Οκτ 29 2023
0

#potavristou : Μια καινοτόμα εκστρατεία κοινωνικής δικτύωσης από την Κύπρο φέρνει την επιστήμη στα χέρια των πολιτών  

By | Δράσεις | No Comments

Τα τελευταία 5 χρόνια, κάθε Σεπτέμβριο διεξάγεται μια ιδιαίτερη εκστρατεία με πυρήνα την Κύπρο και εμβέλεια που ξεπερνάει τα σύνορα μιας χώρας. Ο Κυπριακός Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός ΑΚΤΗ, Κέντρο Μελετών και Έρευνας, διοργανώνει κάθε Σεπτέμβρη τη δράση #Potavristou, με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση του κοινού σχετικά με τα θαλάσσια απορρίμματα.

“Ποταβρίστου” στην κυπριακή διάλεκτο σημαίνει “άπλωσε το χέρι σου”. Τόσο απλό είναι αυτό που καλεί η επιστημονική ομάδα της ΑΚΤΗς τον κόσμο να κάνει: Όπου κι αν βρίσκεται τον μήνα Σεπτέμβριο, να καθαρίσει θάλασσες και ακτές, να καταγράψει τα σκουπίδια που συνέλλεξε και να στείλει ένα μήνυμα στα social media της ΑΚΤΗς, συμπεριλαμβάνοντας δεδομένα και φωτογραφικό υλικό. Μπορεί, επίσης, να ανεβάσει τις φωτογραφίες στους δικούς του λογαριασμούς με τα hashtags #potavristou, #akti και #SeaTheChange στην περιγραφή της ανάρτησης. 

Απ’ ό,τι φαίνεται, ο κόσμος υποδέχθηκε θερμά αυτήν την πρόκληση, καθώς μόνο τον φετινό Σεπτέμβριο 2.832 εθελοντές του #potavristou συγκέντρωσαν 30 τόνους σκουπίδια από 294 σημεία σε 15 χώρες. Αρωγός στο έργο της ΑΚΤΗς υπήρξε για μια ακόμη φορά και ο Άνεμος Ανανέωσης, ο οποίος φρόντισε να υποστηρίξει και να διαδώσει το ηχηρό μήνυμα του #Potavristou στην Ελλάδα.                                                                                                                                                                   
Στα πέντε συναπτά έτη υλοποίησής της δράσης, συμμετείχαν πάνω από 10.000 εθελοντές, οι οποίοι μάζεψαν 77 τόνους σκουπιδιών από 1050 τοποθεσίες της Κύπρου και 250 τοποθεσίες του εξωτερικού. Το 86% των απορριμμάτων που συλλέχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια μέσω του #potavristou είναι πλαστικά, τα οποία αν δεν συλλέγονταν, θα παρέμεναν στη φύση, ξεκινώντας να αποσυντίθενται για να επιστρέψουν «εκδικητικά» σε εμάς με την μορφή των μικροπλαστικών.

Από τον πρώτο χρόνο πραγματοποίησης της δράση του, το #potavristou έχει ξεπεράσει τα σύνορα της Κύπρου: βραβεύτηκε το 2020 από τον Διεθνή Οργανισμό Ocean Conservancy, ως μια από τις 10 πιο καινοτόμες δράσεις παγκοσμίως για καθαρές ακτές και θάλασσες και το 2021 από το δίκτυο των Μεσογειακών ΜΚΟ για το περιβάλλον και τον πολιτισμό MIO-ESCADE. Το 2022 η καμπάνια του #potavristou έλαβε την υποστήριξη του διεθνούς οργανισμού Ocean Conservancy, στο πλαίσιο της εκστρατείας #TeamSeas και βραβεύτηκε με αργυρό βραβείο στα Carob Awards 2022.

Τι είναι , όμως, αυτό που καθιστά το #potavristou κάτι πολύ πιο σύνθετο και καινοτόμο από μια απλή εκστρατεία κοινωνικής δικτύωσης? 

