθούνται καθημερινά και γίνονται μετρήσεις όλο το έτος, προκειμένου να διαπιστωθεί η αποδοτικότητα του παθητικού κτηρίου, ενώ γίνονται και συσχετισμοί ανάμεσα στις πραγματικές καταναλώσεις και αυτές που είχαν αρχικά προβλεφθεί κατά τον σχεδιασμό του κτηρίου. Έτσι, έχει διαπιστωθεί μέσω των παραπάνω μετρήσεων ότι το κτήριο έχει μια πολύ καλή συμπεριφορά, πολύ κοντά σε αυτήν που είχε προβλεφθεί, ενώ οι εσωτερικές του συνθήκες διατηρούνται σχετικά σταθερές όλο το έτος.

Όλα τα υφιστάμενα κτήρια πρέπει να αναβαθμίζονται ενεργειακά (κτήρια κατοικιών, κτήρια τριτογενούς τομέα, δημόσια κτήρια κλπ.), έτσι ώστε και να παρατείνουν τον χρόνο ζωής τους, αλλά και να προσφέρουν τις κατάλληλες εσωτερικές συνθήκες ποιότητας ζωής και θερμικής άνεσης για τους χρήστες τους. Άλλωστε, η διεθνής νομοθεσία, έχει ήδη δείξει τον δρόμο προς τα παθητικά και τα σχεδόν μηδενικής ή μηδενικής κατανάλωσης κτήρια. Και προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να δουλέψουμε όλοι μαζί  (κράτος, πολίτες, μηχανικοί, φορείς κλπ.).

Το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα “YESClima: Νέοι και νέες εργάζονται για την προστασία του κλίματος και την εξοικονόμηση ενέργειας”, υλοποιείται από την ΚΟΙΝΣΕΠ «Άνεμος Ανανέωσης», το Πανεπιστήμιο του Cádiz Ισπανίας,  την Γραμματεία Μελλοντικών Σπουδών του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου και το Ενεργειακό Γραφείο Ανδαλουσίας.  Το πρόγραμμα αξιολογήθηκε κι επιλέχθηκε προς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Κλίμα (European Climate Initiative), η οποία αποτελεί ένα χρηματοδοτικό εργαλείο του Γερμανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προστασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας (BMUB)  που χρηματοδοτεί σχήματα συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη προστασία του κλίματος.

To πρόγραμμα στοχεύει στην:

  • Προστασία του κλίματος και την εξοικονόμηση ενέργειας
  • Γενικότερη προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας και του οικολογικού αποτυπώματος των σχολείων
  • Εκπαίδευση με καινοτόμο τρόπο και μέσα από συνεργασίες νέων, με στόχο την απόκτηση από αυτούς, δεξιοτήτων, ικανοτήτων και γνώσεων ώστε να εργαστούν σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και φυσικών συστημάτων κλιματισμού
  • Την εξοικείωση των νέων σε επιστημονικά – τεχνικά θέματα, οικονομικά ζητήματα, επιχειρηματικότητα και νομοθεσία σχετικά με την προστασία του κλίματος και πιο ειδικά την εξοικονόμηση ενέργειας και τις ενεργειακές επιθεωρήσεις και παρεμβάσεις.

Στο πλαίσιο του προγράμματος «YESClima: Νέοι και νέες εργάζονται για την προστασία του κλίματος και την εξοικονόμηση ενέργειας» 11 νέοι/ες από την Ελλάδα και 11 νέοι/ες από την Ισπανία, οργανωμένοι σε 3 ομάδες, μέσα από την συνεκτική θεωρητική επιμόρφωση και πρακτική εξάσκησή τους για ένα 6μηνο, θα αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες ώστε να μπορούν να εργαστούν στο μέλλον επαγγελματικά σε τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας και για την προώθηση συστημάτων φυσικού κλιματισμού στα σχολεία και στα κτίρια.

Ο Δήμος Αγίου Δημητρίου, ο Δήμος Χανίων και ο Δήμος Σίφνου έχουν επιλεγεί από τον Άνεμο Ανανέωσης στο πλαίσιο της συνεργασίας του με την αυτοδιοίκηση ως Δήμοι στους οποίους οι εκπαιδευόμενοι νέοι και οι νέες θα εφαρμόσουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους σε ενεργειακούς ελέγχους σε ένα αριθμό σχολείο, διερεύνησης μορφών συνεργασίας με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς και εκπόνησης μελετών για το τι μπορεί να γίνει στα σχολεία αυτά, ώστε να αναβαθμιστούν ενεργειακά και να μετατραπούν σταδιακά σε κτίρια σχεδόν μηδενικών εκπομπών (Zero Emissions Buildings), όπως προβλέπει πλέον η νομοθεσία για τα κτίρια.