Το #potavristou συνιστά μια πετυχημένη περίπτωση δράσης “Επιστήμης του Πολίτη”: ο πολίτης συμβάλει ενεργά στην εξέλιξη της επιστήμης, αναλαμβάνοντας δράση για ένα συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, στην προκειμένη περίπτωση για την αντιμετώπιση των θαλάσσιων απορριμμάτων, καταγράφοντας δεδομένα πεδίου, συλλέγοντας φωτογραφικό υλικό και παρέχοντας τα μέσα από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης τους. 

Η επιστημονική ομάδα της ΑΚΤΗς προχωρά στην ανάλυση αυτών των δεδομένων, στην εξαγωγή συμπερασμάτων και στην παροχή επιστημονικών τεκμηριωμένων εργαλείων πολιτικής στους αρμόδιους φορείς για την καταπολέμηση της ρύπανσης από τα θαλάσσια απορρίμματα. Παράλληλα, καθ’ όλη τη διάρκεια πραγματοποίησης της δράσης, “τρέχει” μια ειδική καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της ΑΚΤΗς, μέσω της οποίας παρουσιάζονται καλές πρακτικές περί αποτελεσματικής διαχείρισης των θαλάσσιων απορριμμάτων.

Η έλλειψη συμμετοχής των πολιτών στην λήψη αποφάσεων και στην χάραξη στρατηγικής είναι μια πραγματικότητα, η οποία δεν έχει αντιμετωπιστεί με συστηματικότητα στην Κύπρο. Δράσεις όπως το #potavristou έρχονται να προωθήσουν την ενεργό πολιτότητα μέσα από τον εθελοντισμό, την επιστήμη των πολιτών και την καλλιέργεια της περιβαλλοντικής – και όχι μόνο – ευαισθητοποίησης.

#potavristou …μπορείς! Για θάλασσες χωρίς σκουπίδια.

Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της ΑΚΤΗς για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις δράσεις της:  https://www.akti.org.cy/

 

Οκτ 19 2023
0

24, 25, 26 Οκτωβρίου, Σίφνος: Μαθαίνουμε και ανταλλάσσουμε εμπειρίες μεταξύ νησιών για τη σημασία της ξερολιθιάς

By | sifnos | No Comments

Ο ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ σε συνεργασία με τον Αγροτικό και Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Σίφνου, το δίκτυο μικρών νησιών SMILO και την Ομάδα ΦΛΕΑ διοργανώνουν 24– 25-26 Οκτωβρίου δράση για τις ξερολιθιές,  στη Σίφνο, με αντικείμενο: τη σημασία της διατήρησης της για τη γεωργία, το περιβάλλον, το νερό, τον πολιτισμό και το κλίμα. Στη δράση συμμετέχουν επίσης η ομάδα ΜΙΤΑΤΟ της Αμοργού και ο Σύλλογος ΑΜΠΑΣΑΔΑ της Τήνου, ο Σύλλογος Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Νήσου Κύθνου κ.ά,

Η δραστηριότητα οργανώνεται σε δύο επίπεδα:

  • τα πρωινά 25 και 26 Οκτωβρίου, πρακτικές αποκατάστασης ξερολιθιάς στο πεδίο, με στόχο την πρακτική εκπαίδευση αλλά και την καταγραφή της τεχνικής και της γνώσης.
  • τα απογεύματα 25 και 26 Οκτωβρίου (18.30 – 21.30) στο Ίδρυμα Πρόκου, συζητήσεις, προβολές ταινιών και ανταλλαγή εμπειριών σε σχέση με την ξερολιθιά και τη σημασία της διατήρησής της την εποχή της κλιματικής κρίσης.

Στόχοι είναι:

  • η μεταφορά της γνώσης και των διαφόρων πρακτικών
  • η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ πρωτοβουλιών που αγωνίζονται για την διατήρηση της ξερολιθιάς
  • η παρέμβαση σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για μια συγκροτημένη πολιτική και την διαμόρφωση / αξιοποίηση εργαλείων που θα κάνουν βιώσιμη την προστασία των ξερολιθιών στα νησιά.

Η όλη εμπειρία θα αξιολογηθεί και θα αποτελέσει τη βάση για την προετοιμασία – σε συνεργασία με τοπικούς και εκπαιδευτικούς φορείς – μιας “φθινοπωρινής σχολής” εκπαίδευσης, ανάπτυξης ικανοτήτων και δεξιοτήτων καθώς και ανταλλαγής εμπειριών στην παραδοσιακή τεχνική αποκατάστασης ξερολιθιών. Ήδη εργαστήρια πραγματοποιούνται στην Αμοργό, την Τήνο κ.ά.

Στο πλαίσιο αυτών των δραστηριοτήτων διοργανώνονται τα:

– Πρωινά (24,25,26.10)

Πιλοτική αποκατάσταση ενός τμήματος ξερολιθιάς, από τεχνίτες της Σίφνου που γνωρίσουν την παραδοσιακή τεχνική. Η αποκατάσταση  ξερολιθιάς θα χρησιμοποιηθεί και ως εργαστήριο πρακτικής εξάσκησης ενδιαφερόμενων από διάφορα νησιά αλλά και φοιτητών. Στην συνάντηση – εκπαίδευση συμμετέχουν:

  • Τεχνίτες, γεωργοί και νέοι από τη Σίφνο
  • Ενδιαφερόμενοι από άλλα νησιά και παρόμοιες πρωτοβουλίες σε Αμοργό, Τήνο, Κύθνο, Σέριφο, Κουφονήσια, Μύκονο κ.ά.)
  • Φοιτητές αρχιτεκτονικής και άλλοι ενδιαφερόμενοι. 

– Απογεύματα στο Ίδρυμα Πρόκου, Απολλωνία (25, 26/10):

Συζητήσεις για το ρόλο και τη σημασία των ξερολιθιών για την καλλιέργεια, το νερό, το περιβάλλον αλλά και για την προστασία μας απέναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενα, ανταλλαγές καλών πρακτικών, μεταφορά τεχνογνωσίας, προβολές σχετικών ταινιών.

Τετάρτη 25/10:

  • Προβολή του ντοκιμαντέρ: “Πέτρα και Χρόνος. Οι ξερολιθιές της Κύθνου“. του Γιάννη Σπηλιόπουλου, μία παραγωγή του Δήμου Κύθνου και του Συλλόγου Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Νήσου Κύθνου
  • Προβολή του  ντοκιμαντέρ, “Οι γητευτές της πέτρας“, του Γιάννη Μαχαίρα, διάρκειας 30′, το οποίο αναφέρεται στο έργο των αδελφών Γκούμα, που ήταν δεξιοτέχνες και από τους πιο ξακουστούς πετράδες της Κύθνου.
  • Χαιρετισμός του διευθυντή του δικτύου μικρών νησιών SMILO Sylvain Petit.
  • Συζήτηση για τις τεχνικές της ξερολιθιάς και πρωτοβουλίες σε διάφορα νησιά (Τήνος, Αμοργός, Σίφνος, Κύθνος). Η σημασία και ο ρόλος της ξερολιθιάς για την αναγεννητική γεωργία, την προστασία του εδάφους, την διατήρηση της βιοποικιλότητας και την άμυνα απέναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω κλιματικής κρίσης.