Τα συμπεράσματα του Φόρουμ Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας 2018

By | Δράσεις, ΝΕΑ-ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ | No Comments

Το Φόρουμ Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας διοργανώθηκε για 5η χρονιά, αυτή τη φορά στην Αθήνα, 23-25 Νοέμβρη. Δεν είναι μόνο ένα φόρουμ ανταλλαγής απόψεων αλλά και διαμόρφωσης προτάσεων και θέσεων για τα θέματα που απασχολούν την κοινωνική κι αλληλέγγυα οικονομία, μέσα από μια ανοιχτή συνάντηση κοινωνικών επιχειρήσεων και φορέων Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Ελλάδα. Το Φόρουμ διοργανώθηκε και το 2018 από την Αναπτυξιακή Εταιρεία Καρδίτσας (ΑΝΚΑ), την ΚΟΙΝΣΕΠ Άνεμος Ανανέωσης, το Δίκτυο ΚΟΙΝΣΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας, το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ Ελλάδας, το Κέντρο ΕΡΓΑΝΗ και το Impact Hub Athens στο οποίο φιλοξενήθηκαν και οι περισσότερες δράσεις.

Η συνάντηση ξεκίνησε με το “Εργαστήριο για τις Ενεργειακές Κοινότητες” (ΕΡΚΟΙΝ) με μεγάλη συμμετοχή. Στις εισηγήσεις που έγιναν αναδείχτηκαν η σημασία των επτά συνεταιριστικών αρχών για τη δημιουργία ΕΡΚΟΙΝ, τα πολλαπλά πεδία δραστηριοποίησης τα οποία προσφέρει το θεσμικό πλαίσιο (προμήθεια, εξοικονόμηση, παραγωγή), η σημασία που έχει μια ενεργειακή μετάβαση με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και οι αλλαγές στην ενεργειακή καταναλωτική συμπεριφορά χάρη στην εμπλοκή των πολιτών σε συνεταιριστικά σχήματα.

Για παράδειγμα, μέλη του ενεργειακού συνεταιρισμού EnerCoop στη Γαλλία αποφάσισαν να πληρώνουν περισσότερο για να μη χρησιμοποιούν πυρηνική ενέργεια. Επιπλέον, έγινε συζήτηση γύρω από την κλίμακα ενός τέτοιου συνεταιρισμού.

Από τη μια, σύμφωνα με τον νόμο, τα μέλη πρέπει να μένουν στην ίδια περιφέρεια. Πολλά τέτοια εγχειρήματα χρειάζονται μεγάλο αρχικό κεφάλαιο το οποίο για να βρεθεί ενδέχεται να χρειάζεται και τη συνδρομή μελών εκτός της περιφέρειας.

Πέρα από τη γεωγραφική εγγύτητα, έχει σημασία και η σύνθεση των μελών μιας ΕΡΚΟΙΝ. Παρ’ όλο που ο νόμος το επιτρέπει, είναι μάλλον αδόκιμο να σχηματίζονται ΕΡΚΟΙΝ στις οποίες συμμετέχει ένας δήμος και απλά φυσικά πρόσωπα ως προς τη δημοκρατική διακυβέρνηση του θεσμού.

Στο εργαστήριο για την κοινωνική χρηματοδότηση, τέθηκε το ερώτημα αν τα χρηματοοικονομικά εργαλεία για την Κ.ΑΛ.Ο. πρέπει να δημιουργούνται από τα κάτω ή να βασίζονται μόνο στο κράτος. Έγινε σαφές ότι οι κρατικές επιχορηγήσεις δεν μπορούν να αποτελούν τη μοναδική πηγή χρηματοδότησης γιατί δεν έχουν την αναγκαία τακτικότητα και γιατί δημιουργούν εξάρτηση από το κράτος.