Πέμπτη 26/10

  • Προβολή της ταινίας: “Ξερολιθιές. Στηρίγματα στο Αιγαίο“, παραγωγοί: Αμαλία Ζέπου, Λυδία Καρρά, φωτογραφία: Χρήστος Ασημακόπουλος, Μοντάζ: Ελένη Τόγια (2011). H ταινία καταγράφει αυθεντικές στιγμές παραδοσιακών κτιστάδων στη Σίφνο που επικοινωνούν αυτο-σχεδιάζοντας με δίστιχα ενώ διδάσκουν σε εθελοντές την τέχνη του κτισίματος και της συντήρησης της ξερολιθιάς. Η εικοσάλεπτη ταινία είναι μια εισαγωγή στην πανάρχαια και πλούσια αυτή τέχνη, “με πάνω από 20 διαφορετικές λέξεις της τοπικής διαλέκτου να περιγράφουν την έννοια τ ης πέτρας. Οι ξερολιθιές όχι μόνο σώζουν το χώμα από τη διάβρωση και το νησί από την ερημοποίηση, αλλά πλαισιώνουν ένα δίκτυο μονοπατιών που προσελκύει όλο και περισσότερους πεζοπόρους, διευρύνοντας χρονικά και ποιοτικά την τουριστική περίοδο. Κι έτσι, κατά τη διάρκεια της ταινίας, βιώνει και ο θεατής τη διάσωση“.
  • Προβολή ψηφιακού υλικού για τις ξερολιθιές της Κύθνου, “Τα στήματα της Κύθνου“, του Δημήτρη Μπακάλη. Έζησε την τριετία 2020-23 στην Κύθνο δουλεύοντας ως εκπαιδευτικός στο δημοτικό σχολείο του νησιού. “Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν σε διάφορες εποχές σε περιηγήσεις στα υπέροχα μονοπάτια του νησιού“. Στην Κύθνο, κατά τη γνώμη του, “υπάρχουν ακόμη, οι πιο εξαιρετικές ξερές λιθοδομές στις Κυκλάδες σε πολύ καλή κατάσταση. Χαρακτηριστικό τους είναι τα στήματα, τα οποία συνεργούν σε μια ξεχωριστή αισθητική απεικόνιση, πολυμορφία και δυναμική αλληλεπίδραση με το περιβάλλον τους και με τους ανθρώπους. Στους λίθινους αυτούς φράχτες ο Κυθνιός, με “κυκλώπεια” διάθεση, ανακάτεψε το τυχαίο, την τεχνική, την ανάγκη και το παιχνίδι. Κατασκεύασε άπειρες φόρμες για αιώνες εκφράζοντας την ταυτότητα του. Αναζητώντας στοιχεία ταυτότητας στην εκπαίδευση των παιδιών της Κύθνου, ασχοληθήκαμε με την ξερολιθιά και πραγματοποιήσαμε μια δράση επιδιόρθωσης βουλισμένης ξερολιθιάς με την καθοδήγηση του τεχνίτη Γιάννη Φιλιππαίου. Ο Γιάννης Σπηλιόπουλος επιμελήθηκε το βίντεο της δράσης“.
  • Σύντομη παρουσίαση της δουλειάς του συλλόγου ΑΜΠΑΣΑΔΑ στην Τήνο και του μήνα δράσης για τις ξερολιθιές που οργανώνει τον Νοέμβριο.
  • Σύντομη παρουσίαση από τον Νίκο Χρυσόγελο του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ για τη Σίφνο την εποχή της κλιματικής κρίσης που προετοίμασε ο Άνεμος Ανανέωσης στο πλαίσιο του προγράμματος GRAPE.
  • Συζήτηση για την εμπειρία από το 3ήμερο εργαστήριο αποκατάστασης ξερολιθιές με την βοήθεια Σιφνιών τεχνιτών ξερολιθιάς Νίκος Κακάκης, Γιώργος Λουκιανός και Γιάννης Ποριώτης.

Οι δραστηριότητες υλοποιούνται με την ευγενική υποστήριξη του δικτύου μικρών νησιών SMILO και του προγράμματος  SMILO MED, του προγράμματος  GRAPE, του  Cyclades Preservation Fund (CPF), του Ιδρύματος Ευγενίδου, του Ιδρύματος Στυλιανού Πρόκου και της Aegean Sea Lines

                                                    

Οκτ 18 2023
0

27/10, Σίφνος: Συζητάμε με ανθρώπους από τη Σίφνο και άλλα Κυκλαδονήσια για το τοπίο, τα προβλήματα και τη βιωσιμότητα

By | Δράσεις | No Comments

Πρόσκληση σε Εργαστήριο για το τοπίο της Σίφνου

Το εύθραυστο, χειροποίητο τοπίο της Σίφνου, τώρα κινδυνεύει!

Learning from Poulati – Από το αρχείο του Αλέξανδρου Βαϊτσου

Η ομάδα ΦΛΕΑ, σε συνεργασία με την Ομάδα Περιβάλλοντος, και την Αρχιτεκτονική Επιτροπή του Δήμου Σίφνου, την Επιτροπή Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων Σίφνου, την Kοιν.Σ.Επ Άνεμος Ανανέωσης και το ΕΜΠ (πρόγραμμα CARDIMED) διοργανώνουν ένα εργαστήριο για το τοπίο της Σίφνου “Το εύθραυστο, χειροποίητο τοπίο της Σίφνου, τώρα κινδυνεύει!”, στις 27 και 28 Οκτωβρίου 2023, στο Ίδρυμα Πρόκου στην Απολλωνία.

Το τοπίο αναγνωρίζεται πλέον ως ένας φυσικός, κοινωνικός και οικονομικός πόρος. Διαμορφώθηκε με την ανθρώπινη παρέμβαση αλλά σε αρμονία με τη φύση και τα μεγέθη του νησιού. Αλλά αυτό που διαμορφώθηκε μέσα από αιώνες αλληλεπίδρασης ανθρώπων και φύσης, τώρα κινδυνεύει.

  • Τι μπορούμε να προτείνουμε ώστε αυτό το εύθραυστο περιβάλλον να προστατευτεί και ο πολιτισμός, η κοινότητα, η καλλιέργεια της γης να συνεχιστούν;
  • Πώς μπορεί το τοπίο να συμβάλει για μια βιώσιμη οικονομία και ευημερία της Σίφνου; Τι μας διδάσκει η εμπειρία άλλων περιοχών;
  • Πως «οραματίζεται» ο καθένας μας τη Σίφνο το 2030;

Το εργαστήριο οργανώνεται σε τρεις συνεδρίες.

  • Στην πρώτη, Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 11:30 – 15:30, θα υπάρξουν σύντομες και περιεκτικές τοποθετήσεις πάνω στα ερωτήματα που τέθηκαν και προτάσεις για το τώρα και το μέλλον του νησιού.
  • Στη δεύτερη συνεδρία, Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 18:30 – 20:30, θα συναντηθούμε με εκπροσώπους φορέων και κινήσεων πολιτών από άλλα νησιά με θέμα τη “βιωσιμότητα των νησιών μας“.
  • Τέλος στην τρίτη συνεδρία, το Σάββατο 28 Οκτωβρίου 11:00 – 13:00, θα συνεργαστούμε για την εκπόνηση ενός σχεδίου δράσης για τη Σίφνο, με συγκεκριμένες προτάσεις.

 

Σας περιμένουμε, γιατί η γνώμη όλων μας μετράει!

Διοργάνωση

  • ΦΛΕΑ (Αμαλία Ζέπου, Κατερίνα Κανακάρη, Αλεξάνδρα Κατσίρη, Ελένη Τζιρτζιλάκη, Νίκος Χρυσόγελος)
  • Ομάδα Περιβάλλοντος Δήμου Σίφνου (Άννα Γραικού, Γιώργος Ζαμπέλης, Ανδρέας Καλόγηρος, Αλεξάνδρα Κατσίρη, Νίκος Μπελιός)
  • Αρχιτεκτονική επιτροπή Δήμου Σίφνου (Ανδρέας Καλόγηρος, Σέτος Κανακάρης, Άλκης Λεμπέσης, Θοδωρής Πολενάκης, Δήμος Συνοδινός).
  • Επιτροπή Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων Σίφνου στο πλαίσιο του προγράμματος SMILO MED
  • Άνεμος Ανανέωσης, Kοιν.Σ.Επ. – προγράμματα GRAPE & SMILO MED
  • ΕΜΠ – Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα CARDIMED – “Climate Adaptation and Resilience Demonstrated In the MEDiterranean region”