Παρουσιάστηκαν μια σειρά από ιδέες και καλές πρακτικές, όπως η πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός συστήματος μικρο-χρηματοδότησης κοινωνικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα με τη σύμπραξη τριών συνεταιριστικών τραπεζών (Ηπείρου, Καρδίτσας, Χανίων) και φορέων στήριξης οι οποίοι αξιολογούν τα επιχειρηματικά σχέδια και υποβοηθούν τις κοινωνικές επιχειρήσεις που απευθύνονται στο σύστημα για μικρο-δάνεια, έως 25.000 ευρώ. Ήδη η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την ΑΝΚΑ έχει προχωρήσει στον δανεισμό 250 εγχειρημάτων (συμπεριλαμβανομένων και κοινωνικών επιχειρήσεων) συνήθως με ποσά της τάξης των 8.000-10.000 ευρώ με ελάχιστα ποσοστά (0,2%) αθέτησης αποπληρωμής.

Ταυτόχρονα, διερευνάται ένα αντίστοιχο σχήμα συνεργασίας με τη σύμπραξη και άλλων υποστηρικτικών φορέων, όπως η ΚΟΙΝΣΕΠ Υποστήριξη Κ.ΑΛ.Ο. στη Θεσσαλονίκη και το Youth Entrepreneurship Club στα Χανιά. Επιπλέον, χρειάζεται να σχεδιαστούν εναλλακτικά εργαλεία δανεισμού απευθείας από τους πολίτες σε κοινωνικές επιχειρήσεις (crowdfunding).

Φόρουμ Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας

Στο εργαστήριο για τα κέντρα στήριξης παρουσιάστηκαν οι υπηρεσίες που παρέχουν φορείς όπως η ΑΝΚΑ στην Καρδίτσα, το Κέντρο ΕΡΓΑΝΗ στη Θεσσαλονίκη, το Impact Hub Athens και το Dock Συνεργατικός Χώρος για την Κ.ΑΛ.Ο. στην Αθήνα. Πρόκειται για φορείς με διαφορετικό υπόβαθρο, νομική μορφή, σύνθεση μελών και εσωτερική λειτουργία.

Για παράδειγμα, η ΑΝΚΑ είναι Α.Ε. με εταίρους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συνεταιρισμούς, το Κέντρο ΕΡΓΑΝΗ είναι μια σύμπραξη φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Πανεπιστημίων και εξαγωγικών επιχειρήσεων, το Dock είναι ένα συνεργατικό εγχείρημα το οποίο λειτουργεί οριζόντια και δημοκρατικά στο εσωτερικό του και το Impact Hub Athens μια ιδέα που βασίζεται σε ένα διεθνές δίκτυο και λειτουργεί αποκεντρωμένα δημιουργώντας κοινότητες κοινωνικής καινοτομίας.

Συνολικά, αναδείχθηκαν η αναγκαιότητα για διαρκή υποστήριξη των εγχειρημάτων της Κ.ΑΛ.Ο. καθώς και οι προκλήσεις για τη βιωσιμότητα των κέντρων στήριξης. Το φόρουμ έχει διατυπώσει αναλυτικές προτάσεις για το πώς μπορεί να αναπτυχθούν ολοκληρωμένα οικοσυστήματα για το σύνολο των φορέων Κ.ΑΛ.Ο. που θα είναι βιώσιμα μακροχρόνια και η ιδιοκτησία τους θα ανήκει στο πεδίο, ασκώντας τόσο συμβουλευτικό όσο και ελεγκτικό ρόλο για να αποτρέπονται φαινόμενα διαφθοράς ή αποτυχίας.

Εντύπωση προκαλεί ότι στην προκήρυξη του υπουργείου Εργασίας για τη δημιουργία 89 κέντρων στήριξης για την Κ.ΑΛ.Ο. ανταποκρίθηκαν μόλις 42 εγχειρήματα και ελάχιστες προτάσεις αποδείχτηκαν τεχνικά άρτιες. Σε μια προσπάθεια επεξεργασίας συγκεκριμένων βελτιωτικών προτάσεων για την περίπτωση νέας προκήρυξης, προτάθηκε να συνυποβάλλεται μια μελέτη σκοπιμότητας η οποία να αποτυπώνει τις ανάγκες και δυνατότητες της περιοχής παρέμβασης και τον τρόπο εξασφάλισης της βιωσιμότητας του κέντρου.

Σημαντικό είναι να αξιοποιηθούν γνώσεις και εργαλεία μέσα από τη δικτύωση των κέντρων στήριξης. Παρουσιάστηκε, λοιπόν, η εκπαιδευτική πλατφόρμα kalomathe η οποία συστηματοποιεί και διαχέει στο πεδίο με ανοιχτό και προσβάσιμο τρόπο εκπαιδευτικό υλικό, πρακτικές και εργαλεία για τη δημιουργία βιώσιμων επιχειρήσεων Κ.ΑΛ.Ο.

Πρόκειται για καρπό συνεργασίας εγχειρημάτων και φορέων στήριξης (όπως ΑΝΚΑ, Dock, Open Lab Athens) με την πρωτοβουλία και τη στήριξη του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ Ελλάδας.

Στη δημόσια συζήτηση για το θεσμικό πλαίσιο και τις δημόσιες πολιτικές για την Κ.ΑΛ.Ο., μεταφέρθηκαν τα συμπεράσματα των εργαστηρίων και αναδείχτηκαν αστοχίες στον Ν. 4430/2016 σύμφωνα με σχετική μελέτη του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ. Συγκεκριμένα:

  • Ο Ν. 4430/2016 επιχειρεί να αποτελέσει έναν νόμο-πλαίσιο για την Κ.ΑΛ.Ο., δημιουργεί αποκλεισμούς όχι για λόγους πολιτικής αλλά λόγω του κατακερματισμένου θεσμικού πλαισίου.
  • Πρόβλεψη διαφορετικών κριτηρίων για εγχειρήματα που αυτοδίκαια αναγνωρίζονται ως Φορείς Κ.ΑΛ.Ο. (ΚΟΙΝΣΕΠ και ΣΥΝΕΡΓ) και για άλλα νομικά πρόσωπα (π.χ. το κριτήριο της σύγκλισης αμοιβών).
  • Υποχρεωτικά κριτήρια για όλους τους φορείς Κ.ΑΛ.Ο. που θέτουν ανυπέρβλητα εμπόδια στη λειτουργία τους, όπως η απαίτηση για μισθοδοτική δαπάνη ίση με 25% του τζίρου της προηγούμενης χρονιάς, απαίτηση ανέφικτη για επιχειρήσεις δίκαιου εμπορίου.

Στα ερεθίσματα αυτά, τοποθετήθηκαν μέλη του Συντονισμού Φορέων Κ.ΑΛ.Ο. Αττικής τονίζοντας τη σημασία των Ενώσεων ως φορέων συλλογικής εκπροσώπησης και διεκδίκησης αλλαγών σε θεσμικό επίπεδο. Ο Συντονισμός Φορέων Κ.ΑΛ.Ο. Αττικής ανέδειξε τα προβλήματα στους συνεταιρισμούς εργαζομένων, όπως ότι οι αμοιβές των μελών δεν θεωρούνται μισθοδοτική δαπάνη με αποτέλεσμα να αποκλείονται από χρηματοδοτούμενα προγράμματα.

Για να μπορούν όμως οι Ενώσεις να παίξουν τον ρόλο τους πρέπει να αποτελούνται από εγχειρήματα τα οποία λειτουργούν πραγματικά στο πεδίο.

Ο ειδικός σύμβουλος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξήγησε τον νόμο των ενεργειακών κοινοτήτων ως ένα θεσμικό εργαλείο βασισμένο στις συνεταιριστικές αρχές στον τομέα της ενέργειας.

Το φόρουμ κατέληξε στην αναγκαιότητα μιας συνεκτικής πολιτικής για την Κ.ΑΛ.Ο. μέσα από τον συντονιστικό ρόλο της Ειδικής Γραμματείας και την ενοποίηση της συνεταιριστικής νομοθεσίας στην Ελλάδα.

Οι εργασίες του φόρουμ ολοκληρώθηκαν με μια ανοιχτή συνάντηση στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης όπου στεγάζονται φορείς Κ.ΑΛ.Ο. Παρουσιάστηκαν τα εγχειρήματα, καθώς και οι προκλήσεις και οι δυνατότητες που ανοίγονται.

Παρουσιάστηκε και μια αντίστοιχη πρωτοβουλία που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Στοά Εμπόρων του Δήμου Αθηναίων. Παρ’ όλο που ο Ν. 4430/2016 προβλέπει την παραχώρηση ακινήτων του Δημοσίου σε Φορείς Κ.ΑΛ.Ο., υπάρχουν ακόμα προκλήσεις και η αναπτυξιακή εταιρεία του δήμου επιχειρεί να αποσαφηνίσει τα κριτήρια αλλά και τη διαδικασία ώστε αυτή η εμπειρία να διαχυθεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.